آذربایجاناخبارارمنستانایرانتحليل هاعمومیقفقاز جنوبیویژه

توسعه روابط ارمنستان با رژیم اسرائیل؛ ضرورت عمل متقابل/ رحمت اله فلاح

پایگاه خبری حقایق قفقاز / بالاخره سفیر ارمنستان در تلآویو مستقر و در مصاحبه ای بر توسعه روابط ایروان با رژیم صهیونیستی تاکید نمود. البته این روابط سال ها به صورت آرام و بدون تبلیغات مسیر طولانی را طی کرده بود و رژیم صهیونیستی نیز سعی می کند در اسرع وقت سفارتخانه خود، در ارمنستان را فعال و سفیرش را مقیم نماید. اینگونه رفتارهای ایروان از آن روی مغرضانه محسوب می شود که، جمهوری اسلامی ایران توسعه روابط با رژیم صهیونیستی را مغایر با ایدئولوژی رسمی خود تعریف کرده و حضور این رژیم در کشورهای همسایه را از منظر امنیت ملی تحلیل می نماید. کشور ارمنستان که تنها تنفسگاه ژئوپلیتیکی آن سرزمین ایران می باشد و از قبل رویکرد مسئولانه جمهوری اسلامی ایران به کشورهای همسایه، زیست سیاسی و امنیتی خود را ادامه می دهد،اقداماتش در بسط روابط با تلآویو جای تامل دارد. ارمنستان به دلیل اشغال 20درصد از خاک کشور مسلمان و شیعه جمهوری آذربایجان،و آواره کردن یک میلیون نفر از شهروندان آن، مرتکب جنایات بزرگی شده است. این کار با اینکه نمی تواند از طرف جمهوری اسلامی ایران نادیده گرفته شود اما نگاه مسئولانه و تمدنی ایران، باعث شده که تا کنون برای این کشور در بهره مندی راهبردی از مزیت همسایگی با ایران ممانعتی ایجاد نشود. با این رویکرد، نیازمندیهای انرژی ارمنستان تامین گردید. انتقال گاز ایران به ارمنستان با اینکه هیچ منطق اقتصادی نداشت اما ملاحظات همسایگی بر آن غلبه یافت. خدمات ترانزیتی ایران، این کشور را از بلوکه شدن نجات داد و خدمات سیاسی که جای خود دارد. تهران هیچ موقع با این کشور در صحنه بین المللی و داخلی به مثابه یک اشغالگر برخورد نکرد و سعی کرد تبعیضی بین دو کشور همسایه شمالی یعنی جمهوری آذربایجان و ارمنستان قائل نشود و حل مساله قره باغ را در چارچوب حقوق بین المللی و امنیت منطقه ای دنبال نمود. در مقابل انتظار بر این بود که ارمنستان نیز، ملاحظات راهبردی جمهوری اسلامی ایران را لحاظ نموده تا بر تداوم حمایت های بشردوستانه ایران مشروعیت دهد. اما متاسفانه امروزه این کشور میزبان یکی از بزرگترین سفارتخانه آمریکا با تعداد پرسنل غیر متعارف شده است، حدود 200 نهادی غیر دولتی نیز با حمایت بنیاد آمریکایی سوروس در این کشور فعالند. این حجم فعالیت آمریکا در ارمنستان که حدود29 هزار کیلومتر مربع وسعت و کمتر از 3میلیون جمعیت ساکن و با اقتصاد بسیار ضعیف و فقیر دارد، چه توجیهی می تواند داشته باشد؟ جواب بسیار ساده است آمریکا در ارمنستان علیه ترکیه، گرجستان و یا آذربایجان جاسوسی نمی کند. چون در تمام این کشورهای همسایه ارمنستان، سفارت دارد. اما تنها نقطه فرصتی برای آمریکا، محیط اطلاعاتی ارمنستان علیه ایران می باشد. به عبارتی ساده تر می توان گفت که کارویژه سفارت آمریکا با این حجم از پرسنل (صدها نفر) با هدف تخریب گری امنیتی علیه ایران تعریف شده است. از سویی ایروان با توسعه روابط با رژیم صهیونیستی، یک ورودی آشوب ساز دیگر را وارد صحنه تعاملات سالم ایران با ارمنستان می کند.رژیم صهیونیستی به جز اقدامات تخریبی علیه منافع جمهوری اسلامی ایران، هیچ آورده ای از توسعه روابط با ارمنستان را در نظر ندارد زیرا ارمنستان نه منابع مالی لازم برای خرید سلاح از اسرائیل را دارد و نه منابع اقتصادی آن در کانون توجه تلآویو خواهد بود.

با این اوصاف توجه به چند نقطه از منظر نگاه راهبردی برای ایروان مهم به نظر می رسد:

  • محیط امنیتی قفقاز جنوبی ، محیط فوری و بلاواسطه ج.ا.ایران است و آرامش و امنیت در این منطقه برای ایران مطلوبیت راهبردی دارد . ورود رژیم اسرائیل به عنوان عنصر آشوب ساز در این محیط غیر قابل قبول می باشد. از سویی توسعه روابط با این رژیم مغایر با روابط همسایگی و تعرض به ایدئولوژی رسمی جمهوری اسلامی ایران محسوب می شود و پیامد سلبی در تعاملات خواهد گذاشت.

  • مناسبات و روابط ایران با ارمنستان بر پایه ملاحظات فرهنگی، ژئوپلیتیکی عمق پیدا کرده است. این روابط در زیست واحد سیاسی ارمنستان در محیط پیچیده قفقاز جنوبی ماهیت راهبردی دارد. اگر این اعتماد در نتیجه اقدامات ایروان و دولت غربگرای آن سلب شود، این کشور، امکان انتخاب استراتژیک برای جایگزین کردن نخواهد داشت.

  • عقلانیت راهبردی حکم می کند که ایروان از توسعه روابط با رژیم صهیونیستی حذر کند و در هیچ شرایطی اجازه فعال شدن نهادها و یا سفارتخانه رژیم اسرائیل در ارمنستان را ندهد. زیرا این امر می تواند باریکه جغرافیای مرزی ایران – ارمنستان را به بازی های امنیتی بکشاند.

  • ضرورت های امنیت ملی ایران ایجاب می کند در برابر تهدیداتی که ایجاد می شود گام های موثری بردارد. در این رویکرد ابزارها و اراده لازم همیشه بوده و هست. جمهوری اسلامی ایران قدرت لازم برای کنترل روندهای ضد امنیتی در محیط پیرامونی خود را دارد. اگر ایروان بر این رویکرد مغرصانه پای فشاری کند، رویکرد ایران می تواند در بحران قره باغ و سایر موضوعات چالشی این کشور،دچار دگردیسی و دگرگونی معناداری شود.

رحمت اله فلاح، کارشناس مسائل قفقاز

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا