بی اعتمادی باکو به روحانیون تحصیل کرده در ایران
یک مقام کمیته دولتی امور دینی جمهوری آذربایجان بر بی اعتمادی حاکمیت به روحانیون تحصیل کرده در حوزه های علمیه ایران و حتی روحانیون درباری تحصیل کرده در ایران، بطور غیرمستقیم تاکید کرد و گفت: اخراج تمامی فاقدان مدرک تحصیلات دینی (مدرک مورد قبول حاکمیت لائیک باکو) در یک روز کار درستی نیست!
به گزارش پایگاه خبری حقایق قفقاز به نقل از ینی مساوات، الناره کریم اوا، رییس اداره کل جدیدالتاسیس «آموزش دینی» در کمیته دولتی امور دینی جمهوری آذربایجان در گفتگو با ریپورت گفت: «پس از فروپاشی شوروی، مدارس دینی دایر شد. اما، باید اذعان کرد که پس از برپایی استقلال جمهوری آذربایجان، محافل دینی خارجی که تلاش داشتند نفوذ ایدئولوژیک در جامعه بکنند، همانطور که به مساجد و زیارتگاه ها دست درازی کردند، به موسسات آموزش دینی نیز دست درازی کرده بودند. همان محافل ده ها مدرسه دینی در کشور ما تاسیس کرده بودند. اکثریت آنها غیرقانونی فعالیت می کردند. در آن مدارس، شهروندان خارجی تدریس می کردند و آموزش دینی در آن مدارس پاسخگوی منافع ملی ما نبود. براساس تخمین های ما، بیش از یک هزار جوان ما در آن مدارس تحصیل کرده اند. شماری از آنها برای ادامه تحصیل دینی به کشورهای خارجی رفته اند و پس از فارغ التحصیل شدن باز گشته اند. ادعا نمی کنم که همه آنها نیروهای بی کفایتند. اما، روشن است که شهروندانی که در خارج تحصیل دینی داشته اند، تحت تاثیر ایدئولوژیک برخی محافل دینی قرار گرفته اند.»
این مقام کمیته دولتی امور دینی جمهوری آذربایجان در خصوص اخراج فاقدان مدرک تحصیلی دینی از مساجد جمهوری آذربایجان نیز گفت: «این فرایند شروع شده است. درست نیست که بگوییم در یک روز تمامی فاقدان مدرک تحصیلی دینی را از مساجد اخراج می کنیم. زیرا، این فرایند باید به شکل مرحله ای اجرا شود. از سال گذشته این فرایند شروع شده است و بطور مرحله ای نیروهای متخصص جایگزین این اشخاص می شوند.»
جیجون محمد اف، نماینده مجلس جمهوری آذربایجان و به اصطلاح کارشناس امور تحصیلات دینی نیز گفت: « مدارک آموزشی تحصیل کنندگان در خارج را “وزارت علم و تحصیل” به عهده دارد. اما، موضوع ویژه در خصوص آموزش دینی این است که برای تحصیل دینی در خارج از کشور باید موافقت نامه کمیته دولتی امور دینی اخذ شود. در غیر این صورت، مدرک آموزشی مورد قبول واقع نمی شود. موارد مشخصی نیز در این خصوص وجود دارد که باید به آنها توجه کرد. هر فردی که در خارج از جمهوری آذربایجان تحصیل دینی کند، نمی تواند به کشور بازگردد و مشغول کار بشود. برای اشتغال در امور دینی باید آزمون کمیته دولتی امور دینی را نیز طی کرد. ضروری است که اشخاصی که در خارج از کشور تحصیل دینی کرده اند، به دقت گزینش شوند. زیرا، در برخی موارد دانشجویان با تاثیرات زیانبار برای کشور از خارج باز می گردند. به عبارت دقیق تر، مقررات و ساز و کار مشخصی در این خصوص وجود دارد. اگر رویکرد جدیدی وجود داشته باشد، قانون “آزادی اعتقاد دینی” بطور متناسب اجرا خواهد شد.»
رسول میرهاشم لی، کارشناس امور دینی نیز گفت: « تدریس هر روحانی تحت تاثیر کشورهای خارجی در مدارس دینی جمهوری آذربایجان موجب گسترش سیاست ایدئولوژیک همان کشور خارجی در جمهوری آذربایجان می شود. فکر می کنم که این مقام کمیته دولتی امور دینی در بیان این مطالب، مدارسی را مدنظر دارد که تحت تاثیر ایران فعالیت می کنند. در هر صورت، اگر شهروندان جمهوری آذربایجان آگاهی های دینی خود را از روحانیون کشور خودمان بیاموزند، خیلی خوب می شود. زیرا، این علاوه بر شریعت، عادات و رسوم را نیز دربر دارد. روحانیون کشورهای دیگر به هنگام آموزش دینی، جهان بینی ایدئولوژیک کشور خود را نیز رسوخ می دهند. مبارزه سازمان های ویژه امنیتی جمهوری آذربایجان با شبکه های جاسوسی ایران و بازداشت ها و حبس ها نشان می دهند که گرچه ایران همسایه نزدیک ماست، نگرش های دینی و سیاسی اش اشتباه است. به همین علت، “موسسه الهیات آذربایجان” تحت پوشش کمیته دولتی امور دینی جمهوری آذربایجان فعالیت می کند. در این موسسه، هم در زمان مدیریت جیحون محمد اف بر این موسسه و همچنین در شرایط کنونی که که عاقل شیرین اف بر آن مدیریت می کند، نه تنها دین اسلام، بلکه تمامی ادیان آسمانی تدریس می شوند. اگر نیاز باشد، می توان اساتید مشهور بین المللی را نیز برای مدت معین به فرایند تدریس در این موسسه دعوت به کار کرد. اما، فکر می کنم که نیازی به این نیست. زیرا، جمهوری آذربایجان 30 سال است که به استقلال رسیده است و اساتید و پژوهشگران قادر به تدریس دینی در داخل کشور تربیت شده اند!»رسول میرهاشم لی افزود: « اگر در مدارس، تحصیل تاریخ ادیان و امور دینی را منطبق بر موازین قانونی ( منطبق بر معیارهای حکومت لائیک و سکولار باکو که جمهوری آذربایجان را “چنددینی” و به اصطلاح “چندفرهنگ گرا” می شمارد) شروع کنیم، به همان اندازه مفید خواهد بود. اشخاصی را که آگاهی های مهمی در خصوص دین را از زمان مدرسه می آموزند، دشوار می توان به سایر مسیرها سوق داد. فکر دینی و اعتقاد دینی همچنین نشان دهنده هویت ملی شهروندان ماست.»