گفت و گوی تفصیلی با حجت الاسلام والمسلمین علی فروغی؛ انقلاب معنوی در جمهوری آذربایجان شکل گرفته است

به اعتقاد من یک رادیو معارف قوی باید در جهت نشر عقاید و ارزشهای دینی به زبان آذری ایجاد شود. وظیفه ای که بر عهده ما قرار دارد این است که بتوانیم تشیع را در سراسر جهان تبیلغ کنیم
به دنبال نامگذاری سال 93 از سوی مقام معظم رهبری به نام سال اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی بر آن شدیم تا با استاد علی فروغی یکی از اساتید به نام در حوزه اخلاق گفت و گویی ترتیب دهیم.

استاد علی فروغی به سال 1342 هجری شمسی در خانواده ای مذهبی در یكی از شهرهای اردبیل دیده به جهان گشود و در حدود 18 سالگی تحصیلات جدید را رها و به انگیزه تحصیل علوم دینی به شهر مقدس مشهد مشرف شدند و پس از گذراندن دوره مقدماتی و سطح در سال 1371 رهسپار شهر مقدس قم شدند و در خارج فقه اصول از محضر استادانی چون حضرات آیات عظام: فاضل لنكرانی وحیدی خراسانی مكارم شیرازی و محمدتقی بهجت استفاده فراوان برده اندو بزرگترین استاد اخلاقی و عرفانی ایشان آیت حق و عارف كامل حضرت استاد شیخ علی سعادت پرور (پهلوانی) بوده اند كه بمدت 13 سال با ایشان مانوس بوده اند حضرت استاد در اخلاق و عرفان نیز از محضر بزرگانی چون كربلایی اسماعیل دولابی آیت الله سید عبدالله جعفری نیز بهره های فراوانی برده اند حضرت استاد در طول اقامت خود در شهر مقدس قم به تدریس در مدارس مختلف و حوزه علمیه قم مشغول بوده اند و جزو اساتید سطوح عالی در حوزه علمیه قم در مباحث فقهی اخلاقی و مشاوره ای می باشند.

روش تربیتی و رفتاری و اخلاق اجتماعی و زهد استاد باعث شده جوانان این عالم گرانقدر را همچون نگینی در آغوش بگیرند و در جلسات اخلاقی ایشان حضور چشم گیری داشته باشند.

مشروح گفت و گوی تفصیلی پایگاه فرهنگی اطلاع رسانی آناج با این استاد اخلاق در ادامه تقدیم مخاطبان می گردد:

آناج: با توجه به اینکه سال 93 به نام سال اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی از سوی حضرت آقا نامگذاری شده است در حوزه فرهنگ فضایی که در اختیار قشری چون اصحاب رسانه قرار می گیرد باز است و رسالتی که بر عهده این قشر خاص نیز قرار می گیرد بزرگ است، در رابطه با نامگذاری سال جدید و وظایفی که بر دوش اقشار مختلف خواهد بود، نظرتان را بفرمایید.

مقام معظم رهبری با انتخاب نام فرهنگ و گنجاندن آن در عنوانی که برای نامگذاری امسال استفاده شد، اهمیت بحث فرهنگ و مسائل فرهنگی را بیش از پیش مطرح کردند. البته همه مسائل کلانی که در کشور مطرح است از اهمیت بالایی برخوردار می باشد اما انسان باید دنبال اهم و مهم باشد و توانایی تفکیک این دو از هم را داشته باشد. مطرح شدن بحث فرهنگ که حضرت آقا اخیراً از آن ابراز نگرانی کرده بودند جایگاه ویژه این بحث را در جامعه اسلامی ایران بیش از پیش عیان کرد.

مشکل مسائل فرهنگی در کشور را نمی توان با توزیع سبد کالا برطرف کرد/ انقلاب معنوی توسط جوانان باکو در آذربایجان شکل گرفته است
در جبهه فرهنگی باید طوری عمل کنیم که اجازه ندهیم دشمن از این طریق بتواند فشار و یا خطری را متوجه ملت ایران بکند.

