مراسم رونمایی از کتاب ‘ روابط دیپلماتیک جمهوری دموکراتیک آذربایجان و ایران در پرتو اسناد کمیسیون فوق العاده قفقاز ( سال های ۱۹۱۹ – ۱۹۲۰ ) ‘ روز پنجشنبه در فرهنگستان علوم ملی جمهوری آذربایجان برگزار شد.
به گزارش مرکز فرهنگی قفقاز به نقل از خبرگزاری آپا، این کتاب به مناسبت یکصدمین سالگرد برقراری جمهوری دموکراتیک آذربایجان و اعلام سال ۲۰۱۸ بعنوان سال جمهوری دموکراتیک آذربایجان به دستور الهام علی اف رئیس جمهوری اذربایجان ،به ابتکار «رامیز مهدی اف» مسئول دفتر رئیس جمهوری این کشور چاپ شده است.
‘ عاکف علی زاده رییس فرهنگستان علوم ملی جمهوری آذربایجان طی سخنانی در این مراسم تاسیس جمهوری دموکراتیک آذربایجان را رویداد تاریخی مهم عنوان کرد و گفت : در این کتاب اسناد تاریخی زیادی انعکاس یافته است.
عیسی حبیب بیکلی معاون اول فرهنگستان علوم ملی جمهوری اذربایجان نیز در مورداین کتاب گفت : ۹۸ سند تاریخی انعکاس یافته در این کتاب برای نخستین بار به محافل عملی معرفی می شود.
وی افزود: رامیز مهدی اف برای نخستین بار در این کتاب نقش جمهوری دموکراتیک آذربایجان در توسعه نظام دولتی آذربایجان را بررسی کرده است.
حبیب بیکلی این کتاب را از نظر مطالعه روابط ایران و جمهوری آذربایجان ماخذ مهم عنوان کرد.
یعقوب محموداف رییس انستیتوی تاریخ فرهنگستان علوم ملی جمهوری آذربایجان گفت: در آن زمان روسیه استقلال جمهوری دموکراتیک آذربایجان را به رسمیت نشناخت و ایران نیز در چنین شرایط از نمایش موضع مشخص خوداری کرد.
محموداف در ادامه سخنان خود مدعی شد : جمهوری دموکرایتک آذربایجان در آن زمان احساس کرد که ایران حاضر نیست استقلال آن را به رسمیت بشناسد و به همین دلیل بردباری از خود نشان داد.
وی افزود : در این کتاب روابط ایران و روسیه ، ایران و ارمنستان به حد کافی بررسی شده است.
لازم به ذکر است در پی فروپاشی امپراتوری روسیه بر اثر انقلاب ماه فوریه سال ۱۹۱۷ میلادی، اقوام ساکن در قلمروی این امپرتوری از جمله آذربایجانی ها ، گرجی ها و ارامنه از این فرصت تاریخی استفاده کرده و برای تشکیل دولت ملی خود اقدام کردند.
در ماه می سال ۱۹۱۸ میلادی سه جمهوری جدید از جمله جمهوری دموکراتیک آذربایجان ، جمهوری گرجستان و جمهوری ارمنستان در منطقه قفقاز جنوبی اعلام موجودیت کردند.
عمر جمهوری دموکراتیک آذربایجان چندان هم طول نکشید و پس از روی کارآمدن کمونیست ها به رهبری ولادیمیر لنین در روسیه به استقلال آن در ماه آوریل سال ۱۹۲۰ میلادی پایان داده شد و جمهوری آذربایجان بعنوان یکی از ۱۵ جماهیر تا سال ۱۹۹۱ میلادی در قلمروی اتحاد شوروی بسر برد.
