زماني كه ميخاييل ساكاشويلي، رييس جمهوري وقت گرجستان در سال 2008، با مداخله نظامي در آبخازيا و اوستياي جنوبي، موجب تحريك روسيه و مداخله نظامي مسكو در منطقه شد، بسياري از استراتژيست هاي امريكايي و غربي حمايت از ساكاشويلي جوان و بلندپرواز را اشتباه غيرقابل جبران امريكا در قفقازجنوبي توصيف كردند و ساكاشويلي را مسوول اول شروع جنگ از پيش باخته غرب در برابر روسيه در قفقازجنوبي قلمداد كردند.
اكنون به نظر مي رسد اين اشتباه مهلك در اوكراين در حال تكرار است. البته اين بار استراتژيست هاي امريكايي تلويحا تروئيكاي اروپا را مقصر مي دانند و از اتحاديه اروپا خشمگين هستند. چگونه اين كشورها شب قبل با ويكتور يانوكوويچ رييس جمهوري اوكراين همراه با ويتالي كليچكو رهبر مخالفان سر يك ميز مي نشينند و پيمان آتش بس مي بندند و زمان 25 مه را براي انتخابات تعيين مي كنند و روز بعد از تسخير كاخ رياست جمهوري كي يف به دست شورشيان حمايت مي كنند؟ البته اگر سوداي تشكيل جهان بلوكه شده شرق و غرب از سوي روسيه وجود داشته باشد قابل دفاع نيست، اما در درجه اول بايد پذيرفت رفتار و رويكرد اتحاديه اروپا در قبال بحران اوكراين نه تنها فاقد شاخصه هاي دموكراتيك بلكه اخلاقي بود. بنابراين اينك روسيه با همين تاكتيك در حال بازي با اوكراين و غرب است. از مجموع رفتارهاي روسيه و نظامياني كه كريمه را تصرف كرده اند به نظر مي رسد آنها قصد فرمان آتش ندارند اما در برابر هر نوع آتشي كاملابرنامه ريزي شده آماده هستند. به عبارت ديگر اين بار نيز توپ در زمين غرب قرار دارد. تكرار اشتباهات گرجستان در درجه اول امريكا و اتحاديه اروپا را وارد جنگي خواهد كرد كه هزينه هاي سياسي، مالي و انساني بيشتري خواهد داشت. اگر چه بار ديگر اعتبار روسيه زير سوال برود. اما پيامدهاي اين جنگ براي غرب سنگين تر خواهد بود. اين موضوعي است كه امريكا و غرب نيز به خوبي به آن واقف هستند لذا تلاش ها براي رايزني با مسكو آغاز شده و ادامه دارد. اما موضوع نگران كننده اين است كه دولت موقت اوكراين كه برآمده از شورش كي يف است به اين مذاكرات و توافقات پايبند نباشد، چنانچه قبلانيز پس از مذاكره با يانوكوويچ اقدامات جاه طلبانه آنها موجب تشديد بحران در اين كشور و منطقه شد. انتخابات اوكراين مي تواند با نظارت بين المللي برگزار شود، چنانچه در انتخابات 2010 نيز ناظران اتحاديه اروپا حضور داشتند و نتيجه انتخابات را كه به پيروزي يانوكوويچ انجاميد تاييد كردند. اما تفاوت انتخابات مه 2014 با انتخابات هاي گذشته اين است كه جناح غربگرا به قلع و قمع جناح راستگرا پرداخته كه مناسبات خوبي با روسيه دارند و در شرايط منطقي نيز اين انتخابات با فقدان نامزدهاي بي طرف براي مسكو كه داعيه دار ميراث اتحاد جماهير شوروي است قابل قبول نخواهد بود. هر چند بازگشت به عقب هرگز امكان پذير نيست يعني ديگر امكان بازگشت يانوكوويچ به اوكراين وجود ندارد، هر چند به غلط مورد تهاجم قرار گرفته باشد. اما بايد پذيرفت روسيه به دنبال تامين منافع سياسي طرفداران خود در اوكراين است. قاعده كلي سياست نيز همين است: نشان دادن چنگ و دندان و گرفتن امتياز.
منبع : روزنامه اعتماد، شماره 2911 به تاريخ 11/12/92، صفحه 6 (جهان)