مشکل مسائل فرهنگی در کشور را نمی توان با کارهایی مانند توزیع سبد کالا برطرف کرد

مسائل فرهنگی و اقتصادی به هیچ وجه قابل قیاس با یکدیگر نبوده و دو موضوع کاملا جدا از همدیگر می باشند. در مسائل اقتصادی شاید دچار مشکل شویم و به تدبیری که دولت یازدهم هم در پیش گرفت، سبد کالایی در اختیار اقشاری از جامعه قرار داد تا بلکه مشکلی حل شود ولی در مورد مسائل فرهنگی وقتی اتفاقی افتاد و هجمه ای وارد شد دیگر نمی توان با توزیع سبد فرهنگی خلأیی که ایجاد شده را پر کرد و خرابی که بوجود آمده را آباد کرد.

مسائل فرهنگی اهم همه مسائل است، در زمان حاضر نیز با توجه به مسائل و مشکلاتی که در حوزه اقتصادی برای مردم ایجاد شده است حضرت آقا به هر دوی این حوزه ها ورود کرده و اهمیت هر دو را به مسئولین کشور و مردم تاکید کرده اند.

مقام معظم رهبری در دیداری که در اواخر سال قبل با جمعی از مسئولین فرهنگی کشور داشتند فرمودند که مسائل فرهنگی با سبد کالایی حل نخواهد شد، یعنی اینکه با خراب شدن و انحراف مسائل فرهنگی چگونه می توان با این مسئله مواجه شد و چه چیزی را تزریق کرد تا این خرابی سامان یابد. کسی که به انحراف کشیده شد را بعداً نمی توان اصلاح کرد، باید از همان ابتدا به فکر بود.

لذا افرادی که در حوزه اقتصادی کشور مسئولیتی بر عهده دارند باید به این مسائل ورورد کرده و حداکثر تلاش خود را برای حل مسائل و مشکلات آن حوزه انجام دهند در مقابل در حوزه فرهنگ و مسائل فرهنگی نیز افرادی که مسئولیتی دارند نیز باید با تمام جدیت در این حوزه وارد شوند و پیگیر مسائل باشند. بنابراین مسائل فرهنگی و اقتصادی در تقابل همدیگر نیستند که فکر کنیم کدام یک مقدم تر هستند، اساسا این سوال تقدم یکی بر دیگری اشتباه است. هر کاری برای خود مستلزم وجود مدیری مدبر در حوزه مربوط به خود می باشد، بنابراین مدیریت ها در هر دو حوزه باید تخصصی و با آگاهی باشد. در هر دوی این مسائل که اکنون اهمیت فوق العاده بالایشان در جامعه ما نیز دیده می شود باید خدا در نظر گرفته شود و با این نظر کارها را به جلو ببرند، در هر کاری هم خدا در نظر گرفته نشود موفقیتی در کار ایجاد نخواهد شد.

اثر بخشی کارهای فرهنگی باید بیشتر از بیلان کاری اهمیت داشته باشند

در حوزه همین مسائل اقتصادی اگر کارها به صورت عبادی و با در نظر گرفتن نگاه توحیدی در کارها به جلو می رفت شاهد مسائل و مشکلات فراوان اقتصادی در زندگی مردم و در جامعه خود نبودیم. نباید به مسائل فرهنگی هم نیز به صورت کلیشه ای نگاه کنیم و الآن که بیش از پیش جای کار در این حوزه وجود دارد نباید فقط به بیلان کارمان نظر داشته باشیم .باید ببینیم کارمان چقدر اثر داشته است.

آناج: عملکرد نهادهای مختلف و مرتبط با بخش فرهنگی را پس از گذشت 30 سال از انقلاب چگونه ارزیابی می کنید. نهادهایی همچون وزارت ارشاد، حوزه ها دانشگاه ها و …

بنده عملکرد این نهادها را موفق نمی بینم. اگر کسی وارد دانشگاه شد باید هم از لحاظ تحصیلی پیشرفت داشته باشد و هم موقع خروج از دانشگاه شاهد رشد ارزش ها و مبانی دینی در آن فرد باشیم که با آن ها تربیت یافته است آن موقع می توانیم بگوییم نهادی مانند دانشگاه موفق عمل کرده است. بعضاً نگاه به مسائل فرهنگی به گونه ای تنزل می یابد که هیچ ربطی با اخلاقیات و مسائل دینی ندارند. مثال مصداقی در برگزاری کنسرت ها در کشورهای دیگر نیز مطرح است، هزینه های سرسام آوری برای برگزاری کنسرت های موسیقی انجام می شود که هیچ ارزشی از ارزش های دینی و فرهنگی و مذهبی را در جامعه رشد نمی دهند.

