در خاطرات مرحوم دکتر جواد هیئت کمک های ایران و ترکیه به دولت و مردم جمهوری آذربایجان در جنگ قره باغ چگونه روایت شده است؟
به گزارش پایگاه خبری حقایق قفقاز، خاطرات دکتر جواد هیئت در کتاب «خاطرات من و پدرم» به روایت خود دکتر جواد هیئت در سال 1396 به چاپ رسیده است.
علاوه بر جذابیتهای فراوان و روایتهای دست اول کتاب که دکتر جواد هیئت جراح و ترک شناس مشهور ایرانی از دوران تحصیل خود، در تبریز، استانبول، پاریس وسپس اولین جراحی قلب باز در ایران ارائه کرده است، در این کتاب دو خاطره بسیار مهم نیز از ایشان در رابطه با جنگ قره باغ و کمک های جمهوری اسلامی ایران به دولت و ملت جمهوری آذربایجان به عنوان سند معتبر جلب توجه می کند.
در صفحه ۳۶۸ کتاب خاطرات دکتر هیئت آمده است: “یک روز عصر نصیب نصیبزاده سفیر وقت جمهوری آذربایجان در تهران با حال ناراحتی به منزل من آمد و گفت: «دولت ترکیه حاضر شده برای جنگ قره باغ به ما کمک نظامی بکند. (کمک ها) باید از ایران بگذرد. ولی ایران راه نمیدهد. من میخواهم با دکتر ولایتی وزیرخارجه ملاقات کنم، وقت نمیدهند. نمی دانم چه کار بکنم.”
گفتم: «فردا صبح برو قم ملاقات آیت الله مشکینی (نخستین رئیس مجلس خبرگان رهبری)، او آذربایجانی است و برای تو وقت می گیرد.»
او همان شب به قم میرود و ساعت ۴ صبح به خانه آیت الله میرسد و او را از خواب بیدار میکند و مسئله را با او در میان میگذارد. آیتالله با تلفن برای او وقت میگیرد. نصیب نصیبزاده همان روز به تهران بر میگردد و با دکتر ولایتی ملاقات میکند و از او کمک میخواهد. دکتر ولایتی میگوید: “ما حاضریم به ترکها راه بدهیم. شما به سفیر ترکیه بگویید ما آماده ایم.»
نصیب زاده خوشحال میشود و فوراً پیش سفیر ترکیه میرود و جریان را به اطلاع او میرساند. به باکو هم گزارش میدهد.
دکتر جواد هیئت در ادامه در خاطرات خود نوشته است: «متأسفانه بعد از دو هفته از جانب ترکیه خبری نشد و بالاخره نصیب نصیب زاده مأیوس پیش من آمد و جریان را برای من بازگو کرد. »
همچنین دکتر هیئت در صفحه ۳۲۶ این کتاب خاطره جالب خود از مداوای مجروحین جنگ قره باغ را در تهران این چنین روایت میکند: در سال ۱۹۹۳ یک روز خواهرزادهام دکتر آقابیگ از باکو تلفن کرد و گفت که: «۴۸ ساعت دیگر، همراه یازده مجروح جنگ قره باغ که همه افسر و یا افراد پلیساند، با رییس بهداری وزارت کشور دکتر صفر علییف و من (دکتر آقابیگ) به تهران میآییم. و از من خواست زمینه های معالجه آنها را، در بیمارستانهای دولتی تهران، به طور رایگان فراهم کنم! »
من فوراً به وزارت بهداری ایران رفتم و از وزیر وقت آقای دکتر ملک زاده اجازه ملاقات خواستم. ایشان مرا همان روز پذیرفت. من جریان را برای ایشان بازگو کردم و تقاضا کردم: «دستور بدهند بیماران مجروح جنگی جمهوریآذربایجان را مجاناً در بیمارستان بپذیرند؛ و وسایل انتقال آنهارا از فرودگاه به بیمارستان فراهم نمایند.»
ایشان گفتند: «شما نامهای خطاب به وزیر بهداری بنویسید.»
من هم فوراً نامه را نوشتم و به ایشان دادم. زیر نامه دستور کتبی دادند که مجروحین جمهوریآذربایجان را باید رایگان بپذیرید و مداوا کنید. نامه را گرفتم و بعد از سپاس گذاری، پیش معاون درمانی و مدیر کل رفتم. نامهی وزیر به شکل بخشنامه به همه بیمارستانهای تهران، تبریز و ارومیه ابلاغ شد و وسایل انتقال بیماران هم فراهم گردید.
روز بعد، بیماران همراه دکتر آقابیگ و پزشک بهروز صفر علییف آمدند و همه در بیمارستان ۱۵ خرداد بستری شدند. با این ترتیب ۱۵۵ مجروح (جنگی) قره باغ، به تهران آمدند و در بیمارستانهای ما تحت درمان و عمل جراحی قرار گرفتند و غیر از یکی، همه آنها بهبود پیدا کردند و به وطن خود بازگشتند.
اغلب مجروحین را دکتر هزاوهای رییس بیمارستان عمل می کرد. دو نفر از آنها را که گلوله و خمپاره، یکی در ریه و دیگری داخل پریکارد بود من عمل کردم. بیمار آخر سرگرد معارف بود که بعد از مراجعت در تلویزیون باکو صحبت کرد و از ما و بیمارستان ۱۵ خرداد تشکر نمود.
بعد از چند سال وقتی آقای هاشمیرفسنجانی رییسجمهور جمهوری اسلامی ایران از باکو دیدن میکرد، عدهای از مجروحین در بیمارستان پلیس باکو جمع شدند و در رابطه با خدمات ما به (از) ریاست جمهوری اسلامی ایران سپاسگذاری کردند.
لازم به یادآوری است کتاب “خاطرات من و پدرم” به قلم مرحوم دکترجواد هیئت جراح معروف قلب ایرانی و به کوشش آقایان اکبر آزاد و حسن راشدی در قطع رقعی و ۴۰۵ صفحه در انتشارات “آوای منجی” شهر قم در سال ۱۳۹۶ به چاپ رسیده است. مرحوم دکتر هیئت در سال 1393 (روز دوازدهم اوت ۲۰۱۴ ) در بیمارستان مرکزی باکو درگذشت و در قبرستان دولتی باکو به خاک سپرده شد.