به گزارش مرکز فرهنگی قفقاز به نقل از ینی مساوات، دونالد ترامپ و دپارتمان دولتی آمریکا کاهش و یا لغو کمکهای مالی برای برخی کشورهای در حال توسعه را که در تبلیغات انتخاباتی گذشته وعده داده بود عملیاتی میکند. سند ۱۵ صفحهای ارائه شده از سوی دپارتمان دولتی آمریکا حاوی قطع کمکهای مالی به کشورهای استقلال یافته از شوروی سابق از جمله جمهوری آذربایجان بوده است.
گزارش “Foreign Policy” در این باره نیت دولت ترامپ برای قطع بودجه آژانس توسعه بین المللی آمریکا را تصدیق میکند. در گزارش مذکور اشاره شده است با کاهش ۹۰ درصدی کمکهای مالی به جمهوری آذربایجان در سال ۲۰۱۸ این مبلغ به ۱ میلیون دلار کاهش مییابد.
لازم به ذکر است که کمک مالی آمریکا به دولت ارمنستان نیز با کاهش ۶۷ درصدی از ۲۰٫۴ میلیون به ۶٫۷ میلیون دلار تنزل خواهد کرد. با تایید این تصمیم، آژانس توسعه بین المللی آمریکا که در بیش از ۱۰۰ کشور جهان فعالیت میکند مجبور به کاهش ۶۵ درصدی دفاتر خود خواهد شد.
با خروج این سازمانها از فضای سیاسی و اجتماعی جمهوری آذربایجان قدرتهای متفاوت با خاستگاههای مختلف تمایل زیادی برای ورود به این عرصه خواهند داشت. در این بین روسیه که برنامه های از پیش تعیین شده و ویژه ای برای ورود به جمهوری آذربایجان و قفقاز در سر دارد فرصت را مغتنم خواهد شمرد.
تشدید سفرهای رهبران انستیتوهای سیاسی و نیز سیاستمداران مرتبط با حوزه امنیت روسیه از این نقطه نظر قابل توجه است. هرچند این دیدارها با دعوت رسمی مقامات دولتی جمهوری آذربایجان، مجلس ملی این کشور و یا اجتماعات روسی ساکن در جمهوری آذربایجان صورت میگیرد و هدف اصلی دولت آذربایجان تاثیر بر موضع روسیه در قبال مناقشه قره باغ است.
اما اهداف روسیه در جمهوری آذربایجان تنها به مسئله قره باغ محدود نمیشود. علی الخصوص با لغو کنگره عمومی روسیه-جمهوری آذربایجان در روسیه این سوال پیش میآید که روسیه به دنبال چه منافعی در جمهوری آذربایجان است؟
در ارتباط با این سوال شاید متداولترین و محتملترین پاسخ، تحت تاثیر قرار دادن فضای انتخاباتی سال آینده انتخابات ریاست جمهوری آذربایجان به نفع روسیه باشد. با محدودتر شدن فعالیتهای آمریکا در منطقه روسیه برای حضور در قفقاز حریصتر میشود. روسیه در محافل آشکار و پنهان خود آرزوی هرچه نزدیک بودن به جمهوری آذربایجان را داشته است.
بنابر اطلاعات ارائه شده انستیتوهای سیاسی روسیه آماده گشایش دفاتر خود در جمهوری آذربایجان میباشند. در این میان رهبر جنبش بین المللی اوراسیا، الکساندر دوگین در نظر دارد تا دفتر این موسسه را در باکو دایر کند.
لازم به ذکر است که این فیلسوف و سیاستمدار نزدیک به کرملین در اول ماه می و با دعوت جامعه روس ساکن در جمهوری آذربایجان به این کشور سفر کرده و دیدارهایی با مقامات رسمی کشور داشت.
در پایان باید خاطر نشان کرد که قطع کمکهای مالی دولت آمریکا هر چند تاثیر قابل توجهی بر اقتصاد جمهوری آذربایجان نخواهد داشت اما با توجه به موقعیت استرتژیک جمهوری آذربایجان در قفقاز به عنوان تقاطع منافع شرق و غرب این عقب نشینی تعادل را به نفع طرف مقابل تغییر خواهد داد. ترک کردن کشورها به صورت مسالمت آمیز و یا با خشونت از سوی آمریکا فضا را برای رقیب این کشور مهیا میکند و این موضوع میتواند در آینده خطرناک باشد زیرا روسیه در هر شرایطی علاقه بیشتری برای توسل به زور دارد.