مشکل مسائل فرهنگی در کشور را نمی توان با توزیع سبد کالا برطرف کرد/ انقلاب معنوی توسط جوانان باکو در آذربایجان شکل گرفته است

باید دین را در متن زندگی مردم جاری کنیم

باید کارهایی انجام شوند که بتوانیم رشد فکری و فرهنگی ناشی از آن کار را در بین مردم ببینیم. ببینیم چقدر توانسته ایم دین را وارد متن زندگی مردم بکنیم. اگر ما مسلمان هستیم باید تمامی فعالیت های فرهنگی مان در همین محدوده و برای تعالی فرهنگ دینی و مذهبی مان باشد، محدوده ای که مردم را بتواند دیندار کند و مردم جامعه را با مبانی دین و اصول آن آشنا کرده و باعث تحکیم خانواده شود. کارهای فرهنگی را بر اساس این تنظیم کنیم که اخلاقیات، اندیشه ها و مبانی اسلام را زنده کرده و متن زندگی اسلامی را در تمامی اقشار جامعه پیاده کند، اهداف کارهای فرهنگی باید همین اصل اسلامی کردن باشد.

بعضاً مواردی پیش می آید که امکانات برای انجام کارها در حوزه های فرهنگی محدود است در همین مواقع است که انسان باید توانایی تفکیک مسائل اهم و مهم را داشته باشد. یعنی اهم را بر مهم ترجیح دهد، مثال عینی همین است که شما در حال ادای فریضه نماز باشی و کسی هم در حال غرق شدن است و نزدیک به غروب آفتاب نیز می باشد، در اینجا نجات فردی که در حال مرگ و غرق شدن است اهم شده و نماز خواندن مهم تلقی می شود، یعنی در اسلام تاکید می شود که در این زمان نجات دادن یک فرد اولویت می یابد بر ادای نماز، بعداً می شود قضای نماز را خواند.در حوزه مسائل فرهنگی نیز انسان بعضا مجبور می شود بر اساس امکانات موجود قاعده اهم و مهم را در امور پیاده کند.

آناج: اشاره کردید به تربیت جامعه، نقش رسانه ها و وظیفه ای که بر عهده دارند را چگونه ارزیابی می کنید؟

نه تنها رسانه ها بلکه همه در جامعه نقش و وظیفه ای را بر عهده دارند. بعضاً در روزنامه ها یا برخی رسانه ها مطرح می شود که جوان باید جوانی کند، این یک جمله کلی است و نیاز به بحث عمیق درباره معنی آن دارد. در بعضی از روایات از جوانی تعبیر به جنون شده است. تمامی جنایات و انحراف هایی که در جامعه بوقوع می پیوندد اکثرشان در دوران جوانی روی می دهد چون درست هدایت نشده اند. خیلی از مراتب بالایی هم که نصیب انسان می شود در جوانی به افراد داده می شود.

مشکل مسائل فرهنگی در کشور را نمی توان با توزیع سبد کالا برطرف کرد/ انقلاب معنوی توسط جوانان باکو در آذربایجان شکل گرفته است

بنابراین مسائل و جملاتی که بعضا مطرح می شود نباید مغرضانه باشد، باید تمامی مسائل اصولی به صورت دقیق و با هدف فرهنگ سازی اسلامی در تمامی اقشار جامعه تبیین شود. این درست است که باید جوانان دارای نشاط باشند و جوانی کنند و آزاد، ولی هیچ گاه در حرام نشاطی نخواهد بود. در اصل باید جوانان به جوانی و درست جوانی کردن هدایت شوند و این مهم نیز باید فرهنگ سازی شود.

