آذربایجاناخباراردبیلایرانتحليل ها

گذری بر انتخابات ریاست جمهوری آذربایجان

هفتمین انتخابات ریاست جمهوری آذربایجان در مورخه ۱۱ آوریل(۲۲ فروردین ماه) برگزار و الهام علی یف، رئیس جمهور کنونی این کشور توانست با ۸۶٫۰۲ درصد آرای ماخوذه به پیروزی برسد.

به گزارش مرکز فرهنگی قفقاز، بر اساس گزارش کمیسیون مرکزی انتخابات آذربایجان، در این انتخابات بعد از الهام علی یف که ۸۶٫۰۲ درصد آراء را به دست آورد، زاهد اروج، نماینده مجلس ملی ۳٫۱۲ درصد، سردار جلال اوغلو، رئیس حزب دموکرات ۳٫۰۳ درصد، قدرت حسنقلی یف، نماینده مجلس و رئیس حزب جبهه خلق کل ۳٫۰۲ درصد، حافظ حاجی یف، رئیس حزب مساوات معاصر ۱٫۵۲ درصد، آراز علیزاده، نماینده مجلس ملی و رئیس حزب سوسیال دموکرات  ۱٫۳۸ درصد، فرج قلی یف، نماینده مجلس ملی و رئیس حزب احیای ملی ۱٫۱۷ درصد و رازی نورالله یف، رئیس حزب جبهه خلق نوین آذربایجان ۷۴/. درصد آراء را به دست آورند. همچنین میزان مشارکت در این انتخابات ۷۴٫۳۰ درصد اعلام شده است.

انتخابات ریاست جمهوری آذربایجان با دستور الهام علی یف شش ماه پیش از موعد مقرر برگزار شد که این مسئله با اعتراض جدی مخالفان سیاسی دولت روبرو شد. مخالفان سیاسی دولت در اعتراض به روند برگزاری انتخابات ریاست جمهوری اقدام به برگزاری دو تجمع اعتراض آمیز قبل از برگزاری انتخابات در مورخه های ۱۹ اسفندماه و ۱۱ فروردین ماه و یک تجمع اعتراض آمیز بعد از انتخابات در مورخه  ۲۵ فروردین ماه کردند. البته دولت باکو اعلام داشته است که برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آذربایجان به دلیل برگزاری نشست های بین المللی و رویداهای داخلی در این کشور شش ماه به جلو کشیده شده است. همانند انتخابات گذشته دفتر نهادهای دموکراتیک و حقوق بشر سازمان همکاری و امنیت اروپا انتخابات ریاست جمهوری آذربایجان را مخدوش اعلام نموده است که این قضیه بار دیگر مسئولان دولت باکو را در مقابل سازمان همکاری و امنیت اروپا قرار داده است. علی حسن اف، مدیر بخش اجتماعی-سیاسی نهاد ریاست جمهوری آذربایجان ضمن رد بیانیه دفتر نهادهای دموکراتیک و حقوق بشر سازمان همکاری و امنیت اروپا تاکید کرد که انتخابات ریاست جمهوری آذربایجان در مقابل چشمان تمامی دنیا به صورت شفاف و دموکراتیک برگزار شد و نظر اکثریت مطلق ناظران، واقعیت را نشان می دهد. وی گفت که نظر ناظران پرشمار و نمایندگان
رسانه ای نیز در همین راستاست. نظر منفی فقط یک سازمان در واقع از نیات آن سازمان خبر می دهد و برای دولت آذربایجان اهمیتی ندارد.

البته این قضیه را نباید نادیده گرفت که دولت آذربایجان برای پیشبرد سیاست های خویش به نمایندگان سازمان های بین المللی رشوه پرداخت می کند که در رسانه ها از آن به “دیپلماسی خاویار” نام برده می شود. به نظر می رسد که نمایندگان سازمان همکاری و امنیت اروپا برای چشم پوشی از اقدامات ضد حقوق بشری دولت باکو و نیز روند برگزاری غیردموکراتیک انتخابات در آذربایجان هدیه های گران قیمت باکو را نمی پذیرند.

