به گزارش پایگاه خبری حقایق قفقاز، احسان موحدیان کارشناس مسائل حوزه قفقاز درباره میزان تحقق همکاری‌های مشترک دفاعی و نظامی میان ایران و آذربایجان باتوجه به تنش‌های اخیر، اظهار داشت: کمیسیون‌های مشترک دفاعی و نظامی دو کشور باید به نحوی سازماندهی و هدف‌گذاری شود تا بتوان در بازه زمانی مشخصی باکو را به این جمع‌بندی رساند که برای تأمین صلح و امنیت در منطقه نیازی به قدرت‌های خارجی نیست. بدین ترتیب باکو به جای اینکه سراغ اسرائیل، آمریکا و ترکیه برود، باید به کشورهای همسایه اتکا کند و دنبال یک الگوی صلح و برقراری امنیت منطقه‌ای باشد. ضرورت دارد ایران راهبردی را در رابطه با جمهوری آذربایجان تهیه کند که صرفاً دربرگیرنده مسائل نظامی نباشد و شامل موضوعات حوزه فرهنگی، سیاسی و اقتصادی نیز باشد. براساس چنین راهبردی، جمهوری آذربایجان باید به این نتیجه برسد ایران به عنوان کشوری همسایه که همواره نیت خیرخواهانه داشته و دنبال صلح و ثبات است، دغدغه‌ها و نیازهای آنان را برطرف خواهد ساخت. در چنین شرایطی است که می‌توان گسترش همکاری‌های اقتصادی و تکمیل کریدور راه آهن رشت – آستارا و ترانزیت کالا به روسیه را پیگیری کرد.

موحدیان همچنین گفت: کشورمان باید در حوزه فرهنگی و ارتباطات دو ملت تلاش کند، زیرا ریشه‌های تمدنی و فرهنگی جمهوری آذربایجان به ایران تعلق دارد. ضروری است این کشور به جای توجه به کشورهایی همچون ترکیه به سمت ایران بیاید. متأسفانه مسئله اینجاست که اسرائیلی‌ها در کشور آذربایجان ریشه دوانیده‌ اند و ایران به مدت ۲۰ سال نسبت به این موضوع غفلت کرده است. پس از پایان جنگ اول قره باغ که ایران در آن دوران با آذربایجان همکاری کرد تا در برابر حملات عربستان مقاومت کند، عملاً کشورمان آن منطقه را رها کرده و تولید محتوای خاصی نداشته است. این در حالی است که همکاری‌ها در حوزه نظامی نیز چندان چشمگیر نبود؛ بنابراین همین غفلت تاریخی موجب شد باکو به سمت اسرائیل و ترکیه برود و درنتیجه فضای سنگینی علیه ما در آنجا شکل بگیرد.

این تحلیلگر مسائل بین‌الملل بیان کرد: در مجموع، اگر برگزاری کمیسیون‌های دفاعی و نظامی مشترک صرفاً به رفت و آمد ساده در قالب تبادلات دیپلماتیک محدود شود و توافقات روی کاغذ باقی بماند، سود چندانی برای کشورمان نخواهد داشت؛ بنابراین به دنبال برگزاری این‌گونه کمیسیون‌ها و نشست‌ها، باید راهبرد و هدف نهایی کشور این باشد که آذربایجان از وابستگی و سیطره رژیم اسرائیل، ترکیه و کشورهای عضو ناتو رها شود و روابط پیوسته با ایران داشته باشد تا به منشأ تهدیدات مختلف ژئوپلتیک، ژئو اکونومیک و ژئوکالچر تبدیل نشود. متأسفانه در حال حاضر جمهوری آذربایجان در مداری که اسرائیل، ترکیه و ناتو برای آن درنظر گرفته‌اند، ایفای نقش می‌کند و هدف‌گذاری و سیاست‌گذاری آن در اختیار خودش نیست. در چنین شرایطی، فضای ضدایرانی در منطقه آذربایجان و قفقاز بسیار خطرناک است و موجب می‌شود کانون ضدایرانی و ضدشیعی تجزیه‌ طلب در مرزهای شمال غربی کشور شکل بگیرد که در آینده تمامیت ارضی ما را تهدید کند.