نشست «شهریار؛ شاعر فرهنگ مشترک ما» با حضور رایزن فرهنگی ایران در آنکارا و همچنین اساتیدی از ایران، ترکیه و آذربایجان، در دانشکده زبان، ادبیات و تاریخ دانشگاه آنکارا برگزار شد.
به گزارش مرکز فرهنگی قفقاز، به مناسبت بزرگداشت یاد و نام سید محمدحسین بهجت‌تبریزی در بیست‌ونهمین سالگرد درگذشت وی، نشستی با عنوان «شهریار؛ شاعر فرهنگ مشترک ما» با حضور حسن صفرخانی، رایزن فرهنگی ایران در ترکیه، زکریا طرزمی، رایزن فرهنگی اسبق کشورمان در ترکیه، حجابی، رییس گروه زبان و ادبیات فارسی داشنگاه آنکارا، علی تمیزال، رییس گروه زبان فارسی داشنگاه سلجوق قونیه، عدنان کارا اسماعیل‌اوغلو، رییس گروه زبان فارسی دانشگاه کیرک قلعه آنکارا و پاشا علی‌اوغلو کریم‌اف از جمهوری آذربایجان، توسط مرکز مطالعات ایرانی آنکارا (ایرام) و دانشکده ادبیات آنکارا و با شرکت جمعی از اساتید و دانشجویان، در سالن اجتماعات دانشکده زبان، ادبیات و تاریخ دانشگاه آنکارا برگزار شد.
در ابتدای این نشست، مستند «شهریار» که توسط صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران در آخرین سال حیات استاد شهریار تهیه شده بود، توسط زکریا طرزمی، رایزن فرهنگی اسبق کشورمان در ترکیه، به نمایش درآمد.
سپس علی تمیزال، رییس گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سلجوق ترکیه و مسئول فرهنگی و اجتماعی (ایرام) به عنوان دبیر این نشست و نخستین سخنران نشست گفت: «برخی از شخصیت‌ها در فرهنگ و تاریخ‌مان هستند که سیاست و تاریخ قادر به محدود کردن آنها نبوده است؛ زیرا زبان مورد استفاده و عقیده و فکری که از سوی آنها بیان شده در هیچ مرزی نمی‌گنجد. شهریار نیز میراث فرهنگ مشترک ماست.
وی افزود: شهریار با سروده‌هایش به زبان‌های مختلف تنها در جغرافیای زندگی خود محدود نبوده و از سال‌های ۱۹۵۰ در سه کشور ایران، ترکیه و جمهوری آذربایجان و سپس نیز در دنیای شعر و ادب از شعرای ماندگار جهان محسوب شده است. به همین دلیل شناخت شهریار به منزله شناخت فرهنگ، زبان و ادبیات و مدنیت ماست.
عدنان کارا اسماعیل‌اوغلو، از اساتید زبان و ادبیات دانشگاه قرق‌قلعه ترکیه نیز به عنوان دومین سخنران این نشست گفت: استاد شهریار به عنوان حافظ دوم روزگار کنونی معروف است. شهریار در دوران خود، در مورد مباحثاتی که در زمینه اشعار کلاسیک و نو صورت می‌گرفت، اندیشه‌های ارزشمندی داشت که هم در اشعار و هم در مقالات خود آن را منعکس کرده است.
وی ادامه داد: می‌توان گفت که شهریار تقسیم اشعار به کلاسیک و سبک مدرن را چندان خوشایند نمی‌داند و در آثار خود به زبان‌های فارسی، ترکی و عربی تمامی اشعار کلاسیک را به گونه‌ای یکپارچه در نظر می‌گیرد و شاعران نو و کلاسیک را از هم جدا نمی‌کند و به همه آنها به یک چشم نگاه می‌کند. ضمن اینکه شهریار شعر را به عنوان یک منبع نیرودهنده برای ارزش‌های انسانی در نظر می‌گیرد. وی شعر را زبان عقل و عشق می‌داند و عشق را نیز مرتبط با خداوند تعریف می‌کند. به گونه‌ای که شهریار در یکی از اشعار خود می‌گوید که من عاشق تمام جهان هستم چراکه تمام جهان از آن خداوند است. به این صورت شهریار در همه جا نور و زیبایی الهی را مشاهده می‌کند و در وصف آن شعر می‌سراید.
زکریا طرزمی، رایزن فرهنگی سابق ایران در آنکارا نیز گفت: تأثیر کتاب «حیدر بابای سلام» شهریار در ایران همانند تأثیر کتاب شاهنامه فردوسی در ایران پس از حاکمیت اعراب بوده است. در دهه ۵۰ که اندیشه‌های کمونیستی دارای تأثیر مهمی بر کشورهای مسلمان بود و تحت سلطه نظام شوروی، هویت و ملیت و زبان مسلمانان در این مناطق دچار تضییق و سرکوب بود و از سوی دیگر زبان روسی فشار سنگینی را بر زبان و ادبیات این کشورهای خودمختار وارد می‌کرد، منظومه «حیدر بابای سلام» شهریار، نقش همان شاهنامه فردوسی را برای ملل این منطقه بازی کرد و هویت، ملیت و زبان این انسان‌ها را بار دیگر تقویت کرد.
وی افزود: اما نکته مهم آن است که ایرانی‌ها و به خصوص ترک‌های ایران با ترکیه دارای فرهنگ و تاریخ مشترکی هستند و حتی ترک‌ها قبل از اینکه وارد آناتولی شوند، نخست در ایران حکومت‌های ترک نژادی چون سلجوقیان را تأسیس کردند و سپس وارد آناتولی شدند. به این ترتیب می‌توان گفت که اکثر نشانه‌های فرهنگی در ایران و ترکیه یکسان هستند. به این ترتیب که یک توریست ترک و یا یک توریست ایرانی در کشور مقابل احساس غربت نمی‌کند.
سپس حسن صفرخانی، رایزن فرهنگی کشورمان در ترکیه در سخنانی کوتاه به شخصیت برجسته شهریار در ادبیات معاصر ایران در حوزه شعری آذری و شعر فارسی اشاره کرد و شخصیت شهریار را شخصیتی معنوی‌گرا دانست که با قرآن مأنوس بوده و از روح الهی مددی می‌گرفت.
وی سپس به جایگاه شهریار و سایر شاعران بلند آوازه به عنوان میراث فرهنگی و معنوی مشترک اشاره و بر ضرورت شناخت بیشتر دانشجویان و استفاده جدی از ظرفیت اساتید زبان فارسی برای آشنایی بیشتر و بهتر با شعرای ایران زمین تأکید کرد.
منبع:اداره‌کل روابط عمومی و اطلا‌ع‌رسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی
