در مراسم سالگرد استقلال آمریکا که در ۲۳ ژوئن در سفارت واشنگتن در باکو برگزار شد، ۳ فعال زن جمهوری آذربایجان به عنوان مهمانان مراسم با برداشتن شال روی گردن خود از نقاشی دست سیاهی در حال خفه کردن که روی گردن خود کشیده بودند، رونمایی کرده و همزمان به سیاست های سرکوبگرایانه و نقض حقوق بشر از سوی رژیم الهام علی اف اعتراض کردند.

در این مراسم «گلناره مهدی اوا»، «صنوبر حیدر اوا» و «نرمین شاهمارزاده» ۳ فعال زن جمهوری آذربایجان به همراه «اولوی حسنلی» مدیر وسردبیر وبگاه مستقل خبری” ABZAS” از سوی ماموران امنیتی داخل سفارت دستگیر و سپس به پلیس باکو تسلیم شدند.

گفتنی است اعتراض این زنان را اولوی حسنلی فیلمبرداری می کرد و به همین خاطر دستگیر شد.

صنوبر حیدر اوا یکی از ۳ زن معترض در این مراسم گفت: «در جمهوری آذربایجان حقوق مردم نقض می شود و مقامات حکومت با دستان خود گلوی مردم را می گیرند.»

گلناره مهدی اوا، یکی دیگر از فعالان زن نیز گفت: «امروز دولت و مخالفان به اینجا آمده اند تا استقلال کشور دیگری را جشن بگیرند، در حالی که استقلال جمهوری آذربایجان خفه شده، صدای رسانه ها خفه شده است و فعالان دستگیر و تحت شکنجه قرار می گیرند.»

آنها با مردم روستای «سویدلو» ابراز همبستگی کردند، روستایی که از زمان متفرق کردن خشونت آمیز تظاهرات زیست محیطی در آنجا از۳ روز قبل (و هنوز هم) تحت کنترل شدید پلیس بود.

در حالی که دوربین حسنلی به چرخش ادامه می داد، کارکنان سفارت به فعالان نزدیک شدند و از آنها خواستند از اعتراض و فیلمبرداری خودداری کنند. آنها پاسخ دادند که «اعتراض مدنی و آرام» دارند و هدفشان برهم زدن مراسم سالگرد استقلال آمریکا در سفارت واشنگتن در باکو نیست.

اندکی بعد ویدئوی دیگری در شبکه های اجتماعی منتشر شد که نشان می داد حسنلی توسط پلیس آذربایجان دستگیر شده است. حسنلی توسط پرسنل امنیتی سفارت به پلیس باکو تحویل داده شد.

فعالان مدنی در جمهوری آذربایجان رفتار ماموران امنیتی سفارت آمریکا با معترضان را تقبیح کرده اند.

آنها می گویند واشنمگتن بنا به ملاحظات سیاسی و ژئوپلتیک چشم بر روی سرکوبگری رژیم الهام علی اف در جمهوری آذربایجان بسته است و همین مساله علی اف را در سرکوب فعالان مدنی و معترضان دموکراسی خواه جسورتر کرده است.

حسنلی پس از آزادی، ناامیدی خود را در فیس بوک ابراز کرد. او در اشاره ای کنایه آمیز به اظهارات معمول دیپلماتیک «نگرانی» در مورد نقض مکرر حقوق بشر در آذربایجان گفت: «این بار اما نگران سفارت ایالات متحده هستم. سفارت کشوری که این همه درباره دموکراسی، حقوق بشر و آزادی مطبوعات صحبت می کند، نباید اینطور عمل می کرد.»

وی در مصاحبه ای با اوراسیا نت گفت که تنها گلایه اش همکاری سفارت با پلیس آذربایجان است. وی گفت: «اگر سفارت به دلیل فیلمبرداری من را از محوطه سفارت خارج می کرد، متوجه می شدم و هیچ گلایه ای نداشتم. اما مایه شرمساری است که کارکنان سفارت مرا به زور و خشونت و با پیچاندن دستانم از منطقه خارج کردند و به پلیس آذربایجان تحویل دادند. سفارت باید از این بابت عذرخواهی کند.»

نارضایتی حسنلی بازتاب خشم گسترده‌تر در میان فعالان جامعه مدنی جمهوری آذربایجان است که آرزو می‌کنند ایالات متحده و دیگر دموکراسی‌های غربی در برابر سیاست‌های سرکوبگرانه الهام علی‌اف، رئیس‌ جمهور این کشور، سکوت نکنند.

انار ممدلی، تحلیلگر سیاسی مستقر در باکو، در این باره به اوراسیا نت گفت: «ما می‌بینیم که سفارت‌های کشورهای غربی، به‌ ویژه آن‌هایی که دموکراسی و حقوق بشر را در اولویت سیاست‌های خارجی خود اعلام کرده‌ اند – مانند ایالات متحده، انگلیس، فرانسه و آلمان – ترجیح داده‌ اند صرفا ناظر سرکوب های داخل جمهوری آذربایجان باقی بمانند. زمانی که قانون احزاب سیاسی و قانون رسانه در جمهوری آذربایجان تصویب شد، همین موضع ناظر ساکت را داشتند و حالا هم در برابر سرکوب اخیر خشونت بار روستای «سویدلو» همین موضع را داشتند.»