فرهنگ سازی وطیفه ای همگانی است

بنابراین نمی شود گفت فرهنگ سازی فقط وظیفه اقشاری از جامعه می باشد بلکه این یک وظیفه همگانی است، برای عده ای وظیفه ای تبعی است و برای عده ای دیگر وظیفه ای اساسی. در حوزه مسائل فرهنگی در جامعه ای اسلامی هر کس دارای وجدان دینی باشد نباید از وظایف مربوط به این حوزه غفلت کند.

آناج: آفتی که در مسائل فرهنگی وجود دارد و در شهر تبریز نیز شاهد آن هستیم، نگاه تبلیغی به جای نگاه تربیتی به مسائل فرهنگی می باشد که این نگاه تبلیغی نیز بعضا با نگرش دینی همراه نمی کنند. برای مثال همین نمادی که برای سال شمسی در نظر گرفته شده و سال 93 با نماد اسب معرفی شده و متاسفانه در شهر ما نماد اسب در معابر نصب شده است؛ به نظر جنابعالی چگونه می توان از این آفات گریز داشت؟

مدیران نگاه دینی ندارند

مشکل اصلی که در جامعه اسلامی و دینی ما وجود دارد هم همین است، نگاهی که مدیران باید داشته باشند نگاهی دینی باید به مسائل باشد که در اکثر اوقات از این نگاه غفلت می شود. بنابراین مدیرانی باید در جامعه انتخاب شوند که بدانیم این ها درد دین را دارند ولی متاسفانه در انتخاب مدیران به این اصل دقت نمی شود و معیارهایی برای انتخاب به میان می آیند که هیچ سنخیتی در پیشبرد مسائل دینی و فرهنگی در جامعه اسلامی ندارند.

مشکل مسائل فرهنگی در کشور را نمی توان با توزیع سبد کالا برطرف کرد/ انقلاب معنوی توسط جوانان باکو در آذربایجان شکل گرفته است

برای همین نماد اسب برای سال شمسی نیز شهرداری می توانست با نصب صدها نماد دینی که برای سال جدید مطرح است با این نمادی که هیچ ارزشی برای تعالی فرهنگ دینی و اسلامی ندارد مقابله کند.

* عملکرد دولت تدبیر و امید را در مدتی که به روی کار آمده در حوزه فرهنگ چگونه ارزیابی می کنید؟

در این مدتی که دولت یازدهم به روی کار آمده بنده از لحاظ کاری که در حوزه فرهنگ توسط دولت مردان انجام شده باشد، چیزی ندیده ام.

خود مراجع عظام تقلید نیز درباره کاری که در حوزه فرهنگ در دولت یازدهم باید انجام می گرفت و نگرفته انتقادهایی را وارد می دانند.

کاری نکنیم دچار بحران فرهنگی، بدتر از بحران اقتصادی شویم

در مورد همین مسئله تک خوانی زنان نیز که در اوایل شروع به کار دولت جدید مطرح شده بود نیز، این موضوعی نیست که همسو با مسائل فرهنگ دینی و مذهبی ما باشد، انجام این نوع رفتار ها در تقابل با ارزش هایی می باشد که برای بدست آوردن آنها جوانان انقلابی و مسلمان ما جان خود را فدا کرده اند. ترویج رفتارهایی مثل این موارد باعث افت کشور در مورد این مسائل خواهد بود و ما از فرهنگ اصیل مذهبی و دینی مان عقب خواهیم ماند و شاید دچار بحرانی بالاتر از بحران اقتصادی شویم. بحران اقتصادی قابل کنترل است ولی اگر در مسائل فرهنگی دچار خطا و اشتباه شویم راهی برای جبران نخواهد بود.

آناج: نظرتان راجع به نگاه اعتدالی که جزو شعارهای دولت یازدهم می باشد و در حوزه فرهنگ نیز این نگاه را دارد، چیست؟ خود رئیس جمهور نیز در میان روزنامه نگاران در مورد توقیف روزنامه ای که مقاله ای برای حکم قصاص منتشر نموده بود نیز گفتند که نباید به خاطر اشتباه یک نفر مجموعه ای را مقصر دانست و طوری عمل کرد که مجموعه متضرر شود.

