قانونگذاران آمریکایی که در سال 2013 میلادی با حمایت پنهان مالی دولت آذربایجان به باکو سفر کرده بودند، هدایای گران قیمتی را که در این سفر دریافت کرده بودند به مقامات دولت آمریکا تحویل دادند. این هدایا شامل گوشواره، شال های ابریشمی و فرش می باشند.
به گزارش مرکز فرهنگی قفقاز ، به نوشته “هیل”، این اقدام قانونگذاران آمریکایی پس از آن انجام گرفت که براساس نتایج بررسی های گروه تحقیق مشخص گردید این سفر با قوانین آمریکا مطابقت نداشته است. براساس گزارش کمیته اخلاق کنگره آمریکا 9 عضو کنگره به همراه 32 همراه در این سفر حضور داشته و هر کدام از آن ها هدایایی به ارزش چندهزار دلار دریافت کرده اند. برخی ازاعضای کنگره پس از باکو راهی ترکیه شده و هدایایی را نیز در این کشور دریافت کرده اند. گزارش این سفر در 8 ماه می سال 2015 به کمیته اخلاق کنگره ارائه شد. چندی پس از آن “واشنگتن پست” با دست یافتن به نسخه ای از این گزارش اقدام به انتشار جزئیات آن کرد.
گروه تحقیق در گزارش خود اعلام کرده است که چند سازمان اجتماعی به ثبت رسیده در تگزاس به دروغ ادعا کرده اند که هزینه انجام این سفر را پرداخت کرده اند در حالیکه هزینه این سفر از سوی شرکت نفت دولتی جمهوری آذربایجان (سوکار) تامین شده و این شرکت مبلغ 750 هزار دلار به این سازمان های اجتماعی پول پرداخت کرده است. گروه تحقیق و کمیته اخلاق همچنین این ادعای اعضای کنگره و همراهان آن ها را که اطلاعی از حامی اصلی این سفر نداشته اند، رد کرده اند.
به گزارش روزنامه آمریکایی “واشنگتن دیپلمات Washington Diplomat” نهاد جهانی بررسی موارد رشوه و ارتشاء (OCCRP) اخیرأ جزئیات تازه ای در باره مخارج “سازمان دوستان جمهوری آذربایجان” منتشر کرده است. این سازمان مشهور به (AFAZ) که در ایالت تگزاس ایالات متحده مستقر بوده و اعضای بلند پایه کنگره آمریکا عضو آن می باشند، از طریق شرکت نفتی ملی آذربایجان (SOCAR) حمایت مالی می گردد. این سازمان دوستی، از منافع جمهوری آذربایجان در ایالات متحده و محافل جهانی حمایت کرده و با اختصاص هفتصد و پنجاه هزار دلار، مخارج سفر نه تن از نمایندگان کنگره به باکو را تأمین کرده است. در این سفر پذیرایی های مفصلی انجام گرفته و هدایای نفیس از قبیل فرش و غیره برای مهمانان خریداری گشته است. نوارهای تبلیغاتی فعالیت های ریاست جمهوری آذربایجان نیز جزء این هدایا بوده اند. به گزارش این روزنامه، تجمع نه تن از نمایندگان کنگره در چنین نهادی در آمریکا بی سابقه بوده و کمیسیون بررسی رفتار اعضای کنگره (OCE) نیز این اقدام نمایندگان را نقض قوانین داخلی کنگره خوانده است. به گزارش این کمیسیون، دولت جمهوری آذربایجان به کمک شرکت نفتی آن کشور از مراجع غیر رسمی و بطور پنهانی به گروه های تبلیغاتی منافع آن کشور کمک کرده است که خود قابل تعقیب قانونی می باشد. “سازمان دوستان جمهوری آذربایجان” مستقر در آمریکا سازمان غیر انتفاعی بوده و می بایست هر ساله در مورد منابع مالی خود به کنگره گزارش می داد، ولی این کار را نکرده و برای بازرسی حساب های سازمان نیز اشکال تراشی کرده است .
در گزارش “کمیسیون بررسی رفتار اعضای کنگره” همچنین آمده است که گروه های دیگر دوستی نیز در آمریکا هستند که از منافع ترکیه و آذربایجان دفاع کرده و از منابع مالی غیررسمی تأمین می گردند. به گزارش روزنامه USA Today این کمیسیون در مورد سفرهای تبلیغاتی بیش از دویست عضو کنگره آمریکا از سال 2008 میلادی تا کنون تحقیق کرده و معلوم گشته است که ترکیه و یا آذربایجان مخارج این سفرها را تأمین کرده اند تا اعضای کنگره برداشت مثبتی از وضعیت این کشورها به افکار عمومی منتقل سازند. سازمان جهانیTransparency International نیزگزارش داده است که جمهوری آذربایجان از نظر سانسور مطبوعات در رده پنجم جهانی قرار داشته و تعداد زندانیان سیاسی این کشور از مجموع زندانیان سیاسی بلاروس و روسیه بیشتر می باشد. “کریگ هولمان” عضو کمیسیون بررسی رفتار اعضای کنگره، ابراز عقیده کرده است که پرونده این موارد غیرقانونی باید به وزارت دادگستری آمریکا ارجاع گشته و پس از تحقیقات لازمه تحریم هایی برای جمهوری آذربایجان در نظر گرفته شود. جالب است که به گزارش مرکز مطالعاتی Open Secrets گروه های دوستی آذربایجان به “چارلی دنت” رئیس کمیسیون بررسی رفتار اعضای کنگره نیز هشت هزار دلار هدیه داده اند تا برای جذب سرمایه گزاری نفتی در آذربایجان تبلیغ و بازاریابی گردد.
