دِنشنال اینترست: «جایگاه ویژه جمهوری آذربایجان برای ایالات متحده»

«لوک کافین» خبرنگار روزنامه «دنشنال اینترست» آمریکا گزارشی را تحت عنوان «روابط آمریکا و جمهوری آذربایجان» به چاپ رسانده است.

به گزارش مرکز فرهنگی قفقاز به نقل از پایگاه اینترنتی موخالیفت.آذ، روزنامه«دنشنال اینترست»آمریکا با چاپ گزارشی تحت عنوان «روابط آمریکا و جمهوری آذربایجان»نوشت: آمریکا با جمهوری آذربایجان در زمینه های اقتصاد و انرژی ارتباطات گسترده ای دارد. بزرگترین بندر دریای خزر (باکو) به عنوان مرکز کریدور حمل و نقل دریایی اروپا و آسیای مرکزی شناخته می شود.
شرکت های تولید انرژی آمریکا از سال ۱۹۹۰ تاکنون مشغول کشف و استخراج نفت و گاز در جمهوری آذربایجان بوده اند. این کشور در موضوع تبادل انرژی (نفت و گاز) میان روسیه و اتحادیه اروپا به عنوان بهترین جایگزین برای مسکو ارزیابی می شود. این مسئله امنیت اروپا و آمریکا را با نیم نگاهی به روابط راهبردی و اتحاد آمریکا و اتحادیه اروپایی تقویت خواهد کرد. جمهوری آذربایجان طی بیست سال گذشته نقش بزرگی در پیشرفت و آزادسازی اقتصاد کشور داشته است. به طوری که بنیاد بین المللی «ایرس» برای نخستین بار نام این کشور را در «شاخص اقتصاد آزاد» وارد کرده است. جمهوری آذربایجان در شاخص های جهانی اقتصاد آزاد رتبه ۱۳۴ را به خود اختصاص داده به طوریکه سال گذشته نیز این کشور بعد از کشورهایی چون اسپانیا، ایتالیا و فرانسه جایگاه ۶۸ جهان را کسب کرده بود.
در این بین بیان برخی از مشکلات مربوط به روابط فی مابین آمریکا و آذربایجان خالی از لطف نیست. نادیده گرفتن حقوق بشر مشکل اصلی دولت این کشور در برخورد با اقشار مختلف مردم است. به طوری که بازداشت و زندانی کردن تعدادی از خبرنگاران و سیاسیون معروف این کشور در سال های اخیر، آزادی مطبوعات در جمهوری آذربایجان را با چالش های جدی مواجه کرده است.
البته لازم به ذکر است که این مشکلات در رویکرد جدید تعاملات دو کشور قابل حل محسوب می شود. چنانچه رئیس جمهور و دیگر مقامات باکو در ماه های اخیر «مهمان علی اف» مدیر خبرگزاری «توران» را که به اتهام فرار مالیاتی به حبس محکوم شده بود را از زندان آزاد و در اقدامی تعجب برانگیز «فاضل ممداف» وزیر کهنه کار امور مالیاتی این کشور را از کار برکنار کرده اند.
سیاستمداران آمریکایی یکی دیگر از مشکلات پیش روی این کشور را عدم موفقیت در اجرای سیاست خارجی مد نظر ایالات متحده در منطقه قفقاز دانسته و جایگاه جمهوری آذربایجان را به دلیل همسایگی با دو قدرت منطقه ای یعنی ایران و روسیه همچنین اتخاذ سیاست های متعادل و برقراری توازن در مناسبات فی مابین بسیار مهم ارزیابی می کنند.تاریخ روابط ایالات متحده با آذربایجان به اولین روزهای تاسیس جمهوری دموکراتیک آذربایجان که در قالب کنفرانس صلح پاریس پس از جنگ جهانی اول ارائه شده بود برمی گردد.
«وودرو ویلسون» رئیس جمهور آن روزهای ایالات متحده آمریکا پس از گذشت چند روز اولین دیدار مقامات دو کشور در نشست صلح جهانی طی سخنانی در شهر «سانفرانسیسکو» اظهار کرد: یک روز من با یک گروه بسیار ارجمند و جالب از آقایان آذربایجانی با ایده های نو در رابطه با مفهوم آزادی، حق و عدالت که به زبان خودمان صحبت می کردند دیدار کردم. از آن روز تا به حال دنیا تفاوت کرده اما جمهوری آذربایجان به دلایلی به عنوان یکی از متحدان ایالات متحده آمریکا کماکان باقی مانده است.
جمهوری آذربایجان در بحث امنیت تلاش های بسیاری در جهت مبارزه با تروریسم انجام داده که افزایش شمار نظامیان این کشور به ۱۲۰ نفر در افغانستان گواهی بر این ادعاست. این آمار در عین اینکه ناچیز بوده اما در مقایسه با آمار ۲۶ نفره نظامیان کشورهای اسپانیا، هلند و نروژ که اعضای «ناتو» هستند قابل توجه بوده و شایسته تقدیر است.
جمهوری آذربایجان از نظر دیپلماتیک نیز جایگاه ویژه ای دارد. این کشور در آینده نزدیک سومین مرحله از دیدار روسا و فرماندهان نظامی آمریکا و روسیه را برگزار خواهد کرد. در این دیدار ژنرال «کرتیس اسکاپاروتی» فرمانده و نماینده آمریکا در اتحادیه اروپایی و ناتو با ژنرال «والری گراسیموف» دیدار و گفتگو خواهد کرد. این جلسات به ویژه با توجه به روابط سرد میان ایالات متحده و روسیه مفید ارزیابی شده و در گفتگوهای میان دو طرف با موضوع مقابله با حوادث ناگوار برای آمریکا و روسیه در کشور جنگ زده سوریه امکانات غیرسیاسی بسیاری فراهم کرده است. وساطت و بازیگری یک ناظر قفقازی در این نشست و گفتگوها چنین سوالی را در ذهن مخاطبین خود مطرح کرده که آیا باکو، ژنو جدید قفقاز است؟
جمهوری آذربایجان در یکی دیگر از مسائل ژئوپولیتیک جهان یعنی موضوع حمایت از اسرائیل علی رغم ترکیب جمعیتی مسلمان مردم این کشور، متحد با اعتبار ایالات متحده محسوب می شود. چرا که بازماندگان شوروی سابق در این کشور تمایل بسیاری برای حفظ روابط با اسرائیل از خود نشان می دهند. شهر «کراسنایا اسلوبودا» تنها شهر یهودی جدا مانده از اراضی اسرائیل محسوب می شود. این کشور ۴۰ درصد از منابع نفت خود را به اسرائیل صادر می کند.