قضاوت در مورد نگاه اعتدالی که دولت یازدهم به عنوان شعار برای خود مطرح کرده است به عهده مردم است و مردم به خوبی این نگاه اعتدال گرایانه را رصد می کنند. در مورد این حرف رئیس جمهور نیز باید بگویم این حرف درست نیست، چون وقتی اتفاقی اینچنینی می افتد یک مجموعه مقصر است و این جا فرد مطرح نیست.

ولایت فقیه فصل الخطاب جامعه ولایی است

در جامعه ولایی نیز باید ولایت فصل الخطاب باشد و نباید یک بام و دوهوایی رایج شود. عمل نکردن به فصل الخطاب در یک جامعه ولایی خلاف مبانی حکومت اسلامی می باشد و این امر موجب تعارض خواهد شد.

آناج:در خطبه های نماز جمعه اخیر در شهر اردبیل اشاره فرمودید که فرهنگ فاطمی روز به روز در جامعه در حال گسترش می باشد و این نشانگر این موضوع است که بطن جامعه ما آمادگی پذیرش فرهنگ دینی و مذهبی رو دارند و مسئولین باید سرمایه گذاری بیشتری را بر روی این موضوع انجام دهند، نظرتان راجع به این موضوع چیست؟

در جامعه اسلامی توجه همه اقشار به اهل بیت و مسائل مذهبی می باشد و عدم توجه به این سرمایه عظیم فرهنگی و دینی و مذهبی و غفلت مسوولین فرهنگی از این موضوع باعث خطا و عصیان در جامعه می شود. بر همین اساس می بایست در این زمین آماده کشت نگذاریم تا دشمن بذرهای کینه خود از ایران اسلامی را بکارد و این همت والای مسوولین فرهنگی کشور را در جهت استفاده از این سرمایه عظیم را می طلبد.

* در جلسات اخلاقی که در مصلای اعظم تبریز برگزار میکردید جمعی از جوانان کشور آذربایجان و شهر باکو نیز حضور می یافتند، این حضور را چگونه ارزیابی می کنید؟

به نظر من در کشور جمهوری آذربایجان یک انقلاب معنوی شکل گرفته است. جوانان باکو نیز با فطرت پاکی که دارند و به دنبال نور اهل بیت و اسلام هستند در این جلسات حضور بهم می رسانند و این جای بسی شکرگزاری است.

بر اساس همین محبت اهل بیت علیه السلام می باشد که می توان انقلابی درونی و الهی در سرتاسر جهان پدید آورد و از این اتفاق مبارک استفاده کرد.

آناج: وظیفه ما در قبال مسلمانان و شیعیان جمهوری اذربایجان چیست و توجه به کدام عامل میتواند همگرایی شیعیان دو کشور را بیشتر کند؟

اصل هویتی که ما داریم هویتی دینی، اسلامی می باشد. نباید هویت های توهمی و غیر دینی در زندگی ما تبدیل به اصل شوند، این هویت ها باعث کبر و غرور در زندگی ما می شوند. خود پیامبر اکرم وقتی مکه را فتح کردند فرمودند عربیت زیر پای من قرار گرفت و ثابت کردند فخری برای عرب بودن و عجم بودن وجود ندارد و معیار فقط باید تقوا باشد.

افرادی که هویت دینی ندارند و در مسائل دینی لنگ می زنند، بحث قومیت و ملیت و… را مطرح می کنند.ملیت را جای خدا قرار می دهند. اگر ما بتوانیم خدا را در جایگاه اصلی خود قرار داده و نگه داریم، فارس و ترک و عرب و عجم همگی در یک جایگاه قرار خواهند گرفت و معیار و میزان به تنهایی تقوا خواهد بود.

اندیشه اینکه مرزبندی در میان مسلمانان به جهت قومیت و ملیت وجود دارد، اندیشه ای باطل و پوچ است، این اندیشه، اندیشه ای اسلامی نیست و باید با این نوع تفکرات مقابله کرد، همگی ما مسلمان هستیم و پیرو اصولی که برایمان ارزش هستند.

در کشور جمهوری آذربایجان نیز بیش از 85 درصد افراد مسلمان شیعه هستند، این افراد برادران دینی ما محسوب می شوند و درد آن ها درد ماست. افرادی که مسائل مربوط به قومیت و جدایی چند ملت را از هم مطرح می کنند افرادی هستند که دچار بحران فکری می باشند و مسائل دینی و مذهبی برای این افراد هنوز حل نشده است.

