حیکمت حاجی‌اف در مراسم ۲۵مین سالگرد اشغال منطقه «آغدام» طی یک سخنرانی گفت: ارمنستان باید درک کند که اشغال سرزمین های آذربایجان هیچگونه منافع سیاسی را برای ارمنستان به دنبال نخواهد داشت و انزوای کنونی ارمنستان، بحران اقتصادی و اجتماعی آن در نتیجه همین سرکشی‌ها است.
به گزارش مرکز فرهنگی قفقاز به نقل از خبرگزاری «آپا»، سخنگوی وزارت امور خارجه این کشور در طی این سخنرانی با اشاره به رخدادهای پیشین اظهار داشت: در زمان تجاوز ارتش جمهوری ارمنستان علیه جمهوری آذربایجان در ۲۳ ژوئیه ۱۹۹۳، مرکز اداری منطقه آغدام که یکی از شهرهای مهم قره‌باغ‌جنوبی است به اشغال نیروهای ارمنی درآمد. در نتیجه این تجاوز نظامی به منطقه «آغدام» که جزو منطقه‌ی خودمختار قره‌باغ کوهستانی نمی‌باشد به اشغال نظامیان ارمنستان درآمده است. این منطقه که شامل ۱۳۸ شهرک مسکونی بود پس از تصرف پادگان نظامی این منطقه مورد نسل‌کشی بی‌رحمانه اشغالگران ارمنی قرار گرفته است.
حیکمت حاجی‌اف در اشاره به خسارت‌های ناشی از تجاوز ارتش ارمنستان به این منظقه گفت: طی اشغال این منطقه از سوی نیروهای اشغالگر ارمنستان آسیب‌هایی جدی به مراکز شخصی و دولتی رسید. در نتیجه اشغال ۱۲۲ شهرک، ۲۴هزار و ۴۴۶ ساختمان عمومی، ۴۸ شهرک صنعتی و مسکونی، ۱۶۰ مدرسه، ۶۵مرکز بهداشتی، ۳۷۳ مرکز فرهنکی، یک آمفی تئاتر و… مورد غارت و تخریب واقع گشت همچنین باشگاه فوتبال آغدام-قاراباغ به یکی از نمونه‌های نادر تیم‌های آواره در جهان تبدیل شده است و این اشغال ۶۰۰۰ کشته برجای گذاشته است.
وی در همین خصوص ادامه داد: در حال حاضر بیش از ۱۵۳،۰۰۰ نفر از ۲۰۰،۰۰۰ تن از آوارگان در مناطق مختلف داخل آذربایجان زندگی می کنند. آثار تاریخی متعدد در سرزمین های اشغالی به تخریب، تغییر ساختگی ظاهر و کاوش های غیرقانونی باستان شناسی منجر شده است. در میان آنها، در نزدیکی شهر آغدام، بنای یادبود عثمانی در هزاره دوم؛ معبد قرن هجدهم در روستای کنگرلی؛ آثار سنگی با آرامگاه قرن نوزدهم؛ قبر ساری موسی اوغلو مقدس در سال ۱۳۱۴ در روستای خاچین‌دربند؛ بناهای خان‌نشین قره باغ در قلعه شاه‌بولاق مربوط قرن هجدهم و نوزدهم؛ از سایر بناهای تخریب شده توسط اشغالگران ارمنی می‌باشد. موزه مشهور «نان» در آغدام به‌کلی تخریب شده است، مسجد جامع آغدام تبدیل به طویله شده است.
او در رابطه با پاکسازی آثار ساکنان بومی این منطقه توسط رژیم اشغالگر ارمنستان افزود: تغییر نام شهر آغدام، مقصود ارمنی‌ها مبنی بر پاکسازی آثار ساکنان بومی و تاریخی این منطقه را به‌کلی عیان می‌سازد.
