سفیر ایران در باکو: تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان خط قرمز ایران است

سید عباس موسوی سفیر ایران در جمهوری آذربایجان در مصاحبه با سایت خبری «آذپلیتیکا اینفو»، تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان را خط قرمز ایران خواند.

متن مصاحبه به شرح ذیل می باشد:

ـ محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در سفر کاری خود به قفقاز جنوبی در ایروان اظهار داشت که «تمامیت ارضی ارمنستان برای تهران خط قرمز است». این بیانیه در آذربایجان به صراحت مورد استقبال قرار نگرفت. مطبوعات محلی وزیر را به عدم صداقت متهم کردند. منظور ظریف از «خط قرمز» چیست و به چه چیزی اشاره می کرد؟ لطفا این را روشن کنید

جمهوری اسلامی ایران با 15 کشور همسایه است و ارمنستان یکی از آن ها است و ما اعتقاد داریم که منطقه ای که ما در آن قرار گرفته ایم باید خالی از تنش و یا حداقل از تنش کمتری برخوردار باشد. اظهارات  آقای دکتر ظریف با چنین بینشی نسبت به ارمنستان مطرح می شود. اصولا تمامیت ارضی همه کشور های همسایه برای جمهوری اسلامی ایران خط قرمز است. همانگونه که در جنگ اخیر ملاحظه شد تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان و اعاده حق حاکمیت ملی این کشور برای جمهوری اسلامی ایران خط قرمز بود و به همین سبب در کنار کشور دوست و برادر و همسایه جمهوری آذربایجان قرار گرفت.

 باید روی این موضوع هم تاکید کرد که تفاوت بین همسایه زیاد است. بدون شک، در بین  کشور های همسایه، جمهوری آذربایجان به دلیل داشتن اشتراکات فراوان در زمینه های تاریخی، فرهنگی و دینی و همچنین با توجه به توسعه روابط و همکاری ها در بخش های مختلف از جایگاه  ویژه در سیاست خارجی ایران برخوردار است. همین موضوع نیز باعث گردید در جنگ اخیر قره باغ از موضع بر حق آذربایجان و تمامیت ارضی و حاکمیت جمهوری آذربایجان بر سرزمین های قره باغ حمایت کند.

ـ نه آذربایجان، بلکه ارمنستان 20 درصد از سرزمین های ما را اشغال کرده و 30 سال به این اشغال ادامه داده است. آذربایجان با پیروزی در جنگ 44 روزه تمامیت ارضی خود را تضمین کرد. در روز های اول جنگ مقامات ایرانی مدتی سکوت کردند و این امر در بین مردم آذربایجان نظرات مختلفی در پی داشته است …

جمهوری اسلامی ایران جزء اولین کشور هایی است که در آغاز جنگ مذکور اعلام موضع کرد و خواستار پایان درگیری ها و بازگشت سرزمین های اشغالی بدون جنگ و خونریزی شد. رهبر معظم انقلاب بطور صریح در این زمینه موضع گیری نمودند و خواستار پایان اشغال و برگرداندن سرزمین های اشغال شده به جمهوری آذربایجان گردیدند.

ایران همیشه از تمامیت ارضی و حاکمیت ملی جمهوری آذربایجان حمایت کرده است و آن شامل مناطق اشغالی نیز می شد. البته این اعتقاد وجود داشت که این سرزمین ها از راه های مسالمت آمیز و بدون جنگ و خون ریزی به خاک آذربایجان بازگردانده شوند. متاسفانه کشورهای گروه مینسک نتوانستند مسئله قره باغ را از طریق گفت و گو های صلح آمیز حل کنند. حال که جمهوری آذربایجان توانسته است این سرزمین ها را آزاد کند مورد استقبال ایران است.

ـ الهام علی اف رئیس جمهور در دیدار با ظریف وزیر امور خارجه ایران گفت که خوشحال خواهیم شد  که شرکت های ایرانی را نیز در میان شرکت هایی که در بازسازی سرزمین های آزاد شده مشارکت خواهند کرد، ببینیم و این طبیعی است، چرا که فقط کشور های دوست شریک ما خواهند بود. طرف ایرانی در این دیدار تمایل خود را برای همکاری در مورد مسائل مربوط به تولید برق، انرژی، سدهای آبی «خدا آفرین» و «قیز قلعه سی» ابراز کرد. این همکاری را چگونه می بینید؟

همانگونه که می دانید ایران جزو بزرگترین و استراتژیک ترین همسایه های جمهوری آذربایجان است پس طبیعی است که به دلایلی نظیر اشتراکات تاریخی، دینی و فرهنگی میان مردم ایران و آذربایجان، همکاری و کمک به برادران آذربایجانی در امر بازسازی مناطق آزاد شده، بعنوان یک تکلیف انسانی و شرعی برای مردم و دولت ایران به شمار می آید.

در ایران ظرفیت ها و توانمندی های بسیار بالایی در عرصه های فنی و مهندسی وجود دارد و با توجه به منابع غنی خدادادی، ایران می تواند به بهترین شیوه و مقرون به صرفه ترین روش در امر بازسازی مناطق آزاد شده مشارکت نماید. اینها واقعیت هایی هستند که دولت و مردم آذربایجان به آن اذعان دارند.

