Düşmən takfir məsələin əldəqayırma məşğul kimi islam dünyasınə idxal etdi …. , amma əsas məsələ İsrailin məsələsidır əsas məsələ Qüds edir məsələsidır; İmam Xamənei
Qafqaz mədəniyyət mərkəzi – IŞID adıla tanınan «Iraq Şam Islami Dövləlti» iraq və suryada əktiv olaraq iraq və suryanın qüzey bölgəsində böyük yerləri öz əlinə alan bir cəhadı üsyançı qurupdur. Әbubəkr əl-bəğdadi fərmanında olan bu qurup Әl-qayidə şəbəkəsindən Ayrılan sələfi cəhadçılardan təşəkil tapıb iraq və surya dövlətlərilə və surya dövəltinin başqa muxalif üsyançı quruplarıla sava- şa girib. IŞID ya iraq şam islami dövləti quruluşu ortadoğu bölgəsində ən radıkal islamçı quruplarından biridir. IŞID iraq və suryadan başqa libiya və nicerya ölkəsidən bir para yerləri öz əlində saxlayıb güney doğu asiya kimi dünyanın baş- qa yerlərində onla əlbir olan quruplarla fəaliyyətdədirlər.
IŞIDin kökü 1999 -nci ildə Әbumüsəb əl-zərqavi fərmanında qurulub, 2004 -nci ildə Әl-qayidə şəbəkəsinə qoşulub iraq Әl-qayidə adıyla adlanınan «Cəmaət tohid və cəhad»a qayıdır. Iraqda olan amerka quvvələri və iraq dövləti ilə savaşan bu qurup 2006 -nci ildə başqa neçə islamçı quruplarla birləşıb, Әnbar iyalətındə bir önəmli qudrət olan mücahıdlər şovrasının parlamentini qurdu. Həmən ilin okti – yabr ayının on üçündə başqa neçə üsyançı qu – rupla məclis şovra «Ira – qın «Islamı Dövlətin» yaratdı. Әbuəyyub əl-misri və əbuömər bəğdadı iraqın islami dövlətin iki əsli başqanı idler. onlar 2010 -nci ilin april ayının on səkgizində amerka qu – şunun əməliyyatında öləndən sonra Әbubəkr əl-bğdadı onların yerin tutdu. Suryanın daxili muharibəsi başlarkən is – lami dövlətin quvələri suryaya girib 2013 -nci ilin aprilin səkgizində iraq şam islami dövləti adını özəlrinə qoyub bun – dan belə «IŞID» qıssal – mış adıyla tanındılar. On – lar sürətlə suryanın qüzey doğu bölgəsini tutub Riqqə şəhərini özəlrinə mərkəz seçdilər. Suryada hərbi əməliyyatla bir zamanda iraqa hücüm edib iraq – da olan Әnbar iyalətinin ən önəmli şəhərləri olan Rəmadı və Fəllücə-ni öz yerlərinə artırmağa im – kan tapdi. 1393 -nci ilın (miladı 2014) IŞIDin ən böyük qalibiyyətı ira – qın ikinci böyük şəhəri olan Musul-un alması ələ gəldi. Onlar sonrakı aylarda çoxlu qabağa gedib 1394 -nci ilin xurdad ayına kimi suryanın torpağın yarısı və iraqın qüzey batı bölgəsini əllərinə keçirdilər. IŞID bu dövrdə öz ələ keçirmiş yerlərin bir parasın əldən verib o cümlədən önəmli şəhər olan Təkrit 1394 -nci ilin fərvərdin ayında iraq qo – şunu və bu qurupla savaş – dan ötrü qurulan «Həşəd şəbi» falanj qüvvələrinə verdi. Bu qurup öz torplaqla – rını genişlədəndən sonra 2014 -nci ilin 29 Iyunda bundan sonra onun adı «Islami dövləti» olma – sını elam etdi. Onlar bir dünya xilafətı qurub bu qurpun başqanı Әbubəkr bəğdadini xəlifə unva – nında seçib öz hüküməti işəlrini genişəlndirdilər. IŞID adına kağız pul çap etmək, pasport çı – xarmaq, polis qurmaq, neftin ixracatı, televizya kanalı yola salmaq və turisti turlar qurmaq belə işlərdəndir. IŞID- in Әl-qayidə şəbəkəsilə bağlanan quruplara bağlı olma – sına baxmayaraq Әlqayidənın suryada olan rəsmi qolu yəni «Cibheye əl-nüsrə» ilə savaşa girib və Әl-qayidə neçə dəfə öz əlaqəsını IŞID-lə rədd edib.
Inanclar və düşüncələr:
IŞID düzlüyündə Әbumüsəb zərqavının fərmanında olan iraqın cəhadı səlfilərinin bir qu – rupun təşkilatı davamı – dır. 2006 -nci ildə iraqda ölən zərqavının qurupu Әl-qayidənın bir qoludur. O öz müraciətlərində Ibn-təymiyyənin fitvala – rına istinad edirdi.
