کارشناس مسائل قفقاز با بیان اینکه موقعیت جغرافیایی و ژئوپلتیک ایران همچنان اهمیت خود را حفظ کرده است، گفت: زیرساخت‌های کریدورهای ارتباطی بین نخجوان و جمهوری‌آذربایجان از طریق خاک ارمنستان تخریب شده و ایران امن‌ترین مسیر ارتباطی در این مناطق است.
به گزارش پایگاه خبری حقایق قفقاز ،«بهرام امیر احمدیان» در گفت وگو با خبرنگار سیاسی ایرنا، با اشاره به توافق آتش بس بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان، از دست رفتن نوار مرزی ایران و ارمنستان را غیر واقعی عنوان کرد و گفت: وقتی کریدوری در شرایط جنگی فراهم می‌کنند به مفهوم این است که رفت و آمد در آنجا شدیدا تحت کنترل خواهد بود.
وی افزود: ایران با ارمنستان ۴۰ کیلومتر مرز رسمی در امتداد مسیر رودخانه ارس دارد و بر روی این رودخانه پلی به نام پل دوستی احداث شده است که ایران چند سال بعد از استقلال ارمنستان این پل را احداث کرد و زمینه ارتباط ارمنستان با جهان خارج و جنوب را فراهم کرد.
این کارشناس مسائل قفقاز و روسیه گفت: چهل کیلومتر مرز رسمی ارمنستان بین نخجوان در غرب (برونگان جمهوری آذربایجان) و خاک اصلی آذربایجان در شرق واقع شده است. در دوره شوروی سابق نخجوان با عبور از خاک ارمنستان با جمهوری آذربایجان ارتباط برقرار می‌کرد و این دو بخش از طریق جاده‌هایی در امتداد دره رود ارس و دالان لاچین در قره باغ با هم ارتباط داشتند. با شروع جنگ قره باغ این کریدور بسته شد و ارمنستان اجازه نداد نخجوان و آذربایجان باهم ارتباط داشته باشد و از آن زمان این ارتباط از طریق خاک ایران برقرار شد.
امیر احمدیان یادآور شد: ایران اجازه داد که کامیون‌ها و اتوبوس‌های نخجوان وارد ایران شوند و با استفاده از ۱۲۰کیلومتر راه آسفالته در ایران به جمهوری آذربایجان بروند. البته در دوره اشغال خاک آذربایجان علاوه بر ۴۰کیلومتر مرز ارمنستان بیش از ۹۰ کیلومتر هم در منطقه قره باغ و به موازات رود ارس به اشغال ارمنستان درآمد. بنابراین محدودیت چهل کیلومتری ارتباط نخجوان با خاک اصلی جمهوری آذربایجان به ۱۳۰ کیلومتر افزایش یافت.
این کارشناس مسائل قفقاز گفت: بعد از پیروزی‌های جمهوری آذربایجان در جبهه‌های جنگ اخیر، کمک‌های ایران به این منطقه فراموش شده است. نباید فراموش کرد که تمام مقامات رسمی و دیپلماتیک و مذهبی ایران از تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان حمایت کردند. وقتی ایران اعلام کرد که قره‌باغ بخشی از خاک جمهوری آذربایجان است و باید آزاد شود، این نکته را در نظر نمی‌گیرند که یکی از عوامل پیروزی نیروهای جمهوری آذربایجان علیه ارمنستان همین اعلام موضع رسمی جمهوری اسلامی ایران و تاکید بر تمامیت ارضی آذربایجان بوده که در تمام اجلاس‌های عمومی سازمان ملل بدان تاکید شده و ایران به آن رای مثبت داده است.
امیراحمدیان خاطرنشان کرد: بعد از آتش بس بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان با ابتکار روسیه، با وجود اینکه جمهوری اسلامی ایران مرز بسیار طولانی با جمهوری آذربایجان، ارمنستان و نخجوان دارد در این ابتکار مشارکت داده نشده است.
وی اظهارداشت: در این آتش بس مقرر شده منطقه قره باغ با یک کریدور پنج کیلومتری در غرب خود بنام «لاچین» امکان ارتباط با خاک ارمنستان را داشته باشد. در عوض مقرر شده در جنوب جمهوری خودمختار نخجوان با گذار از ۴۰ کیلومتر مرز ارمنستان در امتداد رود ارس کریدوری داده شود که نخجوان با جمهوری آذربایجان ارتباط پیدا کند. در حال حاضر ارتباط نخجوان با خاک آذربایجان از طریق ایران برقرار می شود و می‌خواهند این ارتباط از طریق خاک ارمنستان باشد.
ارتباط با خاک ارمنستان امتیازی برای باکو نیست
این کارشناس مسائل قفقاز اضافه کرد: ارتباط نخجوان با جمهوری آذربایجان از طریق خاک ارمنستان امتیازی برای باکو نیست زیرا ورود و خروج این کریدور در خاک ارمنستان تحت کنترل شدید گمرکی و نیروهای نظامی پاسدار صلح روسیه خواهد بود. در حال حاضر ارامنه و آذربایجانی‌ها با استفاده از راه‌های بسیار ارزشمند ترانزیتی ایران ارتباط برقرار می‌کنند و در حالی که استفاده از دالان‌های ارتباطی که در توافق آتش بس به‌آن اشاره شده نیازمند احداث و تکمیل زیرساخت‌هایی است که در دوران جنگ از بین رفته است.
وی با بیان اینکه از دست دادن نوار مرزی ایران با ارمنستان نوعی تبلیغات منفی علیه ایران است، گفت: ادعای کسانی که از طریق رسانه‌ها و شبکه‌های مجازی اعلام می کنند ایران نوار مرزی خود با ارمنستان را از دست داده است، درست نیست. کسانی که درباره نوار مرزی آگاهی دارند، می‌دانند که این ادعا تا چه اندازه بی‌معنی است و این افراد درباره کریدورهای بین المللی و بشردوستانه اطلاعات درستی ندارند.
ایران از نظر جغرافیایی و ژئوپولتیکی قدرت بزرگ منطقه است
امیراحمدیان با بیان اینکه ایران از نظر جغرافیایی و ژئوپولیتیکی قدرت بزرگ منطقه است، گفت: هر گونه ابتکاری بدون حضور ایران در این منطقه باعث متضرر شدن این کشورها می‌شود و ما ضرر نمی‌کنیم.
این کارشناس مسائل بین الملل خاطرنشان کرد: ایران همچنان مرز خود با ارمنستان را دارد و ارمنستان ناگزیر است با عبور از پل دوستی از طریق خاک ایران با جهان خارج ارتباط برقرار کند و کریدوری هم در خاک ارمنستان برای ارتباط نخجوان با جمهوری آذربایجان پیش بینی شده، راهی نیست که بتوان رفت و آمدهای خیلی بزرگ و پرحجمی در آن انجام داد.
وی افزود: کسانی که ادعا می‌کنند نخجوان از این به بعد با این ابتکار به ایران نیاز نخواهد داشت نباید فراموش کنند ایران از این ارتباط چندان سودی نمی‌برد و هدفش ارائه تسهیلات به این مناطق همسایه بوده است.
امیراحمدیان درباره ترانزیت انرژی در این منطقه هم اظهار داشت: اگر جمهوری آذربایجان بخواهد گاز خود را از طریق کریدور واقع در خاک ارمنستان منتقل کند حداقل پنج تا شش سال زمان میبرد تا زیرساخت آن آماده شود.
نباید موقعیت ایران در شبکه‌های اجتماعی تضعیف شود
امیراحمدیان یادآورشد: در حال حاضر گاز نخجوان از طریق انتقال گاز جمهوری آذربایجان به ایران صورت می‌گیرد و باکو هم از این طرح استقبال می‌کند. در این شرایط جمهوری آذربایجان به ایران نیاز دارد و نه ایران به جمهوری آذربایجان.
این کارشناس بین الملل با بیان اینکه ما نباید موقعیت ایران را در شبکه‌های اجتماعی را تضعیف کنیم، گفت: انتشار اخبار و اطلاعات غیرکارشناسی باعث آسیب زدن به اعتماد عمومی می‌شود و رسانه‌ها باید در این زمینه روشنگری کنند.
