به گزارش مرکز فرهنگی قفقاز ، فیلم مستند «میراث ایرانی در قفقاز» به کارگردانی و تحقیق حامد کاظم زاده و آناهیتا شاهرخی با حمایت مرکز مطالعات اروپای شرقی دانشگاه ورشو با حضور اساتید و دانشجویان بخش شرقشناسی دانشگاه دولتی گروزنی در چچن رونمایی شد.
حامد کاظم زاده پیش از اکران فیلم با بیان این که «میراث ایرانی در قفقاز» دومین ساخته ایشان است، گفت: این فیلم بازخوردهای خوبی در قفقاز داشته و نقدهای مثبتی درباره آن نوشته شده است که شامل سفری به فضاهای ایرانی در قفقاز است.
وی ادامه داد: تمام تلاش من این بود که فیلمم به واقعیت و تاریخ اجتماعی روز و دیدگاه های تاریخی ایرانیان نزدیک شود. شاید به همین دلیل است که بسیاری از ناسیونالیستهای قفقازی از آن استقبال نکردند. بخش اصلی فیلم مربوط به قفقاز شمالی و فارسی زبانان، ایرانی زبانان و شیعیان آن دیار می باشد که پهنه ای از دربند داغستان تا اوستیا را شامل می شود.
این منطقه، به علت داشتن زبان های ایرانی، معماری ایرانی و خصوصیات فرهنگی مشترک با سرزمین ایران، همواره مورد توجه قفقازشناسان و ایرانشناسان بوده اند. متاسفانه به دلیل جدا شدن این منطقه از مرزهای ایران زمین در جنگ های ایران و روس و همچنین به وجود آمدن شوروی کمونیستی در قرن بیستم، داغستان، چچن و اوستیا هویت گذشته خود را به فراموشی سپرد و ایرانیان نیز به همین علل از آنجا جز نام نشنیدند. یکی از بخش های جذاب فیلم در مورد اوست ها است که سعی شده است دلایلی نقلی و عقلی درباره ریشه مشترک آسی ها (اوست ها) با ایرانیان و همچنین یکی بودن آنها با سکاها، سرمت ها و آلان ها، و ادامه دهنده فرهنگ و تمدن ایرانی در شمال دریای مازندران و جبال قفقاز، با بررسی میدانی ارایه شود.
پژوهشگر ارشد دانشگاه ورشو ادامه داد: شناخت در این زمینه و بررسی تاریخ و فرهنگ تیره های ایرانی، کمک شایانی به بازشناسی فرهنگ ایرانی در قفقاز و گستره جهان ایرانی می کند. همچنین فارسی زبانان دربند و آثار تاریخی ساسانی در این فیلم مورد توجه قرار گرفته اند. در بخش پایانی فیلم در مورد روابط 4 سده اخیر با منطقه و تمرکز آن بر روی روابط مذهبی و شیعی است که در آن مصاحبه با روحانیون و اساتید دانشگاه های داغستان، چچن و جمهوری آذربایجان استفاده شده است.
شایان ذکر است که این فیلم 75 دقیقه ای در سال 2012 و 2013 در قفقاز تهیه شده است و به ایرانشناس و اسلام شناس فقید دکتر نوری عثمانوف داغستانی تقدیم شده است. همچنین پیشتر در داغستان و اوستیا نیز پخش شده است. بخش کوتاهی از فیلم را می توانید در لینک زیر مشاهد کنید:
