پایگاه اینترنتی «استراتگ» جمهوری آذربایجان، ادموند هرزیگ استاد رشته شرق شناسی دانشگاه آکسفورد لندن را به علت تحقیق علمی درباره سیاست نظام کمونیستی شوروی برای معرفی تحریف آمیز نظامی گنجوی و انتشار مقاله «چگونه نظامی شاعر ملی آذربایجانی شد؟»، به اهانت به جمهوری آذربایجان متهم کرد.
به گزارش مرکز فرهنگی قفقاز،استراتگ به نقل از «آیدا قاسم اوا» ، استاد دانشکده شرق شناسی دانشگاه دولتی باکو نوشت : « ادموند هرزیگ به ملت جمهوری آذربایجان اهانت کرده و مردم ما را بی فرهنگ خوانده است.»
آیدا قاسم اوا گفت:« ادموند هرزیگ با ارایه مقاله و سخنرانی در دانشگاه دولتی کالیفرنیا در ۱۵ آوریل ۲۰۱۷، تحت عنوان «چگونه نظامی گنجوی به شاعر ملی جمهوری آذربایجان تبدیل شد؟»،در باره «آذربایجانی سازی» نظامی گنجوی براثر سیاست شوروی بحث کرده و نگارش کتاب «نظامی، شاعر آذربایجان بزرگ» اثر یِوگنی بِرتِلس، نویسنده روس را ناشی از همین سیاست دانسته است.
ادموند هرزیگ تاکید کرده است تاریخ جمهوری آذربایجان در دوره حاکمیت میرجعفر باقروف بر جمهوری سوسیالیستی آذربایجان شوروی ( در دوره حاکمیت استالین بر شوروی) مجددا نوشته شد و سیاست قومی شوروی ، جعل تاریخ و میراث فرهنگی برای هریک از جمهوری های شوروی را ایجاب می کرد و به علت اینکه جمهوری آذربایجان برخلاف گرجی ها و ارمنی ها ، شاعر ملی نداشت، شوروی مقرر کرد که نظامی گنجوی ، شاعر فارس زبان، به عنوان شاعر ملی جمهوری آذربایجان معرفی شود.
آیدا قاسم اوا با اشاره به انتشار ترجمه انگلیسی کتاب «نظامی، شاعر آذربایجان بزرگ» اثر یِوگنی بِرتِلس افزوده است:« باید براساس آثار خود نظامی گنجوی، پیوند او با جمهوری آذربایجان و نمایندگی او برای فرهنگ آذربایجان به اثبات برسد. باید براساس منابع عربی ، بر این موضوع نیز تاکید شود که گنجه بخشی از آذربایجان است.»
استراتگ یادآوری کرده است ادموند هرزیگ، استاد دانشگاه آکسفورد لندن در مراسم رونمایی از ترجمه انگلیسی کتاب «نظامی، شاعر بزرگ آذربایجانی» در «مرکز نظامی گنجوی » دانشگاه آکسفورد ( که با هزینه دولت جمهوری آذربایجان راه اندازی شده است) ، شرکت کرده بود.
براساس گزارش خبرگزاری رسمی آذرتاج جمهوری آذربایجان، ادموند هرزیگ در مراسم رونمایی از ترجمه انگلیسی کتاب «نظامی گنجوی ، شاعر بزرگ آذربایجانی» گفته بود: « انتشار این اثر که امروز ما را در اینجا جمع کرده است، بخشی از طرحی است که ادامه خواهد یافت. اسامی کتابهایی را که در آینده در چارچوب این طرح منتشر خواهند شد، اعلام نمی کنم. اما، می خواهم درباره هدف اصلی این کارهای علمی گزارش بدهم. هدف ما، آماده سازی و تقدیم آثاری است که طی ده ها سال به زبان های روسی و آذربایجانی چاپ و منتشر شده اند، اما برای خوانندگان انگلیسی زبان ناشناخته اند. علاوه بر انتشار کتاب، مرکز علمی نظامی ، حفاری های باستان شناسی جالبی را در جمهوری آذربایجان اجرا می کند و بطور مستمر در بریتانیا میزگرد و همایش علمی برگزار می کند. علت اینکه این کتاب نخستین کتابی است که ما منتشر کرده ایم، این است که این کتاب به شخصیت بزرگ نظامی گنجوی اختصاص دارد. نظامی از مشهورترین شعرای دنیاست. طی قرون متمادی این نام (نظامی) در جهان شرق به یک نماد تبدیل شده است. نظامی در دنیای غرب نیز شناخته شده بود. این نیز نشان می دهد که انتخاب ما درست بوده است. سایر انتخاب هایمان در انتشار کتاب های دیگر نیز به همین هدفمان خدمت خواهد کرد. کتب دیگری وجود دارند که یئوگنی برتلس آنها را درباره نظامی نوشته است که ترجمه و انتشار آنها نیز تامین کننده اهدافمان است. انتشار این کتاب در سال ۱۹۴۰ به زبان روسی، آن را به حوزه کوچکی از مخاطبان عرضه کرده بود. نقش این کتاب در شناساندن نظامی به عنوان شاعر آذربایجانی خیلی بزرگ است. صرفا پس از انتشار این کتاب بود که آثار علمی و انتشار کتب درسی درباره نظامی در باکو در این باره آغاز شد. این نیز موجب شد که نظامی مجددا درک شود و آنگونه که مقتضی است ارزش گذاری شود. »
این ایران شناس انگلیسی افزوده است:« فکر می کنم یک جهت جالب این کتاب نیز که شاید یئوگنی برتلس اصلا درباره اش فکر هم نکرده بود، این است که نام این کتاب، یعنی «نظامی، شاعر بزرگ آذربایجانی» بعدها به مباحثات و درگیری هایی در میان دانشمندان ایرانی منجر شده است که تاکنون نیز ادامه دارد. درست به همین علت است که در تهیه ترجمه انگلیسی این کتاب، هدف این بوده است که خوانندگان این کتاب درک خواهند کرد که افکار مطرح شده در این کتاب، ناشی از ملی گرایی نیست! این کتاب ، اثری خیلی ساده و زیبا و در عین حال اثری است که اطلاعات درست را درباره یک شخصیت بزرگ به مخاطبان می رساند. مطمئنم که پس از انتشار این کتاب، دوستداران نظامی در میان انگلیسی زبانان نیز همانند روس زبانان افزایش خواهد یافت. مفهوم این کتاب نیز برای خوانندگان غربی خیلی مهم است. دوره ای که این کتاب نوشته شد، یعنی دهه ۱۹۳۰ ، به هیچ وجه دورانی درخشان نیست. در این دوره سرکوب های استالینی به اوج خود رسیده بود. در جمهوری آذربایجان نیز که میرجعفر باقروف بر آن رهبری می کرد، شمار قربانیان سیاست سرکوب کم نبوده است. از خانم نرگس پاشایئوا که در این کار زحمات زیادی کشیدند، تشکر می کنم. اگر انتخاب کتاب برای ترجمه ، در اختیار ما بود، شاید هم ما کتابی به این مهمی را برای ترجمه انتخاب نمی کردیم! »
