روزنامه «يني مساوات» چاپ باکو در تحليلي با عنوان «از کريمه تا قره باغ، دوران ترامپ براي جمهوري آذربايجان دوراني حساس خواهد بود» ، پيش بيني کرد حکومت باکو در دوره رياست جمهوري ترامپ بر آمريکا، با چالش هاي جديدي در ارتباط با آمريکا و روسيه و مناقشه قره باغ مواجه خواهد شد.
به گزارش مرکز فرهنگی قفقاز، بخش سياسي روزنامه «يني مساوات» در اين تحليل نوشت : « قفقاز جنوبي در آستانه رويدادهاي مهمي قرار دارد. در اين هفته ، رييس جمهوري جديد آمريکا سوگند خواهد خورد. آيا کرملين در مناقشه قره باغ، به ميانجي بدون شريک تبديل مي شود؟ »
يني مساوات افزوده است : « تحليلگران سياسي به چشم انداز مناسبات آمريکا و روسيه در دوره رياست جمهوري ترامپ توجه ويژه اي دارند. زيرا، سمت و سوي مناسبات مسکو – واشنگتن ، تاثير تعيين کننده در امنيت منطقه اي و جهاني خواهد داشت. اما، اخيرا تحليگران با توجه به اظهارات دونالد ترامپ درباره ولاديمير پوتين، در خصوص رويکرد وفادارانه ترامپ به کرملين، محتاطانه تر سخن مي گويند. صرف نظر از وعده هاي دوران انتخابات، ترامپ نيز بخاطر مسئوليت هاي رياست جمهوري آمريکا ، واقعيت هاي منافع ريشه اي آمريکا را نمي تواند ناديده بگيرد. از هم اکنون، صاحب جديد کاخ سفيد، مأيوس کردن روسيه را آغاز کرده است. به اين نحو که ترامپ اعلام کرده است که تحريم هاي دولت اوباما عليه روسيه را تمديد خواهد کرد. رييس جمهوري جديد آمريکا صرفا اعلام کرده است که اگر روسيه در مبارزه با تروريسم و ساير زمينه ها، نقش مثبتي ايفاء کند، ممکن است تحريم ها لغو شود. اين نيز، هشداري جدي است. اخيرا نيز رکس تيلرسون، نامزد مقام وزارت خارجه آمريکا گفته بود که آمريکا ، الحاق کريمه به روسيه را صرفا در صورت امضاء شدن توافقي با احترام به منافع اوکراين، به رسميت خواهد شناخت. يعني، آمريکا حل مساله کريمه را صرفا موکول به رضايت کيف کرده است. اين نيز نشان مي دهد که سخنان ترامپ درباره احتمال شناسايي الحاق کريمه به روسيه را صرفا نبايد در معناي لغوي آن درک کرد. مساله کريمه نيز به ميزان زيادي با مساله قره باغ کوهستاني ، شباهت دارد. مساله اينجاست که ماهيت مناسبات آمريکا-روسيه، براي (جمهوري) آذربايجان مهم است. دستکم به اين علت که سال هاي آتي ، حل مناقشه قره باغ کوهستاني، به ميزان زيادي وابسته به اين عامل خواهد بود. البته، در دروه اوباما، واشنگتن چندان ابتکاري براي حل اين مناقشه نداشت. اوباما برخلاف همتاي روسي خود، حتي يک بار نيز ديدار روساي جمهوري ارمنستان و جمهوري آذربايجان را در واشنگتن برگزار نکرد. حتي کارشناسان آمريکايي از جمله ماتيو برايزا، رييس آمريکايي پيشين گروه مينسک ، از کاخ سفيد به شدت انتقاد کردند. البته، ظرفيت آمريکا براي تاثيرگذاري در مناقشه قره باغ در هر زمان موردنظر، باقي مانده است. اما، کاخ سفيد عجله اي در اين کار ندارد.
مايکل بوم، کارشناس سياسي آمريکايي مي گويد:« مناقشه قره باغ براي دونالد ترامپ جذابيتي ندارد و در دوره رياست جمهوري ترامپ، ميزان حضور آمريکا در روند حل مناقشه قره باغ به حداقل خواهد رسيد. موضوع حل مساله قره باغ براي دولت اوباما نيز اهميتي نداشت. ترامپ حل مسايل داخلي ايالت هاي آمريکا را اولويت خود اعلام کرده است و در دوره وي، حضور واشنگتن در روند حل مناقشه قره باغ کمتر نيز خواهد شد.»