ایران می تواند در زمینه های مربوط به انرژی اعم از ساخت نیروگاه های آبی و حرارتی، راه اندازی سیستم های آبرسانی، برق رسانی و گاز رسانی شهری مشارکت خوبی داشته باشد. علاوه بر اینها در   حوزه های مربوط به انبوه سازی واحد های مسکونی، مدارس، راه سازی، پل سازی و ساخت و ترمیم اماکن مذهبی، تاریخی و مساجد کمک شایان توجهی به آذربایجان نماید.

در رابطه با سد های خدا آفرین و قیز قلعه سی و همچنین همکاری های متعدد مشترک در حوزه آبی رود  ارس، اخیرا توافقاتی در جریان برگزاری چهاردهمین کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور در تهران به دست آمد که در راستای عملیاتی شدن آنها، این موضوعات به طور جدی از سوی سفارت جمهوری اسلامی ایران در باکو و سفارت جمهوری آذربایجان در تهران در حال پیگیری است.

ـ آیا در این نشست موضوع دیدار دو رئیس جمهور طی سال جاری مورد مذاکره قرار گرفت؟

بله. پیشنهاد شده است که بعد از برگزاری موفق کمیسیون مشترک همکاری های اقتصادی دو کشور و نیز تحولات اخیر در منطقه دو رئیس جمهور بصورت آنلاین و یا حضوری ملاقاتی داشته باشند.

البته علاوه بر آن قرار است در آینده نزدیک و در زمان برگزاری مراسم کلنگ زنی ساخت پل آستارا چای، دو رئیس جمهور به صورت ویدئو کنفرانسی در این مراسم شرکت و گفتگو نمایند.

ـ انتظارات شما از چشم انداز پروژه های مشترک اقتصادی چیست؟ آیا امید ها به ویژه به کریدور حمل و نقل شمال- جنوب تحقق یافته اند؟ چه پیشرفتی در گشودن ارتباطات در منطقه انتظار دارید؟

ما نگاه خوشبینانه ای نسبت به اجرای پروژه های مشترک داریم. اساسا جمهوری اسلامی ایران از اجرای هرگونه پروژه ای که توسط دو کشور در راستای رفاه بیشتر برای مردم و توسعه روابط اقتصادی صورت پذیرد استقبال می کند. در سمت ایران شرکت های با تجربه و بنیه مالی قوی آمادگی خود را برای همکاری با طرف های آذربایجانی در اجرایی کردن پروژه های مشترک و یا مستقل در سراسر آذربایجان از جمله در مناطق آزاد شده را اعلام کرده اند که نوید خوبی برای گرمتر شدن مناسبات دو کشور در آینده است.

موضع ایران در رابطه با کریدور شمال – جنوب  کاملا شفاف است. ما به طور کامل از آن استقبال می کنیم و آمادگی هر نوع همکاری در این زمینه را داریم. این کریدور نه تنها به ایران و جمهوری آذربایجان، بلکه به جهت کوتاه و مقرون به صرفه بودن آن، منافع و مزایای بسیاری را برای سایر کشورها به همراه خواهد داشت و موجبات رشد و شکوفایی منطقه را بوجود خواهد آورد.

لازم می دانم یادآوری کنم که در جریان برگزاری چهاردهمین کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور، در این رابطه توافقات خوبی نیز برای احداث تاسیسات زیر بنایی و همکاری بیشتر راه آهنهای دو کشور، حاصل شده است.

ما همچنین آمادگی داریم تا در راستای تحقق کریدور شرق به غرب، از طریق اتصال خط آهن جلفا، به توسعه همکاریهای ریلی در منطقه نیز کمک کنیم.

ـ دو روز پیش «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران به جمهوری خود مختار نخجوان سفر و با رییس مجلس عالی نخجوان دیدار کرد. هدف از این سفر چه بود و کدام موضوعات در چارچوب این سفر مورد مذاکره قرار گرفت؟

این سفر منطقه ای اهمیت بسیار بزرگی داشت. نقطه مهم این بود که این سفر در جمهوری آذربایجان آغاز شد و در آنجا نیز به پایان رسید. علیرغم اینکه مناسبات خوبی بین ایران و نخجوان وجود دارد، وضعیت ایجاد شده پس از جنگ اهمیت نخجوان را افزایش می دهد. نخجوان و جلفا نقطه بسیار مهم راه آهن مذکور است. نخجوان می تواند نقش مهمی در تحقق پیشنهاد «الهام علی یف» رییس جمهور آذربایجان در رابطه با قالب همکاری 3+3 ایفا کند. این قالب به نزدیک تر شدن شش کشور منطقه ای از جمله آذربایجان، ایران، ترکیه، روسیه، گرجستان و ارمنستان کمک خواهد کرد. وزیر امور خارجه ایران دیدار بسیار جالب و مهمی با رییس مجلس عالی نخجوان داشت. طرف ها در چارچوب این دیدار از گذرگاه های مرزی و گمرکی بازدید به عمل آوردند.