معرفی تاتارستان (قسمت اول): جمهوری تاتارستان در نگاه نخست

جمهوری تاتارستان فدراسیون روسیه یکی از مناطق مهم این کشور از نقطه نظر اقتصادی، فرهنگی، مذهبی، ورزشی، گردشگری و اجتماعی است که متاسفانه برای ایرانیان بسیار شناخته شده نیست. دیدبان روسیه طی چندین گزارش به معرفی این جمهوری و جاذبه ها و فرصت های آن خواهد پرداخت.

به گزارش مرکز فرهنگی قفقاز، مطلب پیش رو به صورت مختصر و کلی این جمهوری را معرفی می کند و در آینده به صورت جامع هر یک از موضوعات مختلف مربوط به این جمهوری را به صورت تفصیلی معرفی می نمائیم.

جمهوری تاتارستان در منطقه فدرال حاشیه ولگا قرار دارد که پس از معرفی آن، به دیگر مناطق واقع در این حوزه خواهیم پرداخت.

► نگاهی به جغرافیای تاتارستان

این جمهوری در بخش اروپایی فدراسیون روسیه در میانه دو رودخانه ولگا و کاما واقع شده است و تقریبا در 800 کیلومتری شرق مسکو قرار دارد. جمهوری تاتارستان 67847 کیلومتر مربع مساحت دارد و تقریبا برابر با مساحت دو کشور بلژیک و هلند می باشد. این جمهوری با هشت منطقه دیگر روسیه شامل جمهوری‌های باشقیرستان، اودمورت، ماری ال و چوواش و استان‌های کیروف، اورنبورگ، اولیانوفسک و سامارا هم مرز می باشد.

► جمعیت:

بر اساس آخرین آمار منتشره در سال 2015 جمعیت تاتارستان 3،855،037 نفر می باشد. به لحاظ ترکیب قومی، این جمهوری مرکب از 115 قوم مختلف می‌باشند که تاتارها 52.9 درصد، روس‌ها 39.5 درصد، چوواش‌ها 3.4 درصد و مابقی اقلیت‌های قومی اوکراینی، اودمورتی، ماری، باشقیری، یهود و … می‌باشند.

► اطلاعاتی پیرامون قازان مرکز جمهوری تاتارستان:

قازان مرکز جمهوری تاتارستان در کرانه چپ رود ولگا و در کنار رودخانه زیبای کازانکا واقع شده است. قازان 425.3 کیلومتر مربع مساحت دارد و با یک میلیون 216 هزار و 965 نفر طبق آخرین آمار سال 2016 پرجمعیت ترین شهر این جمهوری است. تنوع ملیت‌های مختلف ساکن در این شهر تا آنجا است که بیش از 100 ملیت مختلف در آن زندگی می‌کنند. همچنین این شهر موطنِ 22 جامعه ملی فرهنگی است.

قازان شهری است که بزرگترین بنگاه‌ها و موسسات کارفرمایی را در خود جای داده که از جمله این شرکت‌های بزرگ می توان به کازان ارگسینتز، اتحادیه تولید موتورکازان، هیلکوپترسازی قازان، اتحادیه هواپیماسازی قازان (بنام گوربونف)، کمپرسور ماش قازان، کارخانه تولید لوازم پزشکی وکراسنی وستوک نام برد.

► فرهنگ و مذهب و زبان رسمی:

مردم در تاتارستان عمدتاً مسلمان و یا مسیحی ارتدوکس هستند. اسلام (سنی حنفی و هزار و پانصد نفر شیعه مقیم تاتارستان اکثراً آذری هستند) به عنوان مذهب رسمی از سال 922 میلادی در منطقه بلقار ولگا که اینک شامل تاتارها و باشقیرها است، به رسمیت شناخته شد. در این جمهوری نزدیک به 1250 مسجد، 200 کلیسا و 50 مرکز عبادتی مربوط به دیگر ادیان وجود دارد. برخی از مشاهیر روسیه نیز در این جمهوری و شهر قازان زندگی کرده‌اند که به عنوان مثال می‌توان به فئودور شالیاپین خواننده و ترانه سرا، لئو تولستوی (نویسنده)، سرگی آکساکوف (نویسنده)، ماکسیم گورکی (نویسنده)، باراتینسکی (شاعر)، درژاوین (شاعر) اشاره نمود. عبد الله توکای (شاعر)، موسی جلیلی (شاعر) از برجسته ترین مشاهیر فرهنگی تاتار می باشند. به موجب قانون اساسی تاتارستان دو زبان تاتاری و روسی بعنوان زبان‌های رسمی در این جمهوری به رسمیت شناخته شده است.

► وضعیت اقتصادی تاتارستان:

تاتارستان یکی از بزرگترین مراکز صنعتی در روسیه است. بطور میانگین، حجم تولید ناخالص این جمهوری بیش از سه برابر رشد داشته و به رقم 620 میلیارد روبل رسیده (در حال حاضر هر دلار آمریکا در حدود 78 روبل و هر یورو در حدود 87 روبل). حجم مبادلات تجاری خارجی جمهوری تاتارستان بین ماه‌های ژانویه تا سپتامبر 2015 برابر با 10 میلیارد و 571 میلیون دلار بوده است.

صنایع مهم تاتارستان عبارتند از: هواپیماسازی، هلیکوپترسازی، خودروسازی، چوب، صنایع سبک، ماشین سازی و فولاد، صنایع پزشکی و داروسازی، صنعت نفت و گاز، صنایع شیمیایی، صنایع غذایی، تولید ابزار، الکترونیک، اپتیک و کشتی سازی. از مجموع حجم تولید ناخالص این جمهوری، صنایع ماشین سازی 49.7 درصد، تجارت 10.6 درصد، ساختمان سازی 9.9 درصد، کشاورزی 7.9 درصد، حمل و نقل و ارتباطات 7 درصد و سایر بخش‌ها 14.9 درصد را به خود اختصاص داده است.

تولیدات تاتارستان: تولید هواپیما زیر نظر مستقیم دولت فدرال روسیه است و ما بقی محصولات را می توان نفت، مازوت، گازوئیل، کائوچوی مصنوعی، استیرن، پلی اتیلن، الکل اتیل، محصولات شیمیایی، لاستیک اتومبیل، هلیکوپتر، انواع کمپرسور، یخچال، ساعت، تجهیزات پزشکی و چشم پزشکی، دستگاه‌های گرمایشی، کامیون و لوازم یدکی مربوطه، چوب، پوست، خز، دارو و عسل نام برد که بسیاری از این اقلام به خارج از روسیه صادر می‌شوند. حجم صادرات تاتارستان پس از مناطق مسکو و تومِن، مقام سوم را در بین کلیه مناطق روسیه دارد. در حال حاضر این جمهوری با بیش از 100 کشور جهان رابطه تجاری و اقتصادی دارد و عمده ترین شرکای تجاری آن عبارتند از: اوکراین، هلند، مجارستان و ترکیه.

تهیه کننده و مترجم: احسان شریعتمداری، دانشجوی دکتری زبان و ادبیات دانشگاه فدرال کازان