تحلیلگران می گویند اقدام روسیه به ضمیمه کردن شبه جزیره کریمه ممکن است مناقشه ای حل و فصل نشده بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان را بر سر منطقه قره باغ، دو دهه پس از جنگی مرگبار، بار دیگر شعله ور کند.
به گزارش مرکز فرهنگی قفقاز ،خبرگزاری فرانسه در گزارشی از باکو به قلم امیل قلی‌اف و مریم هاروتونیان در ایروان نوشت: تحلیلگران می گویند اقدام روسیه به ضمیمه کردن شبه جزیره کریمه ممکن است مناقشه ای حل و فصل نشده بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان را بر سر منطقه قره باغ، دو دهه پس از جنگی مرگبار، بار دیگر شعله ور کند.
جدایی طلبان ارمنی با حمایت ایروان، کنترل منطقه قره باغ را از جمهوری آذربایجان در یک درگیری در دهه 1990 میلادی که به جان باختن حدود 30 هزار نفر منجر شد، به دست گرفتند.
دو طرف در سال 1994 میلادی در خصوص آتش بسی موقت توافق کردند، اما باکو همچنان مدعی مالکیت این منطقه است و تلاش های بین المللی برای حل و فصل این مناقشه بدون ثمر بوده است.
کارشناسان بیم دارند اقدام مسکو به الحاق شبه جزیره کریمه به روسیه — که به بدترین مناقشه بین روسیه و غرب پس از جنگ سرد منجر شده است — ممکن است موجب حرکتی تازه در مناقشه قره باغ شود.
تاتول هاکوبیان تحلیلگر مستقل در ایروان، گفت :« تردیدی وجود ندارد که رویدادها در اوکراین، تنش های فزاینده بین غرب و روسیه، و بازگشت به ذهنیتی از نوع جنگ سرد بر حل و فصل مناقشه قره باغ تاثیر خواهد گذاشت ».
تبادل آتش مرزی بین ارتش های ارمنستان و جمهوری آذربایجان که هزینه های دفاعی آن از کل بودجه ملی رقیب خود بیشتر است، همچنان روی می دهد. باکو بارها وعده داده است با نیروی نظامی منطقه قره باغ را باز پس گیرد.
ارمنستان که متحد مسکو است، آشکارا از اقدامات روسیه در اوکراین حمایت کرده است. مانول سارکیسیان تحلیلگر مستقل ارمنستانی گفت این اقدام می تواند ادعاهای ارمنستان در خصوص قره باغ را تقویت کند.
وی افزود « زمانی که ارمنستان از پیوستن شبه جزیره کریمه به روسیه حمایت کرد، این کشور در واقع از اصل حق تعیین سرنوشت ملت ها حمایت کرد » که برای قره باغ کاربرد دارد.
در عین حال، جمهوری آذربایجان بیم دارد که کرملینی جسور شده ممکن است فشار را با تهدیدها برای به رسمیت شناختن استقلال قره باغ افزایش دهد.
الخان شاهین اوغلو تحلیلگر مستقل اندیشکده اطلس که در باکو مستقر است، گفت: «اشغال شبه جزیره کریمه توسط روسیه سابقه ای خطرناک ایجاد کرد و جمهوری آذربایجان به این موضوع با نگرانی می نگرد».
وی افزود ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه « به حق ملت ها برای تعیین سرنوشت خود به منظور توجیه اشغال شبه جزیره کریمه اشاره کرده است. بر اساس همین بهانه، مسکو ممکن است با تهدیدها در خصوص به رسمیت شناختن قره باغ، از باکو باج خواهی کند ».
شاهین اوغلو خاطر نشان کرد :« هیچ‌کس نمی تواند این موضوع را منتفی بداند که پس از اوکراین، جمهوری آذربایجان هدف بعدی روسیه خواهد بود ».
در پی آتش بس پنجم ماه مه سال 1994 میلادی، هیچ پیشرفت ملموسی در مذاکرات با میانجیگری فرانسه، روسیه و آمریکا (به اصطلاح گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا) بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان به دست نیامده است.
تحلیلگران در دو کشور در این خصوص توافق دارند که برافروختن یک درگیری جدید، آسان است.
شاهین اوغلو گفت: «تلاش های میانجیگران بین المللی بی ثمر بوده است و احتمال مناقشه مسلحانه جدیدی همچنان بالاست».
سارکیسیان گفت :« رویدادها در شبه جزیره کریمه نشان داد مرزهای کشورهای شوروی سابق بحث انگیز است ».
وی افزود :« روسیه در اولویت قرار دادن اصل حق تعیین سرنوشت ملت ها را بر اصل تمامیت ارضی کشورها انتخاب کرد ».
این تحلیلگر خاطر نشان کرد :« این اقدام بدون تردید پیامدهایی برای قره باغ خواهد داشت ».
تحلیلگران اعلام کردند کرملین به درگیری ها و مناقشاتی میان جمهوری های شوروی سابق دامن می زدند تا نفوذ خود را بر آنها حفظ کند و از اقدام آنها به برقراری روابط نزدیک تر با غرب جلوگیری کند.
رسیم موسابکوف تحلیلگر مستقل آذربایجانی گفت :« روسیه قصد دارد بر سلطه خود بر فضای شوروی سابق بار دیگر تاکید کند و از مناقشات جدایی طلبانه در آنجا حمایت می کند ».
وی افزود :« ارمنستان قره باغ را اشغال کرد، اما این که روسیه در پس صحنه قرار دارد یک راز نیست ».
انتهای پیام/د