آناج:استاد فروغی، عملکرد سران حکومت باکو درباره مقابله با این هجمه قومیتی را چگونه ارزیابی می کنید؟

صهیونیسم و کشور آمریکا در جمهوری آذربایجان پایگاه هایی را تاسیس نموده اند و بالطبع سران حکومتی نیز بی تاثیر از افکار این پایگاه های غربی نخواهند بود. بعضی از رفتارهایی که از این سران دیده می شود قابل قبول نیست، برخی از جوانان دینی و مذهبی که داعیه عمل به احکام اسلام در حوزه مسائل دینی و حجاب در این کشور را دارند در زندان های این کشور به سر می برند. تبلیغ مکتب تشیع در این کشور با مشکلات فراوانی همراه است و سران حکومتی در این کشور فشارهای زیادی را به بسیاری از مسلمانان این کشور که بیش از 85 درصدشان پیرو مکتب تشیع هستند وارد می کنند.

همه ما به گونه ای حرکت کنیم تا زمینه ساز ظهور امام زمان (عج) باشیم. ما به آینده بشر بدبین نیستیم و خوش بین می باشیم. انتظار برای موعود یعنی اینکه همه کسانی که منتظرند به آینده خوش بین هستند. آینده ای که در آن عدالت، توحید و انسانیت در آن در اوج خواهد بود. آینده ای که تمام آرمان های متعالی انسان در آن عملی خواهد شد. حکومت واحد جهانی که در آن مرزی مشخص نیست، و فقط اسلام حاکم خواهد بود.

آناج:در پایان حاج آقای فروغی راجع به کار پایگاه اطلاع رسانی آناج و توصیه ای که به این سایت خبری می توانید داشته باشید را بفرمایید.

همه ما می دانیم مباحث فرهنگی از درجه ای از اهمیت برخوردار می باشد که به اعتقاد من زیربنای حکومت اسلامی برای پیاده کردن فرهنگ اسلامی در جامعه ای اسلامی می باشد. در ارایه مطالبی از جنس فرهنگ که در حیطه وظایف رسانه ها هم می باشد و با تربیت جامعه نیز سروکار دارد نباید هیچ غفلتی از سوی مسوولین ذیربط صورت بگیرد.

اهمیت قضیه ورود به مسائل فرهنگی بر کسی پوشیده نیست و اینکه پایگاه اطلاع رسانی شما نیز به این مهم اقدام فرموده جای سپاس دارد و ان شالله که خداوند نیز اجر دهد.

تبلیغ تشیع در جهان اسلام باید مد نظر رسانه هایی با رویکرد ارزشی قرار گیرد. در عین حال که منطقه خودمان را در جهت تبلیغ تشیع و اسلام پوشش می دهیم در کل دنیا نیز باید به همین ترتیب عمل شود.

بنابراین توصیه ای که به شما می توانم داشته باشم این است که تبلیغ ارزش های دینی را با تعدد زبان در دستور کار خود قرار دهید.

رادیو معارف قوی با زبان آذری ایجاد شود

به اعتقاد من یک رادیو معارف قوی باید در جهت نشر عقاید و ارزشهای دینی به زبان آذری ایجاد شود. وظیفه ای که بر عهده ما قرار دارد این است که بتوانیم تشیع را در سراسر جهان تبیلغ کنیم و به زبان های گوناگون این ممکن خواهد بود، زیراکه فردی از قفقاز آشنا به زبان فارسی نیست بنابراین باید با زبان آذری این عقاید را نشر دهیم. با توجه به گستردگی که طیف آذری زبان در کل دنیا دارد باید به عملی کردن این اتفاق و نشر عقاید دینی و مذهبی با استفاده از زبان آذری همت گماشت.

بنابراین وظیفه رسانه هایی همچون آناج هم باید به گونه ای باشد که برای مقابله با تهاجم فرهنگی و با هدف تربیتی، ارزش های دینی و اخلاقی را با چهره ای جذاب و واقعی و با شیوه ای خاص در ارائه مطالب، در معرض جوانان قرار دهد.