امیراحمدیان با یادآوری اینکه قلمرو جمهوری اسلامی در این منطقه آرام‌ترین و با ثبات ترین قلمروهاست، اظهارداشت: حتی اگر جمهوری آذربایجان بخواهد از طریق کریدور واقع در ارمنستان با نخجوان ارتباط برقرار کند، به این مفهوم نیست که همه چیز آماده است زیرا در زمان جنگ خط ریلی امتداد رود ارس از بین رفته است و قابل استفاده نیست.
وی خاطر نشان کرد: گرچه اقتصاد با سیاست عجین شده است اما جایی که هم از لحاظ امنیت ملی و هم تمامیت ارضی به صرفه است، تجزیه و تحلیل هزینه – فایده مهم است. اینکه چند کامیون با نظارت و کنترل و صرف وقت و هزینه بیشتر از کریدور ارمنستان عبور کند، به نظر نمی‌رسد مقرون به صرفه باشد و در نهایت آنها استفاده از ظرفیت‌های ترانزیتی ایران را انتخاب می‌کنند.
کریدور ارمنستان نمی‌تواند نیازهای نخجوان را تامین کند
امیراحمدیان افزود: کریدور ارمنستان محدودیت‌های زیادی برای ارتباط نخجوان و جمهوری آذربایجان دارد. به هر حال دو طرف سال‌ها درگیر جنگ بودند و حتما مزاحمت‌هایی برای دو طرف در این کریدور به وجود می‌آید و این کریدور نمی‌تواند همه نیازهای نخجوان و جمهوری آذربایجان را تامین کند.
این کارشناس مسائل قفقاز بیان داشت: اگر جمهوری آذربایجان بخواهد از کریدور ایران استفاده نکند یا باید از کریدور ارمنستان یا باید از خاک گرجستان استفاده کند. در حالی که کریدور ایران هم از کریدور ارمنستان مقرون به صرفه‌تر است و هم اینکه زیر ساخت‌های منهدم شده دوران جنگ در قلمرو اشغالی قره باغ مناسب نیستند.
امیر احمدیان با بیان اینکه تصویری که توافق آتش بس جمهوری آذربایجان و ارمنستان از منطقه کشیده می شود غیرکارشناسی است، گفت: کسانی که می‌خواهند با مسموم کردن فضا روابط بین ایران و دو کشور همسایه شمال غربی را خدشه دار کنند، از بدخواهان ایران هستند.
وی یادآورشد: رئیس جمهور جمهوری آذربایجان همیشه از خدمات جمهوری اسلامی قدردانی کرده و در موضع گیری‌های خود از مساعی جمیله ایران دفاع می‌کند اما در داخل جمهوری آذربایجان احزابی هستند که مخالف ایران هستند و با سمپاشی و طرح مسائلی از روی غرض به دنبال آسیب زدن به روابط تهران- باکو هستند.
کارشناس مسائل بین الملل یادآورشد: روابط تهران با ایروان و باکو همیشه برقرار بوده است. در زمان جنگ به ارمنستان یک پل ارتباطی داده شد و نخجوان هم اجازه یافت برای ارتباط با جمهوری آذربایجان از خاک ایران استفاده کند.
ایران ارمنستان و نخجوان را از بن‌بست خارج کرده است
امیر احمدیان با بیان اینکه ایران نخجوان و ارمنستان را از بن‌بست بیرون آورد، گفت: کسانی که در جمهوری آذربایجان نگاه منفی به ایران داشتند به این دلیل بود که چرا ایران پل ارتباطی با ارمنستان را قطع نمی‌کند، آن هم در شرایطی که حیات و ممات ارمنستان بستگی به استفاده از این پل دارد تا با جهان خارج ارتباط بگیرد.
وی در پایان گفت: ما همیشه به دنبال روابط حسنه با همسایگان خود بوده و هستیم وهیچ مساله‌ای نمی‌تواند خدشه‌ای در روابط ما با همسایگانمان به وجود آورد.
