درپی سفر تبلیغی آیت الله سید حسن عاملی، امام جمعه اردبیل به روسیه و مداحی های محمدباقر منصوری، از مداحان اردبیلی در مسکو که با استقبال گسترده شیعیان در روسیه مواجه شد، روزنامه «ینی مساوات» چاپ باکو که در سال های اخیر به عنوان یکی از ابزارهای رسانه ای غیررسمی و نامحسوس ریاست جمهوری آذربایجان عمل می کند، در واکنشی منفی به تبلیغات اسلامی ایران در میان شیعیان روسیه ، جمهوری اسلامی ایران را به تشکیل شبکه ای ضدآذربایجانی در روسیه متهم کرد.
به گزارش مرکز فرهنگی قفقاز،پایگاه اینترنتی روزنامه «ینی مساوات» در مطلبی تحت عنوان « شبکه ضدآذربایجانی ایران در روسیه» نوشت : « روابط ایران – جمهوری آذربایجان از زمان استقلال کشورمان به بعد، در اکثر مواقع ناهموار بوده است. عامل اصلی نیز ناتوانی ایران از پذیرفتن موجودیت دولتی به نام آذربایجان و خطر تلقی کردن این دولت برای خود بوده است. البته، اساسا این ناراحتی نیز بخاطر عامل «جنوب» ( جنوب یا آذربایجان جنوبی ، نام جعلی است که رسانه های باکو برای معرفی مناطق آذری نشین ایران به کار می برند) پدید آمده است. تصادفی نیست که ایران ، هشتمین کشوری بوده است که استقلال جمهوری آذربایجان را حتی پس از روسیه به رسمیت شناخته است. اما، با افزایش روابط اقتصادی – تجاری و انسانی میان دو کشور همسایه و مشارکت ایران و جمهوری آذربایجان در طرح های اقتصادی و افزایش سفرهای رسمی متقابل در سطوح بالا ، «ترس تهران از آذربایجان» کاهش یافته است. بخصوص که در سال های اخیر در نتیجه تلاش های الهام علی اف و حسن روحانی ، روسای جمهوری دو کشور، روابط جمهوری آذربایجان و ایران به قدر کافی به مسیر اطمینان و توسعه مداوم وارد شده است. »
ینی مساوات افزوده است : « برغم این، متاسفانه خبرهایی که می رسد، نشان می دهد که در برخی محافل ایران هنوز هم موضع غیردوستانه و حتی حیله گرانه علیه کشور و ملت ما باقی مانده است. به عنوان مثال، براساس گزارشی که دریافت کرده ایم، سازمان های امنیتی ایران بطور فعال با هم تبارانمان در روسیه که اصالتا از جمهوری آذربایجان و گرجستان هستند، فعالانه کار می کنند. براساسا ادعاها، «مرکز اسلامی مسکو» ، عبادتگاه «حسینیه» و « جمعیت بین المللی اهل بیت» (ع) که تحت کنترل ایران قرار دارند و در روسیه فعالیت می کنند، بطور ویژه در این باره شهرت دارند. (حجت الاسلام) اکبری جدی، رییس «مرکز اسلامی مسکو» ، نماینده جناب علی خامنه ای رهبر عالی دینی ایران در مسکو است و بخاطر موضع خاص علیه جمهوری آذربایجان شهرت دارد. جالب است که «مرکز اسلامی مسکو» اساسا در میان آذربایجانی های کم بضاعت در روسیه فعالیت می کند و آنها را به برنامه های خود جلب می کند. روشن است که «استخدام» خانواده های کم بضاعت بخاطر عامل منافع مادی، راحت تر است. این را ما با توجه به فعالیت غیرقانونی برخی فرقه های زیانبار و تجربه نفرت انگیز «داعش» به خوبی می دانیم. مساله در آنجاست که ادعا می شود جهتگیری اصلی فعالیت «مرکز اسلامی مسکو» ، تبلیغات ایران و تبلیغات منفی علیه جمهوری آذربایجان است. در برنامه های این مرکز، دیندارانی که از ایران می آیند، موعظه می کنند. این مرکز دوره های دینی ویژه کودکان نیز برگزار می کند. براساس برخی اطلاعات، تظاهرات در مقابل سفارت جمهوری آذربایجان در روسیه بخاطر وقایع نارداران را نیز «مرکز اسلامی مسکو» برگزار کرده بود. «جمعیت بین المللی اهل بیت » (ع) نیز که تحت کنترل ایران قرار دارد، توانسته است در مناطق مختلف روسیه شبکه ای گسترده ایجاد کند. از قرار اطلاع، این جمعیت در ماخاچ قلعه، یکاترینبورگ، سن پترزبورگ و سایر شهرهای بزرگ روسیه نمایندگی دارد. این سازمان، ساخت مسجد و مرکز فرهنگی در مسکو را نیزبرنامه ریزی می کند. تصادفی نیست که (آیت الله) حسن عاملی نماینده رهبر عالی دینی ایران در استان اردبیل که به داشتن موضع شدید ضدآذربایجانی شهرت دارد نیز چند بار دیدارهایش