ولادیمر پوتین، رئیس جمهور روسیه در زمانی به جمهوری آذربایجان سفر کرده است که از یک سو شورای ملی احزاب مخالف این کشور و در رأس آن ابراهیم بی اف امید های زیادی به حمایت روسیه دارند و از سوی دیگر تنش ها بین آذربایجان و ارمنستان به بیشترین حد خود در بیست سال اخیر رسیده است.
مرکز فرهنگی قفقاز به نقل از آناج
بی شک روسیه را می توان با نفوذترین کشور در مسائل کشور های منطقه قفقاز، به خصوص جمهوری آذربایجان خواند، که قدرت و نفوذ این ابر قدرت جهانی در مسائل جمهوری آذربایجان سابقه ای دیرینه دارد و به زمان جنگ های ایران و شوروی بازمی گردد.
سفر پوتین، به باکو در این زمان حساس که تنور انتخابات ریاست جمهوری آذربایجان داغ شده است، علاوه بر روابط آذربایجان و ارمنستان در نتایج انتخابات ماه اکتبر نیز می تواند تأثیر به سزایی داشته باشد.
در این سفر پوتین را که صبح روز سه شنبه از طریق فرودگاه بین المللی حیدر علی اف وارد باکو شده است، مقامات بلند پایه دولتی و غیر دولتی از جمله وزیر دفاع، وزیر امور خارجه، وزیر انرژی، وزیر حمل و نقل، وزیر توسعه اقتصادی دولت روسیه همراهی می کنند.
علاوه بر مقامات دولتی روسیه، رؤسای شرکت های نفتی بزرگی چون “رز نفت” و “لوکویل” نیز در چهار چوب این سفر به آذربایجان آمده اند.
محورهای اضحارات و توافقات انجام شده:
توسعه مبادلات تجاری
پوتین در دیدار خود با همتایی آذربایجانی اش با مثبت توصیف کردن مبادلات تجاری روسیه و آذربایجان گفت: “در سال گذشته مبادلات تجاری دو جانبه روسیه و آذربایجان 47 درصد رشد داشته است که در نوع خود یک رکورد به حساب می آید.”
تقدیر از توجه آذربایجان به زبان روسی
پوتین با ابراز خرسندی از توجه شایسته تقدیر آذربایجان به زبان روسی تدریس و حفظ زبان روسی را پایه و اساس توسعه روابط دو کشور خواند.
رئیس جمهور روسیه افزود: ” در جمهوری آذربایجان توجه زیادی به گسترش زبان روسی و حفظ تحصیل به زبان روسی انجام می شود؛ در مدارس زبان روسی تدریس می شود.”
وی همچنین گفت: “توجه به زبان روسی در آذربایجان یکی از مسائلی است که سبب شده است روسیه تمایل زیادی به گسترش روابط با این کشور نشان دهد.”
مواضع روسیه در مورد مناقشه قره باغ
پوتین با بیان این که مناقشه قره باغ تنها از طریق راه حل های سیاسی قابل حل است تصریح کرد: “روسیه تا جایی که توانسته تلاش کرده است این مسأله هرچه زود تر حل و فصل شود.”
پوتین در این دیدار تاکید کرد مداخله نظامی نمی تواند راه مناسبی برای حل مناقشه قره باغ باشد و پیگیری سیاسی از طریق مجامع بین المللی بهترین کار ممکن است.
همکاری های نظامی دو کشور
رئیس جمهور آذربایجان در کنفرانس مطبوعاتی مشترکش با همتای روسی اش با ابراز خرسندی از حجم بالای تبادلات نظامی بین روسیه و کشورش گفت: “حجم مبادلات نظامی روسیه و آذربایجان 4 ملیارد دلار می باشد که رقمی قابل توجه است.”
وی با ابراز امیدواری برای توسعه همکاری های نظامی دو کشور گفت: “آذربایجان از مشتری های اصلی صنایع نظامی روسیه است که به حق یکی از بهترین تولید کنندگان سلاح جهان می باشد.”
امضای اسناد همکاری
در چهر چوب سفر 13 آگوست هیئت روسی به جمهوری آذربایجان “شرکت نفتی دولتی آذربایجان” و شرکت سهامی عام روسی “رز نفت” سند همکاری امضا شد.
همچنین جمهوری آذربایجان و فدراسیون روسیه برای مقابله با خسارات ناشی از حوادث و بلایای طبیعی برای دوره دوساله توافق نامه همکاری امضا کردند.
توافق نامه همکاری در حوزه هوانوری از دیگر اسناد امضا شده در چهار چوب این سفر بود.
وزرای حمل و نقل دو کشور نیز توافق نامه مربوط به ساخت پل بر روی روز مرزی سیمور در مرز دو کشور را امضا کردند.
ائلمار محمد یاراف، وزیر امرو خارجه آذربایجان و سرگی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه نیز در ارتباط با همکاری های بشر دوستانه توافق نامه امضا کردند.
سفر پوتین به باکو و انتخابات ریاست جمهوری:
سفر پوتین به جمهوری آذربایجان در شرایطی انجام می گیرد که نامزد واحد احزاب مخالف، رستم ابراهیم بی اف برای تبدیل تابعیت روسی خود به تابعیت آذربایجانی در روسیه در تلاش است و مراحل اداری این تغییر تابعیت به شکل سؤال برانگیزی بیش از یک ماه به تأخیر افتاده است؛ مسئله ای که عده ای از کارشناسان را مجاب کرده است به عمدی بودن این تأخیر از سوی روسیه برای فشار به احزاب مخالف برسند.
در حالی که اخیرا اخباری از مذاکرات پنهانی ابراهیم بی اف با مقامات روسی و نامه نگاری های وی در این کشور برای مجاب کردن دولت روسیه به حمایت از احزاب مخالف منتشر شده است سفر هیئت بلند پایه روسی به باکو می تواند موجب پیچیده تر شدن شرایط شود.
روزنامه ینی مساوات آذربایجان در مقاله ای که دیروز در ارتباط با سفر رئیس جمهور روسیه به باکو منتشر کرد اهمیت این سفر را این گونه توصیف کرد :” این سفر نوید بخش تحولات عظیمی در آینده نزدیک برای آذربایجان است که احزاب مخالف را از سر تا پا به لرزه خواهد انداخت.”
پیام سفر اخیر رئیس جمهور روسیه به باکو برای ارمنستان:
سفر هیئت روسی به آذربایجان و مطالب عنوان شده در این سفر از سوی رئیس جمهور این کشور اخطار روشنی نیز برای جمهوری ارمنستان داشت؛ اخطاری که ارمنستان را متوجه این مسئله می کند که روسیه در هر زمان اقدامی را انجام خواهد داد که تأمین کنند منافع ملی خود باشد و در این موضوع با هیچ کشوری تعارف ندارد.
با این وجود به نظر می رسد روسیه همواره تلاش می کند نوعی تعادل قدرت بین آذربایجان و ارمنستان به وجود آورد تا بتواند نفوذ خود در دو کشور را به شکلی با ثبات حفظ کند.
ارمنستان که همواره حمایت روسیه را احساس می کرد اکنون پس از تنش های ایجاد شده بین مسکو و ایروان از یکسو و سر براوردن نارضایتی های داخلی از سوی دیگر فشار های همه جانبه را بیش از پیش حس می کند.