Mu sul xəlifəsı də özün Ibntəymiyyənin davamçısı bilir. Ibn-təymiyyə bütün cəhadı qurupların mənəvi atasıdır. Onun düşüncələri açıq aydındır. Hədislərin təyidi olamayan surətdə ağılın cəvabdehliyinə muxalifdir. O müşrüklər və kafırlərlə hər bir əlaqəni həram bilir. O cümlədən şiələrin islami düşuücələrini rədd edib onları kafir bilir. Cəhadi quruplar dini kükümətin qurması və islami şəriətin tətbiq etməsini öz şərii borcla – rı bilirlər. IŞID islamdan vəhabi və gobud təfisirə və şiə v xiristiyənlərlə vəhşicəsinə rəftarına görə ad əpib o qədər çətin tu – tan və radıkaldir ki Әlqayidənin suryada rəsmi qolu olan cibheye Әlnüsrə kimi başqa sələfi islamçı quruplarla savaşa gırıb, 2014 -nci ilin fev – ral ayında Әl-qayidənin başqanı Imən əl-zəvahiri rəsmi şəklidə bu qurup – la Әl-qayidənin hər bir əlaqəsını rədd etdi. IŞID suryanın Riqqə şəhəri kimi öz əlinə ke – çirdiyi yerlərdə şəriətə dayanan çətin və bərk qanunları tətbiq edir. Oğruların əlləri göz qa – bağında kəsilir, hər gün cəmi edamlar xiyavanda bərpa olur. Qadınların hətta həkimə müraciət icazələri yoxdur. IŞID suryada tezlikcə islam şəriətin tətbiqinə nəzarət etmək üçün«Hesbə» adında bir icrayı idarə qu – rub. «Dəva» adında baş – qa idarə də IŞID dunya görüşü təbəliğ etməsinə yola duşub.
Bu radıkal islamçı qu – rup ictimai şəbəkələrdə bir şəkil paylayıb ki göstərir IŞID suryada on – ların əlində olan yerlərdə orucun yeyənləri göz qabağında şallaq vurdu – lar. Bu radıkal islamçı qurupun quvvələri öz əllərində olan şəhərlərin sakinlərini hər bir al ve – rin IŞIDın yoxlama və icazəsindən uzaq qada – ğan elam ediblər. Bu qurupun qadnıların hicablar və paltarına görə qurduğu qanunlara görə Musul qadnıları təhdid edib kamil hicaba tətbiq etməyib üzlərinin hamı – sını örtməsələr şiddətlə cəzalanacaqlar. IŞID bir müraciətnamədə elam edib qadnıların paltar və bəzəyinə görə qoyulan şərtlər onların fisad və öz göstərmələrinin qabağını almaqdan ötürdür.
Belə bir iş onların azadlığı məhdud eləməkədə ötrü yox bəlkə yüngüllüyün qabağın alır. bu müraciətnamədə deyilir bu qanunlara baxmayayıb fitnə fisad törədən kimsə din və müsəlmanların toplumu qorunsun deyə istintaq olub şiddətlə cəzalanacaq. Әbdulvahab fəratinin deyişinə görə qeyr-ərəb və ərəb müsəlman gənclərin IŞID-ə qoşulmağın ən önəmli illəti onların dünya görüşünün çəkici olması- na qayıdır. IŞID qurupun dünya görüşü sadədir. Onlar özlərini teorik çəkiməşələrə salmayıblar. Bu dünya görüş çox radıkal olub mühafizəçı olmayıb və üçüncü özəlliyi də pragmatismdir. IŞID bir milyardyarım dünya müsəlmanlarını mürtəd bilir.
IŞID-in arxasında kimlər durur?
IŞID qurupunun üzvləri Iraq və Suryada olan terorçularin ən rəhəmsizlərindəndilər. Bu terorçu qurupun cinayətlərindən yayılan film və şəkillər işi suryada silahlı qurupların köməkçilərinin bu qurupa arxa saxlamdıqları iddiasına yetirdi. Hətta bir para quruplarda millətlərarası köməklərdən çox almaq deyə özlərin bu qurupa qarşı göstərib, IŞIDlə savaşa giriblər. Suryada müharibənin başlamasıyla locestiki, hərbi və iqtısadı köməklərin genişliyin göz qabağında alaraq, IŞID qurupu başda olmaqla silahlı qurupların arasında toqquş- ma və müharibəyə baiis olan bu köməklərə əl tapıb, baş- qa quruplara ağalıq qazanmaq çalışması şiddətlənib.
Silahlı qurupların IŞID və Cibhe-ye Әl-nüsrə dən ayrı olmağı elam etdiklərinə baxmayaraq xarici köməkçilərin köməkləri hələdə bu ikı qurupun əlinə çatır. Təlimati, locestik, itiılaatı, hərbi və itqisadi çərçivəsində olan bu köməklərin neçə qərbi ölkləriylə olan ərəbistan, qətər və türkiyə kimi köməkçilərdən alınan köməklər suryada müharibə və viranlığa nəticələnib.
IŞID qurupunun üzvlərinin tutulması və ya cənazələrinin tapılmasından sonra bu terorçu qurupun üzvlərinin kimlik və vətəndaşlığı göstərirki bu terorçularin çoxu bir para məntəqə əllərin əməkdaşlığıyla ərəbistan, libiya, yəmən və neçə başqa ölkədən yı- ğışıb formalaşıblar. Bu qurupun silah, hərbi təchizat və mühümmatı ərəbistan və qətər kimi məntəqədə əllərin hərbi və iqtisadi geniş köməklərin göstərir.
