کارشناسان می گویند در نتیجه کاهش ارزش پول ملی ایران، صادرات کالا از ایران به جمهوری آذربایجان افزایش خواهد یافت.
به گزارش مرکز فرهنگی قفقاز،پایگاه اینترنتی « قاینار اینفو » در تحلیلی در خصوص ” سودها و زیان های جمهوری آذربایجان از تحریم آمریکا ضد ایران ” نوشت : « براساس تحریم های آمریکا ضد ایران ، خرید و فروش دلار آمریکا برای ایران ممنوع می شود و تجارت نفت ایران به عنوان مهمترین منبع درآمد این کشور و نیز تجارت قطعات خودرو برای این کشور محدود خواهد شد. همچنین ، حمایت کنندگان از بخش انرژی و کشتی سازی ایران و نیز ایرانیانی که نامشان در ” فهرست سیاه” آمریکا قرار دارد، با تحریم مواجه خواهند شد. همچنین فروشندگان قطعات خودرو به ایران و حمل کنندگان کالاهای ایرانی نیز مجازات خواهند شد. در این میان، برخی کشورها نیز اعلام کرده اند واردات نفت از ایران را متوقف یا محدود کرده اند. با درنظر گرفتن اینکه ایران شریک تجاری جمهوری آذربایجان نیز است و طرح های مشترکی میان دو کشور اجرا می شود، تاثیرات محاصره اقتصادی ایران بر جمهوری آذربایجان نیز موجب طرح سوالاتی شده است. »
قاینار اینفو افزوده است : « براساس آمار سال ۲۰۱۷ ، ایران در مجموع در اقتصاد جمهوری آذربایجان دو میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار سرمایه گذاری کرده است. در بخش های مختلف اقتصادی جمهوری آذربایجان ، ۵۳۸ شرکت با سرمایه ایرانی فعالیت دارند. حجم گردش تجاری میان دو کشور ۱۶ درصد افزایش یافته است. وقار بایراموف، کارشناس اقتصادی می گوید: « طی سال های اخیر مناسبات ایران و جمهوری آذربایجان بیشتر توسعه یافته است و برخی طرح ها اجرا شده و به حساب سرمایه ایرانی ، کارخانه تولید خودرو در جمهوری آذربایجان ساخته شده است. در نتیجه این کارها، سرمایه بیشتری از ایران به اقتصاد جمهوری آذربایجان جریان یافته است. بخصوص می توان به مشارکت جمهوری آذربایجان در مذاکرات مربوط به طرح شمال – جنوب اشاره کرد. به همین علت، وخامت مناسبات آمریکا با ایران ، برای جمهوری آذربایجان مطلوب نیست. اما، این وخامت تاثیرات مثبتی نیز برای جمهوری آذربایجان دارد. زیرا، جمهوری آذربایجان کشور صادر کننده نفت است و احتمال می رود تحریم ها موجب خواهد شد صدور نفت ایران به بازارهای جهانی روزانه یک میلیون بشکه کمتر شود. بی تردید این نیز بر بازار تاثیر خواهد گذاشت. اگر اوپک نتواند سهم ایران را جبران کند، این مساله موجب افزایش قیمت نفت خواهد شد یا دستکم به حفظ قیمت کنونی نفت در بازار منجر خواهد شد. اگر توجه داشته باشیم که ۹۰ درصد صادرات جمهوری آذربایجان را نفت و محصولات نفتی تشکیل می دهد، متوجه می شویم که این تحولات موجب افزایش ورود ارز خارجی به جمهوری آذربایجان خواهد شد. »
وقار بایراموف افزود : « علاوه بر این، تحریم ها ضد روسیه نیز برقرار است . به همین علت، امکان افزایش انتقال کالاها از مسیر دریای خزر و جمهوری آذربایجان نیز وجود خواهد داشت. انتقال کالاها به اروپا از طریق جمهوری آذربایجان ، می تواند بر افزایش درآمدهای جمهوری آذربایجان از این محل نیز تاثیر مثبت بگذارد. تحریم ضد ایران، بر کارخانه خودروسازی و ساخت کارخانه داروسازی مشترک دو کشور نیز تاثیری نخواهد گذاشت. اما، انتقال پول میان بانک های دو کشور امکان پذیر نخواهد بود. این تحریم موجب تضعیف مناسبات تجاری و اقتصادی خواهد شد. البته ، حجم گردش تجاری میان ایران و جمهوری آذربایجان چندان هم بزرگ نیست و تقریبا ۳۰۰ میلیون دلار است. اما، تاثیرات حاشیه ای نسبی، قابل پیش بینی است. »