در مسکو را در برنامه هایی که این سازمان تشکیل داده، انجام داده است. متاسفانه، افرادی که اصالتا از منطقه جنوب جمهوری آذربایجان هستند نیز در فعالیت های این قبیل سازمان های ایران در روسیه فعالانه مشارکت می کنند. از جمله، از «نظامی بال اوغلان اف»، رییس « جمعیت بین المللی اهل بیت» (ع) و «فامیل جعفروف» ، رییس «مرکز دینی اسلامی مسلمانان شیعه» نام برده می شود. فامیل جعفروف همچنین رییس «اداره روحانی تالش های روسیه» و معاون مفتی مسجد تاتارها در امور شیعیان نیز است. فعالیت دانشگاه «جامعه المصطفی» در پایتخت روسیه نیز بطور مستقیم علیه جمهوری آذربایجان جهت گیری شده است. با اطمینان می گفت اشخاصی که شدیدترین مواضع را علیه کشورمان دارند، در این سازمان جمع شده اند. گفته می شود سازمان های ویژه امنیتی ایران آنها را اداره می کنند. در تمامی برنامه هایی که این سازمان برگزار می کند،جمهوری آذربایجان هدف قرار داده می شود. در مسجد «اینام» ( ایمان) که در چارچوب «جمعیت دینی اینام» ( جمعیت دینی ایمان) در مسکو فعالیت می کند نیز تبلیغات ضدآذربایجان جریان دارد. این سازمان ها که از مرکز واحدی تامین مالی و اداره می شوند، به موازات تبلیغات گسترده در میان آذربایجانی های ساکن روسیه و «شستشوی مغزی» آنها ، در عمل سکویی ضدآذربایجانی برای دینداران در کشور همسایه ایجاد می کنند. می توان احتمال داد که این سازمان ها و فعالان آذربایجانی گرد آمده در آنها ، همچنین تحت کنترل سازمان های ویژه امنیتی روسیه هستند و در صورت لزوم می توانند علیه کشورمان مورد استفاده قرار گیرند.»
ینی مساوات افزوده است : « رفتارهای غیردوستانه همسایه جنوبی مان علیه جمهوری آذربایجان و طرح های مخفی ، در واقع تازگی ندارد. اما، همانطور که تاکید شد این قبیل رفتارها با محتوای روابط در حال توسعه دو کشور در سال های اخیر در تضاد است. این حرکت ها در آستانه دیدار آتی روسای جمهوری روسیه ، ایران و جمهوری آذربایجان در تهران در اول نوامبر و همچنین درپی شرایطی که ایران در نتیجه همه پرسی استقلال در کردستان عراق، دچار آن شده است، بویژه مایه تاسف است. زیرا، ایران نیز کشوری چندملیتی است و بد نیست زمانی که در امور داخلی سایرین دخالت می کند، به داخل خود نیز توجه کند.»
ینی مساوات افزوده است : « در دیدار روسای جمهوری در تهران، توجه اصلی به تعمیق هرچه بیشتر روابط اقتصادی – تجاری سه کشور و از جمله، اجرای طرح خط آهن شمال – جنوب خواهد بود که این طرح پاسخگوی منافع ایران نیز است و اهمیت این کشور را در امور ترانزیتی افزایش می دهد. دیدار سران در تهران همچنین در فضای فشارهای فزاینده آمریکا بر ایران و تصویب قانون تحریم های جدید واشنگتن علیه ایران، اهمیت دارد. فشارها و تحریم های جدید آمریکا علیه ایران نیز اهمیت کشور مسلمان و همسایه جمهوری آذربایجان را برای ایران، نه تنها کاهش نمی دهد بلکه افزایش هم می دهد. از این نظر، به لحاظ منطقی تهران باید به افزایش تعداد دوستانش و مناسبات همسایگی با جمهوری آذربایجان بیشتر فکر کند و نگران آن باشد و باید درباره آذربایجان و منافع مبنایی آن محتاط تر باشد، نه اینکه برای «چاه کندن برای همسایه» تلاش کند. ضرب المثل آذربایجانی درباره عاقبت «چاه کندن برای هسمایه» نیز برادران دینی مان در تهران روشن است. از هرچه بگذریم، ایران و جمهوری آذربایجان دو کشور مسلمان هستند و مهم تر از آن، تاریخ و فرهنگ مشترک دو ملت را به میزان زیادی به هم پیوند می دهد. بیش از نیمی از اهالی ایران ، آذربایجانی هستند. ترک بودن ریشه رهبر عالی دین این کشور نیز به خودی خود، موضوع مهمی است. بطور خلاصه، انتظارات جمهوری آذربایجان از ایران ، طور دیگری است و منحصرا منافع دو کشور را مدنظر دارد. امیدواریم که مقامات تهران و دولت رییس جمهور حسن روحانی هیچ گاه این انتظارات را که از وضعیت حساس و جدید منطقه منشأ می گیرد، نادیده نخواهند گرفت.»
