پروژه خط لوله انتقال گاز ترانس آناتولی(تاناپ) موسوم به ‘جاده ابریشم انرژی’ با هدف انتقال گاز جمهوری آذربایجان به ترکیه و اروپا امروز طی آیینی در استان اسکی شهیر ترکیه به بهره برداری رسید.
به گزارش مرکز فرهنگی قفقاز،این طرح با حضور رجب طیب اردوغان، الهام علی اف و گیورگی مارگولاشویلی رئیسان جمهوری ترکیه، آذربایجان و گرجستان، وزرای انرژی برخی کشورها، مدیران شرکت های انرژی و مقامات بلندپایه کشورهای شریک این پروژه افتتاح شد.
پروژه تاناپ از منطقه شاه دنیز ۲ در نزدیکی سواحل خزر شهر باکو پایتخت جمهوری آذربایجان آغاز شده و در ادامه با گذر از خاک گرجستان در خاک ترکیه ادامه یافته و قرار است تا کشور ایتالیا ادامه یابد.
این کریدور جدید انرژی بین قفقاز ـ آناتولی ـ اروپا با مشارکت ۱۲ شرکت و ۶ کشور و با سرمایه گذاری ۴۰ میلیارد دلاری احداث شده است.
پروژه انتقال گاز جمهوری آذربایجان به اروپا به ظرفیت ۱۶ میلیارد متر مکعب شامل دو مرحله است که مرحله اول آن موسوم به خط لوله انتقال گاز ترانس آناتولی(تاناپ) به ظرفیت اولیه انتقال ۶ میلیارد متر مکعب گاز به بهره برداری رسید.
مرحله دوم آن نیز که ترانس آدریاتیک(تاپ) نامیده می شود، به عنوان بخشی از دالان گازی جنوب، قرار است در اواخر سال ۲۰۱۹ میلادی افتتاح شده و نخستین محموله گاز آذربایجان در اوایل سال ۲۰۲۰ میلادی از طریق این خط لوله به اروپا صادر شود که ظرفیت سالانه آن در مرحله نخست ۱۰ میلیارد متر مکعب خواهد بود.
این خط لوله در خاک ترکیه در دو نقطه اسکی شهیر(مرکز ترکیه) و تراکیا(غرب ترکیه) نقطه خروجی خواهد داشت که منطقه خروجی گاز در اسکی شهیر برای تامین گاز ترکیه در نظر گرفته شده و نقطه خروجی در منطقه تراکیا(استان ادیرنه شهر ایپسالا)، محل اتصال به ادامه طرح به سمت اروپا در خاک یونان خواهد بود.
طول این خط انتقال گاز در مجموع یک هزار و ۸۵۰ کیلومتر بوده و برای انتقال گاز از طریق آن، هفت ایستگاه تقویت فشار، چهار ایستگاه سنجش و ۴۹ مخزن بزرگ پیش بینی شده و ۱۹ کیلومتر از این خط انتقال نیز از بستر دریای مرمره در غرب ترکیه احداث خواهد شد.
این خط انتقال گاز که ‘راه ابریشم انرژی’ خوانده شده، بنا به اعلام کارشناسان، بزرگترین پروژه انتقال انرژی قرن نیز محسوب می شود.
قرارداد طرح احداث خط لوله گاز ترانس آناتولی در سال ۱۳۹۱ امضا شد ولی عملیات اجرایی این طرح مهم با مشارکت ۵۱ درصدی جمهوری آذربایجان(شرکت سوکار) ۳۰ درصدی ترکیه(بوتاش)، ۱۲ درصدی شرکت بریتیش پترولیوم و هفت درصدی شرکت های دیگر از شهریور ماه سال ۹۲ آغاز شد.
شرکت دولتی سوکار جمهوری آذربایجان مجری این طرح است و شرکت دولتی خطوط لوله نفت و گاز ترکیه(بوتاش) و شرکت سهامی نفت ترکیه(تی.پی.آ.او) شرکای سوکار در اجرای این طرح هستند.
هدف از راه اندازی پروژه تاناپ، انتقال ۶ میلیارد متر مکعب از گاز جمهوری آذربایجان به بازار داخلی ترکیه و در ادامه صادرات ۱۰ میلیارد متر مکعب گاز باقی مانده از مسیر ترکیه، یونان، آلبانی و ایتالیا به بازار اروپاست.
پیش بینی می شود ظرفیت پروژه تاناپ در سال ۲۰۲۳ به ۲۴ میلیارد متر مکعب و در سال ۲۰۲۶ نیز به ۳۱ میلیارد مترمکعب افزایش یابد.
پس از توسعه فاز دوم میدان گازی شاه دنیز جمهوری آذربایجان، دو هفته پیش دالان گازی جنوب در جمهوری آذربایجان افتتاح شد و با تکمیل بازسازی خط لوله قفقاز جنوبی در خاک آذربایجان و گرجستان و افزایش ظرفیت انتقال آن، گاز صادراتی آذربایجان به خط لوله ترانس آناتولی(تاناپ) در خاک ترکیه تزریق شد.
در اجرای طرح انتقال گاز جمهوری آذربایجان به اروپا در قالب طرح بزرگ ‘دالان گازی جنوب’ دو مرحله پروژه تعریف شده که در مرحله اول آن موسوم به ترانس آناتولی(تاناپ)، شرکتهای ترکیه ای یکهزار و ۵۲۰ کیلومتر از مجموع ۱۸۵۰ کیلومتر از این خط لوله را احداث کردند.
این خط لوله گاز منطقه شاه دنیز ۲ جمهوری آذربایجان را به ترکیه منتقل کرده و در ادامه خط لوله تاناپ در مرز مشترک ترکیه و یونان به خط لوله ترانس آدریاتیک (تاپ) متصل شده و گاز جمهوری آذربایجان را به اروپا منتقل خواهد کرد.
توافقنامه بین دولتی درباره اجرای طرح خط لوله گازی ترانس آدریاتیک (تاپ) در سال ۲۰۱۳ میلادی میان آلبانی، ایتالیا و یونان امضا شده و با اجرای خط لوله ای به طول ۸۷۸ کیلومتر قرار است در سال ۲۰۲۰ میلادی مورد بهره برداری قرار گیرد.
منطقه شاه دنیز در ۷۰ کیلومتری باکو در دریای خزر، با ۱٫۲ تریلیون متر مکعب ذخیره گاز اثبات شده، یکی از حوزه های بزرگ گازی جهان به شمار می رود و تامین گاز این خط لوله از این مخزن انجام خواهد شد.
منبع:ایرنا