حاجی‌اف در رابطه با قطعنامه‌های جامعه جهانی در رابطه با پایان دادن به اشغال اراضی جمهوری آذربایجان از سوی ارمنستان اظهار کرد: در آوریل ۱۹۹۳ شورای امنیت سازمان ملل متحد در رابطه با اشغال کلبجر با صدور قطعنامه ۸۲۲ خواستار تخلیه اراضی اشغالی شده آذربایجان شد. ارمنی‌ها هرچند در ابتدا تمایل خود برای اشغال آغدام را رد می‌کردند اما پس از گزارش «ماریو رافائیل» رئیس نشست مینسک شورای امنیت و همکاری اتحادیه اروپا که در تاریخ ۲۲و۲۳ ژوئن ۱۹۹۳ با اشتراک ۹ عضو در رم، در همین رابطه برگزار شده بود، با رد قطعنامه‌ها اولین قدم را جهت حفظ موضع اشغالگرانه خود بر «آغدام» برداشت.
وی با اشاره به اینکه جامعه‌ی جهانی موضع واحد در رابطه با اشغالگری ارمنستان بر اراضی جمهوری آذربایجان اتخاذ نموده است ادامه داد: این حمله اشغالگرانه از طرف ۹رئیس اجرایی «گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا» محکوم شد و در نتیجه‌ی آن، این مجمع خواستار خروج هرچه‌سریع‌تر نیروهای نظامی از سرزمین‌های اشغالی جمهوری آذربایجان شدند. همچنین با تصویب قطعنامه ۸۵۳ از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد در ۲۹ ژوئیه ۱۹۹۳ این شورا نیز خواستار خروج فوری و بدون قید و شرط نیروهای اشغالگر ارمنی از آغدام و سایر مناطق اشغالی آذربایجان شده بودند و با این حال این قطعنامه‌ها از طرف ارامنه رد شد.
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری آذربایجان ادامه داد: «ماریو رافائیل» در بیانیه گروه مینسک گفته بود، “خروج فوری نیروهای نظامی از مناطق اشغالی، مهمترین عامل پیشبرد مذاکرات صلح است” اما در نتیجه درگیری‌های پی‌درپی در جبهه‌های جنگ اجازه استفاده از این فرصت سیاسی را به آذربایجان نداد و اشغال پی‌درپی سایر اراضی جمهوری آذربایجان از سوی نیروهای اشغالگر ارمنی سبب عدم اجرای بیانیه گروه مینسک و به وجود آمدن وضعیت امروزی شد.
وی خاطر نشان کرد: رژیم اشغالگر ارمنستان همچنان اقدامات غیرقانونی مانند تغییر نام‌های جغرافیایی در منطقه آغدام، غارت اموال ادامه می‌دهد و همچنان در نقض تهعدات خود در کنوانسیون «ژنو» ثابت قدم است. به طور کلی، اشغال منطقه قره باغ کوهستانی و مناطق اطراف آن توسط نیروهای مسلح ارمنستان، پاکسازی قومی علیه جمعیت آذربایجان در سرزمین های اشغالی، به وضوح نشان می دهد که هدف واقعی ارمنستان اشغال نظامی مادام‌العمر این سرزمین‌ها است.
او در مورد آینده مناطق اشغال شده جمهوری آذربایجان از سوی اشغالگران ارمنی گفت: در نهایت ارمنستان باید درک کند که اشغال سرزمین های آذربایجان هیچگونه منافع سیاسی را برای ارمنستان به دنبال نخواهد داشت و انزوای کنونی ارمنستان، بحران اقتصادی و اجتماعی آن در نتیجه همین سرکشی‌ها است. پایان دادن به اشغال سرزمین های آذربایجان و خروج نیروهای ارمنی از سرزمین های اشغالی آذربایجان می تواند به همکاری منطقه ای جامع و کمک به صلح پایدار کمک کند.
حاجی‌اف ادامه داد: ترمیم تمامیت ارضی و حاکمیت جمهوری آذربایجان و همچنین تضمین حقوق آوارگان داخلی از شهر آغدام و دیگر مناطق اشغالی کشور برای بازگشت به سرزمین های بومی و به طور کلی تعهد جامعه بین‌المللی برای از بین بردن پیامدهای جدی این درگیری، و همچنین منشور ملل متحد، از ملزومات است. طرف آذربایجان با حمایت از تلاش های بین‌المللی برای حل و فصل این درگیری به سرعت از حق بازگرداندن تمامیت ارضی و حاکمیت خود و حفظ حقوق شهروندان خود در مرزهای بین‌المللی به رسمیت شناخته می شود.
