دولت جمهوری آذربایجان با کاهش قیمت نفت و تاثیر آن بر اقتصاد تک محصولی این کشور اقدام به اصلاحات ساختاری کرده است.
به گزارش مرکز فرهنگی قفقاز، از سال 2008 میلادی زمزمه هایی مبنی بر کاهش قیمت نفت و به موازات آن کاهش نرخ منات در مقابل دلار و یورو به گوش می رسید. اما در آن زمان دولت با این استدلال که کاهش قیمت نفت به صورت موقتی خواهد بود، اقدامی عملی در این مورد نکرد و تنها به دادن شعارهای تکراری بسنده کرد.
شایان ذکر است، پول هر کشور یکی از فاکتورهای مهم اقتصادی آن کشور تلقی می شود، لکن علی اف و هیئت حاکمه آذربایجان از این فاکتور به عنوان سمبل سیاسی ثبات اقتصادی خود یاد می کردند. شعار هایی هم چون “قیمت منات در مقابل ارزهای خارجی ثابت است” و “در اکثر کشورها بحران وجود دارد ولی در کشور ما ثبات اقتصادی وجود دارد” سال های متمادی است که به گوش می رسند.
اما در سال 2016 با سقوط آزاد منات در مقابل دلار وضعیت متفاوتی بر کشور حاکم شد. با توجه به اینکه منبع درآمد دولت و به عبارتی ورود ارز به اقتصاد تنها از راه فروش مواد خامی همچون نفت و گاز و نیز درآمد کارگرانی که به صورت فصلی در روسیه فعالیت می کنند بوده است. با کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی اقتصاد تک محصولی آذربایجان به شدت از این حادثه متاثر شد.
در این زمینه آمار های موجود از کاهش 34 درصدی ورود ارز به کشور نسبت به سال 2015 و نیز کاهش 54 درصدی نسبت به سال 2014 را نشان می دهند که این کاهش ورود ارز دولت را مجبور به اتخاذ سیاستهای انقباضی پولی کرده است.
اگر ساختار دولت ها را به عنوان یک هرم که در راس آن حکومت و در بخش های میانی و پایین آن اقشار تحصیلکرده، اصناف، طبقه متوسط و پایین جامعه فرار گرفته است، با متمرکز شدن دولت و نیز محدود نمودن فعالیت های اقتصادی این هرم با کوچک شدن قاعده به ستون نحیفی مبدل خواهد شد که هر آن احتمال سقوط آن میرود. شاید اگر در زمان مناسب به تولید محصولات داخلی و توسعه اقتصاد غیر نفتی اهتمام بیشتری داده می شد امروز مردم آذربایجان با این شرایط دشوار مواجه نمی شدند. زیرا فروش محصولات داخلی در بازارهای بین المللی و ورود ارز خارجی به اقتصاد کشور می توانست تا حدی تاثیرات ناشی از کاهش قیمت نفت را جبران نماید.
با توجه به اینکه در چند روز اخیر خبرهایی مبنی بر اصلاحات در ساختار دولت آذربایجان و کوچک نمودن دولت با ادغام وزارتخانه ها و مبارزه با فساد اداری، حمایت از تولیدات داخلی، در رسانه های خبری آذربایجان مخابره می شود اما افق روشنی از اقدامات دولت درآینده نزدیک وتاثیر مثبت آن بر وضعیت معیشتی مردم مشاهده نمی شود.