در محیط انتخابات ریاست جمهوری آذربایجان رقابت آنچنانی بین الهام علی یف با رقبای خویش شکل نگرفت. شش تن از کاندیداها عملا در کنار حزب حاکم آذربایجان نوین قرار داشتند و حتی حافظ حاجی یف، رئیس حزب مساوات معاصر آذربایجان بعد از انداختن رای خود به صندوق گفت که به الهام علی یف رای داده است. تنها آراز علیزاده، رئیس حزب سوسیال دموکرات و سردار
جلال اوغلو، رئیس حزب دموکرات آذربایجان در مقابل کاندیدای حزب حاکم آذربایجان نوین قرار داشتند که رقیب و چالش جدی برای الهام علی یف محسوب نمی شدند.

درست است که در انتخابات آذربایجان برخی اقدامات غیرقانونی از سوی عوامل انتخاباتی صورت می گیرد  و  دولت از تمام منابع قدرت در راستای به حاشیه راندن مخالفان دولتی استفاده می کند، ولی فعلا مردم آذربایجان رغبتی برای رای دادن به مخالفان دولتی ندارند. برای مردم آذربایجان که در اوایل استقلال این کشور تحت حاکمیت مخالفان سیاسی فعلی ۲۰ درصد اراضی آذربایجان تحت اشغال ارامنه درآمد، امنیت اولویت دارد و حاضرند امنیت کشورشان در سایه دولت امنیت محور الهام علی یف را فدای دموکراسی نمایند. از سوی دیگر دولت الهام علی یف توانسته است با کمک درآمدهای نفتی اقتصاد این کشور را سروسامان دهد. درست است که به دلیل کاهش قیمت جهانی نفت در سال ۲۰۱۵ میلادی اقتصاد آذربایجان به سمت بحران پیش رفت، ولی اقتصاد این کشور دوباره در مسیر توسعه قرار گرفته است.

از سوی دیگر بازیگران خارجی همچون روسیه، آمریکا، اتحادیه اروپا و ترکیه فعلا جایگزینی برای الهام علی یف ندارند،  چرا که وی به صورت نسبی منافع آنها را تامین می کند. البته مطلوب جمهوری اسلامی ایران به قدرت رسیدن اسلامگراها در آذربایجان است، ولی چون اسلامگراها از قدرت لازم برای رسیدن به حکومت برخوردار نیستند حمایت تاکتیکی از الهام علی یف در شرایط کنونی
عاقلانه تر و واقع گرایانه تر به نظر می رسد.

احتمال می رود در دوران جدید ریاست جمهوری الهام علی یف مخالفان سیاسی دولت باکو اقدام به برگزاری تجمعات اعتراض آمیز نمایند، ولی حمایت گسترده مردمی از آن متصور نیست. روابط دولت الهام علی یف با روسیه کم تنش خواهد بود و همکاری در حوزه امنیتی و انرژی بیشتر خواهد شد. سیاست خارجی موازنه محور دولت آذربایجان با بازیگران مهم منطقه ای و بین المللی ادامه خواهد یافت. سیاست جمهوری اسلامی ایران بر مبنای همکاری و همگرایی با آذربایجان ادامه خواهد یافت ولی این بدین معنی نیست که مسایل فی مابین حل و فصل شده و یا نادیده گرفته خواهد شد. اما انتظار از دولت آذربایجان این است که با در نظر گرفتن قدرت ملی و موقعیت ژئوپلیتیک ایران بر منافع مشترک تاکید و منابع تنش ساز را با در نظر گرفتن عوامل همگرا همچون دین و فرهنگ مشترک به نفع دو طرف مدیریت کند.

علی حیدری منور-محقق حوزه قفقاز

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا