به گزارش پایگاه خبری حقایق قفقاز، الهام علی اف، رئیس جمهور آذربایجان طی چند ماه اخیر در چند مقطع زمانی مختلف و بصورت متناوب از الحاق کریدور زنگزور به خاک کشور خود صحبت کرده است. او در یکی از سخنرانی های اخیرش نیز به صراحت از این موضوع سخن به میان آورده است.
همچنین رئیس جمهور آذربایجان پس از مراسم امضای اسناد با رییس جمهور قزاقستان در روز چهارشنبه گذشته نیز به اهمیت اتحاد منطقه زنگزور شرقی آذربایجان با جمهوری خودمختار آذربایجان نخجوان اشاره کرد و مدعی شد که این بخشی از کریدور میانی خواهد بود.
علی اف تاکید کرد: «امروز در مورد بخش حمل و نقل و لجستیک با رییس جمهور قزاقستان به تفصیل صحبت کردیم و وظایف مربوطه را به اعضای دولت دادیم تا روابط را ارتقا بخشند. زیرا کریدور میانی که کشورهای ما را به هم متصل می کند چشم انداز بسیار خوبی دارد.»
در همین رابطه سالار سیف‌‌‌الدینی، پژوهشگر ارشد قفقاز جنوبی به روزنامه «دنیای‌اقتصاد» گفت: «سخنان اخیر علیاف درباره زنگهزور موضوعی بسیار مهم است؛ چرا که علیاف نزدیک به یکی دو سال است که این موضوع را بیان می‌کند، هر بار هم رهبران جمهوری اسلامی از عالی‌ترین سطح یعنی مقام معظم‌رهبری یا رئیس‌جمهور و وزیر خارجه درباره آن موضع‌گیری می‌کنند. ولی به نظر می‌رسد دلیل مواضع علی اف این است که بعد از جنگ قره باغ آنها به اتصال ارضی با نخجوان دست پیدا نکردند و این مساله در موافقت‌نامه ۹ نوامبر صراحتی ندارد.»
سیف‌‌‌الدینی افزود: «در این موافقت‌نامه برخلاف لاچین که برای آن، وضع حقوقی مشخصی به عنوان کریدور تعیین شده برای زنگهزور و نخجوان این وضع تعیین نشده و بیش ازیک سال است که از سوی باکو مورد بحث است. سال گذشته ارتش ایران برای پیشگیری از هر نوع اقدام غافلگیرانه در سراسر مرز شمال‌غرب صف‌آرایی کرد و سپس کنسولگری ایران در این استان ارمنستان (شهر قاپان) بازگشایی شد که پیام مشخصی دارد.»
این کارشناس با بیان اینکه باکو دو راه برای رسیدن از خاک ارمنستان به نخجوان دارد، توضیح داد: «نخست اینکه ایروان و باکو به توافق برسند و توافق‌نامه ای امضا کنند تا باکو گذرگاهی در خاک ارمنستان داشته باشد تا از مسیر آن به نخجوان برسد، به طوری که وضع حقوق آن مانند حق ارتفاق (عبور و مرور) است و یا ترکیبی از حق عبور بی‌ضرر (با حق تعلیق در موارد خاص) و حق عبور ترانزیت (عبور سریع و پیوسته) مانند حقوق دریاها باشد.»
وی افزود: «منتها برای تحقق چنین پروژه ای، باکو-ایروان باید رابطه دیپلماتیک و کنسولی داشته باشند؛ این در حالی است که دو طرف حتی رابطه سیاسی ندارند و باکو هم اراده ای برای رابطه با ارمنستان ندارد.»
پژوهشگر ارشد قفقاز جنوبی ادامه داد: «بنابراین تنها برداشتی که از صحبت‌‌‌های اخیر علیاف وجود دارد، اشغال سرزمینی است و احتمالا وی در نظر دارد بخشی از خاک ارمنستان را اشغال کند.»
به گفته این کارشناس در صورت این اقدام باکو، بار دیگر میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان درگیری صورت خواهد گرفت.
سیف‌‌‌الدینی درباره واکنش ایران با توجه به صحبت‌‌‌های مقام معظم رهبری ایران در خصوص عدم تغییر مرزها نیز گفت: «ایران در صورت تحقق این امر با باکو مقابله خواهد کرد و اگر واکنش آنها نظامی باشد، واکنش ایران هم متناسب با آن خواهد بود.»
ماموریت غربی علیاف
پژوهشگر ارشد مسائل آسیای مرکزی و قفقاز درباره بخشی از صحبت‌‌‌های علیاف در خصوص ایجاد ترکستان بزرگ نیز گفت: «به نظر من بعد از جنگ ۲۰۲۰ از سمت غرب و ناتو به علیاف این نقش را واگذار کردند که به عنوان کارگزار ناتو در منطقه ایفای نقش کند؛ به نوعی وی مکمل ترکیه باشد و از قضا علیاف به صورت جدی هم در نقشش فرو رفته است.»
سیف‌‌‌الدینی درخصوص نقش واگذار شده به رئیس جمهور آذربایجان نیز گفت: «ناتو به صورت کلان و در قالب یک طرح ژئواستراتژیک می‌‌‌خواهد ایران، چین و روسیه را در آسیا با موضوع پان‌‌‌ترکیسم درگیر کند و کریدوری هم که علیاف اصرار بر برقراری آن دارد با این هدف است که مرز ایران و ارمنستان قطع شود که در قالب همان پروژه ناتو خواهد بود که لاجرم باید دالان تورانی ناتو نامیده شود. این دالان مرحله اول پروژه ناتو در آسیا خواهد بود و در صورت موفقیت وارد فاز بعدی خواهند شد.»
منبع: دنیای اقتصاد
