در آستانه ماه محرم و در یک آیین دیرپا به یاد تشنه لبان کربلا مراسم طشتگذاری در اردبیل آغاز شد تا عزاداران حسینی به استقبال ماه خون و قیام بروند.
به گزارش مرکز فرهنگی قفقاز، شهر دارالارشاد و حسینی اردبیل از امروز و در آستانه ماه محرم جامه و رخت سیاه و عزا بر تن کرد و اهالی اردبیل براساس یک رسم دیرین از امروز آیین سنتی و تاریخی طشتگذاری را از حسینیه اردبیل آغاز کردند و قرار است مراسم اصلی طشتگذاری فردا از ساعت 13 ظهر در مسجد جامع اردبیل برگزار شود تا اردبیلیها با انجام این رسم دیرین به صورت رسمی در مساجد، حسینیهها و تکایا به یاد سید و سالار شهیدان اباعبداللهالحسین (ع) عزاداری کرده و بر سر و سینه بزنند.
در این آیین که به یاد تشنه لبان کربلا عزاداران طشتهای بزرگ مسی و برنجی را با آب پر کرده و در محل مشخصی از مسجد و حسینیه قرار میدهند، نزد عزاداران حسینی اردبیل این طشتها از حرمت خاصی برخوردار است به طوری که همه ساله در این ایام و در سه روز مانده به آغاز محرم آیین خاص و بینظیر اردبیلیها که با استقبال گسترده عزاداران سایر شهرها و حتی کشورهای همسایه روبهرو شده به شکل معنوی همراه با شور و حال خاص تا پاسی از شب برگزار میشود.
در این مراسم محلات ششگانه اردبیل که شامل کوچهها، مساجد کوچکتر و محلات است و در زبان محلی به آن خولا (شاخه) گفته میشود، عزاداری خود را آغاز میکنند تا به ترتیب محلات در آیین طشتگذاری حضور پرشکوهی را تجربه کنند.
آیین طشتگذاری از 27 ذیحجه تا اول ماه محرم در فاصله سه روز در نزدیک به 200 مسجد اردبیل برگزار میشود به طوری که امسال قرار است در یک نظم و انضباط خاص طشتگذاری از ساعت 13:30 دقیقه با حضور عزاداران محله اسلامی آغاز شده تا سایر محلات نیز به ترتیب بتوانند این مراسم را تا ساعت 9 شب انجام داده و در نهایت نیز طشتهای پر از آب را در محلی مشخص در مسجد جامع قرار دهند.
این مراسم علاوه بر حسینیه و مسجد جامع اردبیل، در روزهای باقیمانده تا آغاز ماه محرم در محلات مختلف برگزار میشود.
نویسنده و چهره سرشناس عزاداری اردبیل در این زمینه گفت: هر چند در گذشته دور طشتگذاری از صبح تا ظهر انجام میشد اما در سالهای اخیر از هنگامه عصر شروع شده و تا نیمههای شب ادامه پیدا میکند که البته امسال تصمیم گرفته شده تا ساعت 9 شب این مراسم به شکل کامل برگزار و به اتمام برسد.
بیوک جامعی در مورد شرایط طشتگذاری در مسجد جامع اردبیل افزود: طشتگذاری مسجد جامع توسط عزاداران حسینی محله طوی مدیریت میشود به طوری که چند روز مانده به 27 ذیحجه تعدادی از زنان محله طوی با نظافت مسجد جامع و شستشوی طشتها اقدام به مناسبسازی فضا میکنند تا طشتها را در گوشهای از مسجد قرار دهند.
وی بیان کرد: در مسجد جامع اردبیل به نشانه شش محله اصلی شهر شش طشت آب وجود دارد که در روز طشتگذاری مسجد جامع عزاداران محلات مختلف حضور پیدا میکنند تا در میان ازدحام جمعیت که در مسجد جامع انجام میشود، طشت را بالاخره با آب پر کرده و در روی سکویی که تعبیه شده، قرار دهند.
نویسنده و چهره سرشناس عزاداری اردبیل تصریح کرد: بعد از قرار گرفتن آخرین طشت روی سکوی مورد نظر عزاداران حسینی کوزههای آب را بر دوش میگیرند و در میان ازدحام عزاداران آب آنها را در درون طشتها خالی میکنند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود اظهار کرد: عزاداران این شهر برای رفع تشنگی در 10 روز عزاداری از آب طشتها مینوشند به طوری که این آب برای شفابخشی به بیماران به خانهها میرود تا به عنوان تبرک از آن استفاده شود.
جامعی روشن کردن شمع و خواندن دعای فاتحه را که دعای خاص آیین طشتگذاری است، از دیگر برنامههای این آیین و سنت دیرپای اردبیلیها اعلام کرد.
وی به تاریخ طشتگذاری در عصر قاجار آن هم فقط در مسجد جامع اشاره کرد و ادامه داد: به تدریج در سایر محلات نیز این کار توسعه پیدا کرد به طوری که در سه دهه اخیر آیین طشتگذاری در دیگر شهرهای آذرینشین نیز برگزار میشود اما حال و هوای آن متفاوت از اردبیل است.
طشتگذاری نشانه ارادت به تشنه لبان کربلا
اما طشتگذاری اردبیلیها نشانهای است تا عشق و ارادت خود را به سیدالشهدا (ع) و کاروان غریب نینوا انجام دهند تا به یاد تشنه لبان کربلا طشتها را پر از آب کرده و به یاد مظلومیت شهدای کربلا در این مراسم نمادین حضور پیدا کرده و عشق و ارادتشان را به نحوی شایسته نشان دهند.
در این مراسم که همراه با نوحهخوانی و همچنین مداحی مداحان اهل بیت است، شرکتکنندگان در حالی که به یاد سید و سالار شهیدان امام حسین(ع) اشک ماتم ریخته و در این حزن و اندوه عمق عشق و علاقه خود را به سیدالشهدا(ع) نشان میدهند به نوعی با این آیین بیعتی با امام حسین و حضرت عباس(ع) انجام میدهند تا خطاب به آنها اعلام کنند ما همچنان در مسیر واقعی مکتب و مرام حسینی هستیم.