اين کارشناس سياسي آمريکايي مي گويد: « حل سياسي مناقشه ها در حوزه شوروي سابق از جمله مناقشه قره باغ، در اولويت هاي رييس جمهوري جديد آمريکا قرار ندارد. اما، برغم آن ، در صورت تشديد اين مناقشه و درگيري نظامي ميان ارمنستان و جمهوري آذربايجان، واشنگتن مي تواند فعال شود. دولت جمهوري خواهان به توسعه مناسبات تجاري و اقتصادي با جمهوري آذربايجان بيشتر توجه دارد. » يني مساوات افزوده است : « در اين ميان، اخباري جدي درباره وجود ويدئوهاي جنسي دونالد ترامپ در اختيار روسيه ، منتشر شده است و اين نيز امکان مانور رييس جمهوري جديد آمريکا در مقابل روسيه را مي تواند کاهش دهد و او را در موقعيت ضعيف تري در مقابل پوتين قرار دهد. تمامي اين ها نيز نشان مي دهد که مسکو مي تواند در دوره ترامپ، در مساله قره باغ، نيروي مسلط قدرتمندي باشد. اين وضعيت براي جمهوري آذربايجان خوب خواهد بود يا بد؟ روسيه از قبل نيز در مناقشه قره باغ، تعيين کننده اصلي بوده است. حتي دولت اوباما نيز با اين واقعيت کنار آمده بود. رويکرد روسيه به مناقشه قره باغ نيز همچنان نامشخص باقي مانده است. روسيه، مسئوليت را به گردن طرف هاي مناقشه مي اندازد. اما، ارمنستان به هر وجه ممکن براي تحريک هاي سياسي تدارک مي بيند. قابيل حسينلي، کارشناس سياسي و مشاور پيشين دولت جمهوري آذربايجان مي گويد : « موضع روسيه در رکود روند حل مناقشه قره باغ ، نقش تعيين کننده اي دارد. اما، دولت هاي بزرگ خواستار شعله ور شدن جنگ در منطقه نيستند. روسيه مي تواند در هر زمان دلخواه، ارمنستان را به حضور پشت ميز مذاکرات وادار کند. اما، تلاش هاي سازمان امنيت و همکاري اروپا در زمينه برقراري صلح در قره باغ نيز کاهش يافته است. فشارهاي روسيه بر اروپا و آمريکا و جلب توجه غرب و آمريکا به سوريه و خاورميانه (غرب آسيا) ، توجه آنها به قفقاز جنوبي را کاهش داده است. حتي در صورت منجمد شدن مناقشه قره باغ، (جمهوري) آذربايجان براي بررسي آن در سطح بين المللي تلاش خواهد کرد. اگر سازوکار گفتگوها درباره مناقشه قره باغ، موثر واقع نشود، چاره اي جز جنگ نخواهد بود.» روزنامه يني مساوات افزوده است : « از طرف ديگر، عامل خيلي مثبتي نيز براي (جمهوري) آذربايجان وجود دارد. اين عامل، ارتقاي روابط آنکارا-مسکو است. در کنار اين عامل، مواضع نرم تر ترامپ در قبال روسيه، با آنکه دست و بال روسيه را در مناقشه ها باز مي کند، در عين حال مسئوليت کرملين را نيز افزايش مي دهد. مي توان اميدوار بود که افزايش تاثيرگذاري و مسئوليت پذيري روسيه، موجب خواهد شد که روسيه به همراه ترکيه گام هاي سريعي را براي به صفر رساندن مخاطرات مناقشه قره باغ بردارد. همکاري موفقيت آميز روسيه و ترکيه در مساله سوريه نيز اين باور را تقويت مي کند. مي توان احتمال داد که سياست هماهنگ باکو، آنکارا و مسکو، مي تواند به باز شدن جبهه ديپلماتيک جديدي در مقابل ارمنستان منجر شود. با درنظر گرفتن تمامي احتمالات، (جمهوري) آذربايجان در دوره ترامپ با چالش ها و واقعيت هاي جديدي مواجه خواهد شد که واکنش هاي متناسب و سريع جمهوري آذربايجان را ايجاب مي کند.»