النور سلطان اف، مدیر « مرکز انرژی و محیط زیست خزر» در دانشگاه دیپلماسی آذربایجان نیز گفت : « طرح “دهلیز جنوبی گاز” از تحریم آمریکا معاف شده است. ایران، از جمله شرکای تجاری اصلی جمهوری آذربایجان نیست. اما، ارزان شدن ریال ایران ، بر سفر گردشگران ایرانی به جمهوری آذربایجان تاثیر خواهد گذاشت و جمهوری آذربایجان همانند گذشته برای گردشگران ایرانی جذابیت نخواهد داشت. در همین حال، واردات جمهوری آذربایجان از ایران افزایش خواهد یافت. زیرا، کالاهای ایرانی ارزان تر خواهد شد و این نیز خبر خوشی برای ساکنان جنوب جمهوری آذربایجان است. »
این کارشناس افزود : « تحت فشار قرار گرفتن ریال ایران و نیز واحدهای پول ملی ترکیه و روسیه ، منات ، واحد پول ملی جمهوری آذربایجان را نیز تحت فشار خواهد گذاشت. تحریم شدن ایران، بر قیمت نفت در بازارهای جهانی تاثیر مثبت خواهد گذاشت و قیمت نفت حدود ۷۰ دلار برای هر بشکه خواهد شد. البته، عربستان سعودی اعلام کرده است که کاهش صدور نفت ایران را جبران خواهد کرد. اما، به هر حال ایران از صادرکنندگان مهم نفت است و تحریم ایران موجب افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی می شود. »
حکمت بابااوغلو، نماینده مجلس جمهوری آذربایجان نیز گفت : « تحریم های اعمال شده بر ایران ، شامل طرح “دهلیز جنوبی گاز” نشده است. این تصمیم از نظر ارزیابی درست واقعیت های ژئواستراتژیک و توجه به منافع ناشی از تامین امنیت انرژی اروپا ، خیلی مهم است. جمهوری آذربایجان به یکی از بازیگران مهم در امور بین المللی انرژی تبدیل شده است و این، موضوعی عادی نیست. منافع جمهوری آذربایجان بطور ویژه لحاظ می شود. زیرا، جمهوری آذربایجان با مهارت، منافع ملی خود را با منافع ملی شرکای استراتژیکش هماهنگ می کند. طرح “دهلیز جنوبی گاز” یکی از گران ترین طرح های انرژی دنیا است. طرح دهلیز جنوبی گاز ، هفت کشور واقع در مسیر این طرح را با ۱۲ سرمایه گذار مختلف و ۱۲ کشور خریدار گاز، به هم پیوند می دهد. این خط لوله همچنین کشورهای صاحب ذخایر انرژی در منطقه خزر را به مصرف کنندگان انرژی در اتحادیه اروپا پیوند خواهد داد. این خط لوله گازی، در تامین امنیت انرژی غرب اهمیت دارد. »
همچنین به گزارش پایگاه اینترنتی « منوال» ، الخان شاهین اوغلو، مدیر مرکز تحقیقاتی “اطلس” گفت : « آمریکا جنگ صلیبی ضد سه همسایه جمهوری آذربایجان ، یعنی روسیه وایران و ترکیه آغاز کرده و تلاش دارد اقتصاد آنها را از طریق تحریم فروبپاشاند. در نتیجه، ارزش واحد پول هر سه کشور به سرعت در حال سقوط است و افزایش قیمت ها در این کشورها مشاهده می شود. با آنکه اشتباهات زیادی را می توان در سیاست آمریکا پیدا کرد، اما واقعیت این است که به علت اینکه ماشین چاپ دلار در دست آمریکاست، این کشور از توان تضعیف هر کشور دلخواهی برخوردار است. جمهوری آذربایجان برخلاف سه همسایه خود، مشکلی جدی با آمریکا ندارد و در همین حال، مناسبات گسترده اقتصادی و تجاری با روسیه و ترکیه و ایران دارد. اما، در شرایطی که واحدهای پول هر سه شریک مهم تجاری جمهوری آذربایجان در حال فروپاشی هستند، حفظ ارزش منات تلاشی بسیار عظیم را می طلبد. اگر حفظ ارزش منات امکان پذیر نباشد، از هم اینک قابل پیش بینی است که بانک مرکزی جمهوری آذربایجان نیز اعلام خواهد کرد به علت سقوط ارزش برابری واحد پول ملی هر سه کشور همسایه مان، ما نیز ناگزیر با کاهش ارزش برابری منات هستیم.»
روزنامه “ینی مساوات” چاپ باکو نیز در بخشی از تحلیلی درباره اوضاع داخلی ایران و کاهش ارزش ریال و آغاز تحریم های آمریکا، کشورهای آسیایی را برنده تحریم های ایران دانست و نوشت : « بزرگان آسیا از غوغای ایران و ترامپ خیلی راضی هستند. مثلا، در حالی که صدور نفت ایران به چین در ماه ژوئن ۷۲۲ هزار بشکه در روز بود، این رقم در ماه ژوئیه به روزانه ۷۹۹ هزار بشکه رسید و احتمال می رود چین به علت ارزان بودن قیمت نفت ایران، خرید نفت از این کشور را بیشتر هم خواهد کرد. بخصوص که بحران میان چین و آمریکا بر سر مالیات بر واردات نیز موجود است. همچنین چین تلاش می کند جاهایی را که شرکت های اروپایی خالی کرده اند، پر کند و مذاکرات مهمی در این باره میان تهران و پکن جریان دارد. هند، یکی دیگر از بزرگان آسیاست که برغم مناسبات گرم با آمریکا ، خرید نفت از ایران را افزایش داده است. خرید نفت هند نیز از ایران در مقایسه با ماه ژوئن ۴۰ هزار بشکه افزایش یافته و به روزانه ۷۰۶ هزار بشکه رسیده است. کارشناسان نفتی ایران احتمال می دهند که میزان صدور نفت ایران کاهش نخواهد یافت. در ماه ژوئیه ، صدور روزانه نفت ایران ، دو میلیون و ۳۲۰ هزار بشکه بوده است که خریدار بیش از ۶۰ درصد آن نیز چین و هند هستند. در همین حال، ژاپن، متحد آمریکا در شرق دور نیز گرچه با صدای ضعیف، در مقابل تحریم ترامپ ضد ایران مقاومت نشان می دهد. دومین دور مذاکرات توکیو و واشنگتن درباره تحریم های ایران نیز بدون نتیجه پایان یافته است. هم اکنون ، تهران با دیپلماسی فعال تلاش دارد ” کابوس تحریم” ترامپ را در هم بشکند. »
ینی مساوات تلاش های اروپا در زمینه حمایت از ایران در مقابل تحریم آمریکا را نیز ضعیف ارزیابی کرده و درباره اوضاع داخلی ایران نیز نوشته است : « هر قدر هم حملات جناح محافظه کار به دولت روحانی جدی هم باشد، استعفاء یا مجبور شدن به استعفای روحانی، رییس جمهوری ایران محتمل به نظر نمی رسد…. رهبر عالی دینی ایران نیز محتاط است. او گرچه نارضایتی خود از اقدامات دولت را بروز می دهد، اجازه هم نمی دهد که طرفدارانش خیلی پیش بروند. به این ترتیب، او می خواهد هر دو جناح متحد شوند و به تلاش مشترک دست یابند. در هر حال، مسئولیت به عهده دولت کنونی است و این نیز به رهبر دینی در حفظ موازنه داخلی ایران کمک می کند. زیرا، هنوز هر دو طرف ( جناح های سیاسی رقیب در ایران ) صرفا رهبر دینی را قبول دارند و به او حساب باز پس می دهند.»
