پایگاه خبری حقایق قفقاز / موسی خورنی، «پدر تاریخ نگاری ارمنستان» با سخن گفتن از افسانه های «هایک و بل»، «آرای زیبا»، «شامیرام» و «واهاگن»، گاه آن ها «روایت»، گاه آن ها را «افسانه» و گاه آن ها را «رمانتیک و عاشقانه» می داند و می خواند. آیا چنین تحلیلی بر نگاه ارمنستان به روابط خارجی این کشور در منطقه و مسائل فرامنطقه ای قابلیت تعمیم دارد؟ این کشور کوهستانی مستقر در قفقاز جنوبی، با جمعیتی قریب به سه میلیون نفر و در دوران پسا استقلال 1991، با چند چالش جدی روبرو بوده است. شاید یکی از پرونده های حل ناشده در این کشور،«مساله قره باغ» و اشغال بخشی از خاک جهان اسلام باشد که منازعه ای بی پایان می نماید و باید برای آن «سوگنامه نارک» را دگرگونه خواند؛ اما هر چه هست، دوام و قوام این کشور همسایه در سایه رخدادهای مطلوب و نامطلوب، هنوز برای دستگاه دیپلماسی ایران و تحلیل گران سیاسی این منطقه، «سیگنال های متفاوت و متعارض» را می فرستد. جمهوری اسلامی ایران از جمله کشورهای جهان است که استقلال این کشور را در دهه نود به رسمیت شناخت و از آن زمان علی رغم گرفتاری ها و دشواری های موجود به روابط با این کشور ادامه داده است؛ اگر چه اقدامات نامیمون این کشور در مسئله قره باغ؛ کماکان در حافظه تاریخی ایرانیان، دور نمای روشنی از بسط و اتحاد استراتژیک روابط دو کشور را تداعی نمی کند. آن چه مراد نویسنده این سطور می باشد؛ «چالشی غامض» از اقدمات اخیر این کشور در حوزه گسترش روابط با رژیم صهیونیستی می باشد. مقوله راه اندازی «مرکز فرهنگی در قدس»، «راه اندازی خط پروازی تل آیو- ایروان»، «تجارت و معاملات اسلحه» و از همه این ها مهم تر «توسعه روابط با رژیم صهیونیستی» از قبیل «افتتاح سفارت» و «معرفی سفیر» را چگونه می توان تحلیل کرد. آیا این اقدامات، صرفا یک «روایت تاریخی» هستند و یا برای هر کدام از این جهت گیری ها «اتاق فکرهای منحوسی» شکل گرفه اند. آن چه می توان بر صدق آن استیمان و اطمینان داشت، ارمنستان با معماهای بزرگی درهمسایگی با همسایگان خود روبروست. رابطه با «جمهوری آذربایجان، روسیه، ایران و ترکیه» و تفاوت ها و تعارض های تاریخی و سیاسی با هر کدام از این کشورها، جهت گیری سیاست خارجی این کشور را دچار پیچیدهای خاصی کرده است. بدین سان این کشور با «فرار رو به جلو» در صدد بهبود روابط با رژیم صهیونیستی است؛ مساله ای که کماکان «مساله اول و خط قرمز جهان اسلام» می باشد؛ نگاهی به «جغرافیای ژئوپلیتیک» این کشور و همسایگی با ایران، دورنمای دهشتناکی از اقدام تهاجمی ایران در انسداد مرز با این کشور و پیامدهای فاجعه بار برای منافع ملی این کشور را دولتمردان ارمنستان هنوز عمیقا درک نمی کنند. رژیم صهیونیستی با «خباثت ذاتی» و اقدامات غیر انسانی و مغایر با اصول بشر دوستانه و صرفا نگاه اکتسابی به جهت گیری های سیاست خارجی خود با بهره گیری از «تغافل» و «تجاهل» و متاسفانه بعضا «تعامد» جهان اسلام، هر لحظه درصدد به مخاطره انداختن منافع جهان اسلام می باشد. به دولتمردان ارمنستان باید گفت «هیزم بر این آتش زشت بر افروخته گذاشتن» پیامدهایی وخیمی بر این کشور خواهد داشت و تحول نرم به زعم خود در بهبود و گسترش روابط با رژیم صهیونیستی می تواند «رقص ارمنی» را به «مصیبت ارمنی» ابدال سازد. آیا دولتمردان ارمنستان؛ به «پیامد پسا عمل» خود در افتتاح سفارت در رژیم صهیونیستی عمیقا تامل کرده اند؟
دکتر بهنام صحرانورد، استاد روابط بین الملل و سر دبیر فصلنامه قفقاز