چرا علی اف از تنش های میان ایران، روسیه، ترکیه و عربستان هراسان است؟

 به گزارش مرکز فرهنگی قفقاز،  الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان در نشست کابینه این کشور جهت رسیدگی به وضعیت اقتصادی-اجتماعی آذربایجان در سال ۲۰۱۵ میلادی،از ادامه بحران فعلی در روابط ترکیه-روسیه و ایران-عربستان سعودی ابراز نگرانی نمود.جمهوری آذربایجان بعد از شکل گیری بحران در روابط روسیه-ترکیه و ایران-عربستان سعودی با چالش روبرو شده است که خروج از آن جزء با بهبود روابط روسیه-ترکیه و ایران-عربستان سعودی امکان پذیر نخواهد بود.

   به دنبال سقوط جنگنده روسیه توسط ترکیه در فضای سوریه روابط دو کشور به سردی گرائیده و مسکو تحریم هایی را بر علیه آنکارا وضع نموده و حتی احتمال قطع صادرات گاز روسیه به ترکیه نیز وجود دارد.دولت های روسیه و ترکیه در شرایط کنونی از دولت باکو انتظار دارند با کنار گذاشتن بی طرفی در کنار آنها باشد ولی متمایل شدن باکو به روسیه یا ترکیه باعث مشکلاتی برای باکو خواهد شد و حاکمیت آذربایجان برای خلاص شدن از وضعیت کنونی به مسکو و آنکارا پیشنهاد  میانجی گری هم داده اند.روسیه به عنوان یکی از اعضای گروه مینسک در حل و فصل مسالمت آمیز مناقشه قره باغ کوهستانی تاثیرگذار است و از سوی دیگر برای خنثی کردن کودتا در آذربایجان به الهام علی اف کمک کرده است.الهام علی اف در جریان سفر به قزاقستان جهت شرکت در نشست روسای جمهور کشورهای مشترک المنافع از طریق سرویس امنیتی روسیه اطلاع می یابد که الدار محمود اف وزیر امنیت ملی آذربایجان با همکاری غرب در صدد ایجاد انقلاب رنگین در آذربایجان است و حتی الدار محمود اف برای ایجاد انقلاب رنگین در آذربایجان تعدادی از فعالان سیاسی مخالف دولت باکو را با خویش همراه ساخته است.الهام علی اف از طریق سرویس امنیتی روسیه اطلاع می یابد که الدار محمود اف علاوه بر ارتباطات گسترده با سرویس های امنیتی کشورهای غربی از طریق واسطه های خویش در سفارتخانه های آذربایجان با سیاستمداران غربی نیز ارتباط داشته است و غربی ها وی را برای راه اندازی انقلاب رنگین در آذربایجان فرد مناسبی یافته اند.الهام علی اف بعد از بازگشت از قزاقستان فورا دستور برکناری الدار محمود اف از وزارت امنیت ملی آذربایجان را صادر کرد.

  از سوی دیگر ترکیه متحد استراتژیک آذربایجان است و شرکت های آذری بویژه سوکار در ترکیه و شرکت های ترکیه ای نیز در آذربایجان سرمایه گذاری های کلانی کرده اند و انرژی آذربایجان از طریق ترکیه به بازارهای اروپایی عرضه می شود.همچنین ترک ها در حوزه نظامی با آذربایجان همکاریهای گسترده ای دارند و نظامیان آذری توسط کارشناسان ترک آموزش می بینند.

  ترکیه بعد از بروز تنش در روابط خویش با روسیه از باکو خواسته است تا در صورت قطع صادرات گاز روسیه به ترکیه میزان صادرات گاز خود به ترکیه را افزایش دهد و حتی آنکارا از باکو خواسته است برای ترانزیت کالاهای ترکیه ای از طریق دریای خزر به آسیای میانه به این کشور کمک کند که تحقق خواسته های دولت ترکیه از سوی آذربایجان باعث ناراحتی مسکو از باکو خواهد شد.دولت آذربایجان که به طریقی به روسیه و ترکیه مدیون و وابسته است در شرایط فعلی بین مسکو و آنکارا گیر کرده و هر گونه چرخش به یکی از طرفین باعث ناراحتی طرف مقابل خواهد شد.

  تنش در روابط ایران-عربستان هم باعث نگرانی آذربایجان شده است چرا که آذربایجان هراس دارد که تنش در روابط تهران-ریاض باعث درگیریهای مذهبی در آذربایجان شود.از سوی دیگر آذربایجان که درصدد توسعه روابط اقتصادی به طور همزمان با تهران و ریاض است نمی خواهد باعث نارضایتی طرفین تنش از باکو شود.